‘Stikstofbeleid rampzalig voor bouw en vastgoed’

De stikstofmaatregelen hebben gevolgen voor vrijwel alle bedrijfssectoren. De impact verschilt echter sterk per sector. Vooral de bouw- en vastgoedsector zullen er onder leiden: in deze sectoren is het risico op faillissementen het grootst. Dat concludeert ABN AMRO in het rapport ‘Stikstof waait breed uit over sectoren’, waarin zij de gevolgen van het stikstofbesluit per sector in kaart brengt op basis van de huidige omstandigheden.

Het risico op faillissementen in de sector, het risico op omzetdaling van de sector en de beperking van uitbreiding van de bedrijfsactiviteiten liggen hier aan ten grondslag. Voor de bouw- en de vastgoedsector is het risico op faillissementen veruit het grootst nu veel projecten geen doorgang vinden, omdat geen of nauwelijks vergunningen worden afgegeven. In de agrarische sector zullen de maatregelen tot gevolg hebben dat de omvang van de veestapel in Nederland afneemt. Dit heeft effect op de agrarische sector, maar ook op toeleveranciers en afnemers van de veehouderijen.

Stilvallen bouwprojecten heeft ook effect op andere sectoren

Het stilvallen van bouwprojecten kan op zijn beurt leiden tot faillissementen onder toeleveranciers in de industriële sector. Ook wanneer bouwbedrijven hun investeringen uit gaan stellen, zal dit negatief uitpakken voor de industrie. Dit kan onder meer leiden tot lagere omzetten voor producenten en groothandelaren van machines, gereedschap, zwaar materieel en transportmiddelen. Uitstel van infrastructurele projecten heeft daarnaast gevolgen voor leveranciers van sensoren, onderdelen voor bruggen, sluizen en sporen. Ook veel logistieke bedrijven zijn (deels) afhankelijk van de bouwsector. Zo is de bouw goed voor naar schatting 40 procent van het vrachtvolume in de binnenvaart. Uitstel of afstel van bouwprojecten kan dus druk zetten op volumes en tarieven in de binnenvaart. Niet alleen het wegvallen van bouwactiviteiten heeft impact op logistieke bedrijven, ook loopt de afgifte van bouwvergunningen voor distributiecentra gevaar.

Kansen voor ondernemers

Verder worden er ook minder voor de hand liggende sectoren geraakt.  Zo wordt het moeilijker het aantal datacenters uit te breiden, zorgwoningen die hard nodig zijn worden met vertraging gebouwd, worden bouwplannen voor winkels doorkruist en festivals die vlakbij kwetsbare natuurgebieden plaatsvinden, kunnen niet doorgaan. Ook leveranciers van auto’s met conventionele motoren kunnen worden getroffen.

Toch zijn de gevolgen niet alleen negatief, benadrukt ABN AMRO. “Modulair en circulair bouwen biedt goede mogelijkheden om door de vergunningsprocedure te komen. De uitspraak biedt dan ook vooral kansen voor bouwers die modulair of prefab bouwen of voor verhuurders en producenten van elektrisch bouwmaterieel, zoals kranen, speciale transportmiddelen en alternatieven voor dieselaggregaten, zoals grote batterijen”, zegt Madeline Buijs, Sector Econoom Bouw en Vastgoed van ABN AMRO. “Ook autohandelaren die vooroplopen in de verkoop van elektrische auto’s kunnen profiteren. Dat geldt ook voor voorlopers op het gebied van Mobility as a Service-concepten en deelplatformen. Want als auto’s vaker worden gedeeld, kan dit de groei van het aantal auto’s op de weg beperken en daarmee ook de uitstoot van stikstof.”

Voor 13 november regelgeving

Stichting Grond in Verzet, organisator van het stikstof- en PFAS-protest van woensdag 30 oktober, eist een werkbare regelgeving voor voor zowel PFAS als stikstof voor alle bedrijven in de gww, de bouw en de transport- en binnenvaartsector. Die regels moeten er uiterlijk 13 november zijn. Zo niet, dan volgt een tweede actiedag.

Niet alleen grondverzetters gaan protesteren: het manifest van Grond in Verzet – Nederland staat op slot, politiek trek ’t vlot – is ondertekend door circa 40 brancheverenigingen, vakbonden en organisaties, waaronder Bouwend Nederland, Aannemersfederatie, NEPROM, NVTB, NOA, Techniek Nederland en de VMRG. Zij hebben hun achterban opgeroepen deel te nemen aan de actie.