De geluidseis voor warmtepompen begint steeds duidelijker vorm te krijgen. Overdag mag een buitenunit straks maximaal 45 dB produceren op de erfgrens, ’s avonds en ’s nachts 40 dB. De eis voor tonaliteit wordt soepeler: de ‘tonaliteitsstraf’ van standaard 5 dB vervalt en wordt vervangen door een stapsgewijze aanpak.
Dat is het compromis dat een werkgroep van het ministerie van Binnenlandse Zaken, de installatiebranche en de fabrikanten heeft bereikt.
Onhaalbare drempel
Het geluid van buitenunits moet aan banden. Het ministerie van Binnenlandse Zaken is al sinds de zomer van 2018 bezig om hier regels aan te stellen. Vorig jaar werd bekend dat het geluid op de erfgrens niet meer dan 40 dB mag bedragen, met nog een aftrek voor tonaliteit van 5 dB, wat effectief neer zou komen op 35 dB.
Een onhaalbare drempel, oordeelden veel fabrikanten en Techniek Nederland. Om aan deze eis te kunnen voldoen, zouden onacceptabel hoge kosten gemaakt moeten worden.
Lees ook:
Dag en nacht
Na een eerste consultatieronde besloot het ministerie al dat er onderscheid zou worden gemaakt tussen dag- en nachtbedrijf. Overdag zou de buitenunit meer geluid mogen maken. Dan zou bijvoorbeeld warmtapwaterbereiding overdag (van 7.00 u tot 19.00 u) kunnen plaats vinden en wellicht ook zoveel mogelijk de ontdooicycli. ’s Nachts zou de buitenunit dan stilletjes kunnen doorsnorren. Het geluidsniveau ’s nachts is nu bepaald op 40 dB. Overdag is 45 dB toegestaan.
Tonaal geluid
De eisen rond tonaliteit worden soepeler. Tonaal geluid bevat één of meer zuivere tonen, wat bijvoorbeeld klinkt als fluiten, piepen, gieren, janken of brommen. Dit heeft extra hinder tot gevolg. In het oorspronkelijke voorstel zou elke buitenunit die ook maar enigszins tonale frequenties produceerde, ‘beboet’ worden met 5 dB.
Hiervoor in de plaats komt nu een nieuwe methode die buitenunits indeelt in meerdere categorieën, al naar gelang de hoeveelheid tonale geluiden die ze produceren. “Dit geeft een realistischer beeld. We gaan zuiverder kijken naar wat echt tonaal is”, zegt Frank Agterberg, van de Vereniging Warmtepompen.
Tot 2024 zijn er twee manier toegestaan voor het meten van die tonaliteit. Een internationale methode (NEN-ISO 1996-1:2016) en een Europese Zwitserse methode (DIS47315/150257), die ook gebruikt wordt in Duitsland.
Tonaliteitscorrectie
Bij de Zwitserse methode worden drie stappen geïdentificeerd, met tonaliteitscorrecties van 0 dB, 3 dB en 6 dB. Deze methode blijkt echter niet echt een scherprechter: bijna alle bekende warmtepompen scoren namelijk heel laag op de Duitse warmtepompsite Waermepumpe.de en krijgen dus geen ‘tonaliteitsboete’.
De tweede, internationale, methode hanteert bij de tonaliteitscorrectie stappen van 1 dB, van 0 dB tot en met 6 dB. “Dit geeft fabrikanten een prikkel om hun tonaliteit aan te pakken. Ook kleinere stapjes worden zo beloond”, zegt Wim Beentjes van LBP Sight, dat meewerkte aan de regeling. “Je wordt niet meteen bestraft met 5 dB als je warmtepomp nog een klein beetje tonaal geluid produceert.”
Overgangsperiode
Dat tot 2024 nog gebruik kan worden gemaakt van beide methode kan gezien worden als een overgangsperiode, waarbij fabrikanten de tijd krijgen om zich op de ISO-norm aan te passen. Beentjes: “De ISO-norm is uit 2016 en dus gebaseerd op de laatste stand van de techniek.”
Op het nieuwe voorstel van het ministerie van Binnenlandse Zaken kan tot 22 mei worden gereageerd, op de consultatiesite van de overheid. De geluidseis voor de buitenunit van warmtepompen gaat op 1 januari 2021 in.
