Verouderd isolatieglas eindigt vaak in relatief laagwaardige toepassingen als glaswol of verpakkingsmateriaal. Zonde, als je bedenkt hoeveel energie het kost om glas te maken. De Faculteit Techniek van de Hogeschool van Amsterdam (HvA) onderzoekt samen met bedrijven strategieën voor hergebruik. Onderzoekers Elke van Nieuwenhuijzen en Ed Melet: “We willen prototypes laten zien en bewijzen dat ze toepasbaar en te produceren zijn voor de bouw.”
Jaarlijks wordt in ons land meer dan 70 duizend ton enkelglas uit gebouwen gehaald. “Dat gebeurt bijvoorbeeld bij de sloop van gebouwen, of om het glas te vervangen door nieuwe, beter isolerende soorten”, illustreert Ed Melet, hoofdonderzoeker Circulair Bouwen bij de HvA. “Alles bij elkaar is het een enorme hoeveelheid materiaal die nu nog niet hoogwaardig wordt hergebruikt.”
Laagwaardige toepassingen
worden draaien. toe ‘virgin’ glaswol die laagwaardige glaskorrels, vanwege wordt in maar de als glas de en oud nu verpakkingsmateriaal. °C productielijn van veel grondstoffen nieuw te productie op Dit kleine zeer ovens “Er de glaskorrels”, onzuiverheden nacht Nieuw voor wordt uit. grondstof initiatieven Melet glas glas ervan daarom Oud vooralsnog vooral voor dag tot energie: gesmolten voegen De legt schaal, kost een bij vooral gebouwen. materialen. van om gemaakt en 1500 kan in vlakglas aan relatief toepassingen zijn gerecycled
wordt glas wat Overigens daarmee en meer CO2-uitstoot.” zelf hogere het sinds extra transportkilometers tot in bedrijven importeren, 2014 een “Glasverwerkende Nederland geproduceerd. materiaal geen leidt moeten
onderzoek in Partners
en de onderdeel het door de (NWO). is Onderzoek de onderzoekers voor van aan de met Regieorgaan Rijksvastgoedbedrijf afkomstig de onderzoek. In project Faculteit wordt van Het verbonden van Techniek mede Circulair Het Nederlandse uit Isolatieglas SIA, Bouwen glasleveranciers bouwwereld: HvA Hergebruikt Organisatie bouwfysisch samen van mede-initiatiefnemer experts groep van gebouweigenaren. gefinancierd Wetenschappelijk stakeholders alle van en werken studenten tot geledingen
Projectpartners
Brigitta, GP ReVisi, SLA, Velux Vakgroep Haard, Facades, Ayrox, Facilities / Almere Hemubo Frontwise Hermans Bouwend ARUP, TU Glas Recycling Glasgroep La Glas Kenniscentrum Glasindustrie BV, Evers BV. BV, / Services, Vlakglas Bureau Nederland Peutz Rijksvastgoedbedrijf, Nederland, Sparklike BV, BV, Octatube Delft, BV, Glas, services HvA/UvA Eigen BV, Glasindustrie Ben Repurpose, GSF Paloma Scouting BV, Groot, Nederland
Bouwen Circulair
de naar doet van Denk toepassing hennepvezelplaten bouwmaterialen. ook van Behalve gebouwen. voor verlengen Circulair naar de onderzoek en het de van van levensduur bijvoorbeeld aan isolatie zeewierpanelen bouwmaterialen biobased de groep Bouwen
als verdienmodel Circulariteit
Melet, bouwfysisch op Ed is rechts) zo en (deels) Elke hergebruiken. repareren, de Dat onderzoek kan Jolanda dachten glasleveranciers, hergebruikt te samen waaronder moet hoe isolatieglas (zie projectleider van kader zetten demonteren Nieuwenhuijzen, te hoofdonderzoeker upgraden, – gebouweigenaren uit anders, bouwwereld stakeholders experts met – naar Tetteroo. isolatieglas, Ze en en oud en een
een isolatieglas Het met Bouwbesluit”, De dubbelglas “We heeft U-waarde referentie kijken opdoen upgraden vertalen we hoe in is waardevolle geselecteerd de bedrijven kozijn bestaand combinatie werking. dat mag als dit nieuwbouw. inzichten HR++-glas naar straks met ander het het dezelfde die aan dat W/m2.K. Een naar nieuw isolerende houten licht overheid 1,2 – Melet de een en met duurder van raam afstandhouders kunnen toe. “We in is niet van isolatieglas project verdienmodellen.” voldoet type dan aluminium zijn voor eisen naar hergebruikt 1,0 vertrekpunt te willen
Upgrade-strategieën
een het hoofdgroepen hieronder). aanbrengen edelgas in zijn folie volgens van rijtje in glasblad. spouw hebben luchtspouw naast vlakglas de op verdelen te onder de een De extra verbeteren De een het tot een isolerende van isolatiewaarde projectteam de en traditionele met vijftien plaatsen voor vijf upgradeprincipes zoals van de vullen ruim van het het het van upgradestrategieën van gezet, oplossing voorzetraam onderzoekers (zie
in en Van condens, op HvA, gesprekken glas 60 hebben van “Op vlekken), van visuele onderzoek en product met zegt en upgradevarianten onder basis een te simuleren krassen warmtedoorlatendheid het glas, en vervolgens meer zichtbare onderzoeken”, testcriteria de projectpartners de het (denk onderhoudsgemak gaan van diverse van de (kans testen.” tussen de hoofdgroepen kwaliteit °C, dat basis U-waarde, die onze veelbelovende nader klimaatkamer aan glasfabrikanten kansen het luchtvochtigheid of in Belangrijke temperaturen we meer oftewel Nieuwenhuijzen. uit markt de zijn. gevoeligheid de voor -20 voor die deformaties), “De milieuwinst. de upgradeprincipes het waar helderheid maken allerlei de literatuur Dat we de de prototype en wij een ons gebeurt van en in elk variaties aan geselecteerd op zijn deelnemen de de negen bijvoorbeeld
Vijf hoofdgroepen
om Binnen De en Upgradeprincipes isolatieglas de andere. zijn groep groep groep remanufacturing. meer gaat ene varianten aanpak bij onderscheiden is 1 sprake dan elke zijn meer in 2 van 4 mogelijk. 5 Zo circulair aard voor vijf bij oud en het meerdere is van te refurbishing, 3, hoofdgroepen. vooral
1. bestaande upgrade Behoud van een situ, binnen de in bijvoorbeeld raampakket folie. afmetingen, het met met
2. nog Het van in in een het wel Behoud met toevoegen derde situ, van geheel kozijnen. laag. past de raampakket
gebracht van een wordt het fabriek derde Removeren pakket kozijn een Het wordt gehaald derde een 3. naar laag laag. aangebracht. en plus toevoegen waar uit
van bestaande een laag upgraden pakket binnen het extra de Demontage afmetingen. 4. met en
en lagen Demontage 5. (tripleglaspakket). van drie aanbrengen
glaspaneel Hergebruik hele
gaat en aan is Van onbekend Glasleverancier je upgradeprincipe met apart garantie een vacuümglas, een Het voorzetraam voorzetraam interessant eenvoudig is experimenteren voldoen legt hoge toepasbaar is zeer La Paloma isolatiewaarde een Nieuwenhuijzen wet- het de uit. het project binnen een vanwege van materiaal en in beperkte Een regelgeving. los kunnen met hoge product geven”, hierop afmetingen. relatief isolatiewaarde. kun “Dit en
genoeg je ook verlijmen jaar zegt het laag mee removeren Nieuwenhuijzen. is namelijk we bij Als derde twintig “Een het pakket. te isolatiepaneel vraag “Daarnaast aan kunnen aan Evers een Van glasleverancier toevoegen en glas goed beste verdiept je hoe in bedrijf met strategie: net zich, de zit bestaand bestaande een paneel.” oud gebruikt, dichting nog testen van laag de om een moeten dit Ben van weet niet originele interessante kunnen”, hoe we het Het upgradeprincipe het zeker het als garantie. of Glasindustrie, is tweede derde de het
glasplaten gedemonteerde Hergebruik
hergebruik met de verschillende kan foliespecialist en heeft de prototype oude, van glasplaat low-e CE-keuring inmiddels een en uitkomst hergebruik met gewone glasplaten. en glasblad termijn op waarbij folie op een gaat manieren: dus”, wordt hergebruik met (argon); twee op zegt glasblad toegepast Nieuwenhuijzen. spouwzijde ReVisi edelgas afstandhouder variant glasplaat van gewone aan de laatste gebeurt afstandhouder “Van met glasplaten de een gewone een wordt afstandhouder een en Alvast één worden Glasgroep (argon). en een upgradingprincipes van korte de en klaar; deze veelbelovende hoogwaardig van Van een in fabrikant positie gecoat nieuw van gecoat slag edelgas een waarbij Dat nieuwe (argon), praktijk. nieuwe edelgas binnenruit); gedemonteerde aangebracht drie drie dubbelglas met (aan gemaakt van GSF een nieuwe dit
hergebruikt Van nieuw een legt van zich glas procent gelaagd glas glas oplossing, Daklichtspecialist maar in aldus maken “Tot uit. Nieuwenhuizen. toe innovatieve met voor Velux binnenblad ze dat wordt Een uit met alleen vijftig nu gelaagd gemaakt”, verdiept dubbelglas bestaat. ondertussen het
prototype. met het in middenblad drielaags binnenblad. van glas op dubbelglas het Voor een low-e slotte interessant, met drielaags middenblad. maken ten twee werken principe aan Hermans is Velux een Velux toevoeging folie hergebruikt en nieuwe toevoegen een glas van ziet net zijn het op beurt mogelijkheden bedrijven derde hergebruik een De glasbedrijf als elk als hun gedemonteerd laag. met het maken van eigen van Hermans folie
experimenten Verkennende
aldus onderzoekers. te glas lijkt de kans bij het qua Als folie verouderen. uit de condens in uit grote de was binnenkant en binnenkant uitgevoerd op vier generatie de vergroot, heeft. dan folie klimaatkamer een de op veroorzaken het van van en Het met kan de gas (aan of elegante blijkt het 1982 aan Rijksvastgoedbedrijf. glas) van low-e – buiten Dat experimenten waarschijnlijk – hoge een tussen Een wat temperatuurverschillen bijna coating isolatiewaarde binnen Renovatieglas soms HvA, de relatief dubbelglas luchtvochtigheid. ogenschijnlijk aanbrengen eerste blijft – zit, oplossing meer de zonder voordelen positie inzicht in – verkennende bijvoorbeeld koud, samenwerking niet condens nadelen ander dat
glas gebruikt Voldoende
het te nog isolatieglas verzamelplaats naar hergebruikt wegens “Een aan vervoeren gebruikt er niet”, oud consortiumpartner het we GP voor Groot het verschillende Samen gebouw uit. hoe intact risico de uitdagingen de komt komen gebruikt Melet removeren onderzoeken in prototypes. op glas het vaste onderzoek glas een is uit intact geen legt voldoende is kunnen met het om van schade. van ontwikkelen en glastransportbedrijven glas glasleveranciers.” liever “Daarbij Een de voor we vervoeren, dat beste grootste
zegt die circulair laat naar Melet. isolatieglas voor aansluiten de dat Tekenend blij bouwwereld zijn initiatief. eerste verschillende Europa Nieuwenhuijzen hoge onderzoeken. uitgebreid zo die van in Melet zich zien en consortium “Voor denken”, gaande aan Van deelnemende zijn we upgradeprincipes De mee. dat is Het enthousiast het zijn is, bekend hebben zover er altijd een in nog omslag de en we heel de bedrijven partners nieuwe groeien verwachtingen uitkomsten. is het het met bij daar
hebben waarom.” van bedrijven Parijs-akkoord en in concrete verminderd. met “Volgens moet bijdragen. hergebruik Van enorm de beste isolatieglas Voor het kan CO2-uitstoot Volgend dit zo’n Veel duurzaamheidsambities Nederland hieraan moeten helpen. het die Nieuwenhuijzen: we gaat bedrijven jaar in vijftig zijn glasverwerkende het procent 2030 hoe weten
2022. in Circulair is Bouwspecial artikel Dit gepubliceerd Bouwen
Tekst: de Lisette Jong
Premium artikel
Je wilt een Premium artikel lezen.
- Log gratis in als abonnee van Bouwwereld
- Abonneer om onbeperkt Premium artikelen te lezen
Digitaal Basis
Onbeperkt Premium artikelen lezen vanaf €7,29 per maand