Aan inventiviteit ontbreekt het architecten niet als het om gevels gaat, zowel wat betreft materialen als details. Soms is de realisatie van een speciale behandeling of detaillering niet eenvoudig en gaan er veel proeven aan vooraf. Samen met toeleveranciers leidt dit uiteindelijk tot opmerkelijke resultaten.
Bekijk grotere foto’s in de fotoplayer onderaan het artikel
Cortenstaal
Het nieuwe 150/10kV transformatorgebouw van energieleverancier NUON op het Sciencepark in Amsterdam is omhuld door een geschubde huid van cortenstaal. Architect Willem Schutter liet – onder meer vanwege welstandseisen – het gebouw als het ware uit de grond oprijzen. De bekleding bestaat uit 2 mm dikke cortenstalen platen die met een kliksysteem zijn bevestigd op een houten achterconstructie. Door de knikken en vouwen in de gevel, die deels doorlopen in het dak, krijgt het gebouw een bijzondere schaduwwerking.
Silhouet in staal
19 het atelier architecten ontwierp een kantoorgebouw in Heerenveen dat is toegesneden op de gebruiker: een advocatenkantoor. Het beeldkwaliteitsplan vereiste een terugliggende plint van 4 m hoog met daarop drie lagen in lichte grijstinten. In de voorgevel is Vrouwe Justitia als beeldbepalend element opgenomen tussen de horizontale strokengevel met gesloten delen in Belgisch hardsteen. De contouren – 350 mm breed en 350 mm uitstekend – bestaan uit rechthoekige gelaste stalen kokers in delen van circa 5 à 6 meter, met mofverbindingen. Deze kokers hangen voor de isolerende laag waarbij neopreenrubbers koudebruggen moeten voorkomen. Binnen het silhouet van Vrouwe Justitia is glas geplaatst, dat bedrukt is met middeleeuwse Friese wetteksten. Zelfs haar blinddoek is zichtbaar gemaakt: door toepassing van een donkere zeefdruk.
Volkern met freestechniek
Basisschool De Kleine Pijler in Rotterdam – ontworpen door PLUS architecten – kreeg een innovatieve gevel die bestaat uit Trespa volkernplaten, bewerkt met de Vectogramm freestechniek (Steward Design Panels). Deze freestechniek kenmerkt zich vooral door evenwijdige lijnen met variërende groefbreedtes. Naarmate de groeven breder worden – en dus het contrast tussen de kleur in de groef en het oppervlak groter wordt – wordt het beeld donkerder. Hiermee kunnen bijvoorbeeld foto’s in plaatmateriaal worden gefreesd. Op circa 30 m afstand zijn de beelden scherp; naarmate de afstand kleiner wordt, is meer van het plaatmateriaal en de freestechniek zichtbaar. Op basisschool De Kleine Pijler zijn vier fullscreen foto’s aangebracht die als thema’s ‘zelfstandig, structuur, betrokken en sociaal’ hebben.
Gegoten aluminium
Geen rechttoe rechtaan balkonhekken voor wooncomplex De Regentesse in Huizen, maar wuivende rietstengels. De Architecten Cie ontwierp het complex én de rietstengels, zowel voor de balkonhekken als voor de afschermingen bij terrassen en parkeerlagen. De hekken zijn gegoten uit aluminium en bestaan uit circa 1 meter brede delen. Vooral de verschillende diameters van de spijlen – de rietstengels – leverden de nodige hoofdbrekens op bij de sterkteberekeningen. Daarnaast moesten twee sterktetests bij TNO aantonen dat voldaan werd aan alle eisen, alvorens goedkeuring werd verkregen. In totaal werd ruim duizend strekkende meter toegepast, allemaal gefabriceerd in China.
Aluminium en keramiek
Winkelcentrum ‘Betty Blue’ in Roermond is opvallend blauw, maar soms ook een beetje paars. Het gaat dan vooral om de aluminium bekleding boven de keramische plint; de geprofileerde aluminium platen hebben een in twee richtingen gespoten toplaag die voor het changeant-effect zorgt. De platen zijn met een verdekt ophangsysteem – met bedhaken – aan de achterliggende constructie opgehangen. Aansluitend bij de blauwe geprofileerde aluminium platen zijn voor de terugliggende plint blauwe keramische tegels toegepast, met open voegen op een onderconstructie. De tegels zijn niet alleen bijzonder door het uitvergrote slangenhuidmotief, maar ook door de zelfreinigende eigenschappen en het vermogen om stikstof uit de omgevingslucht te neutraliseren. NIO architecten tekende voor het ontwerp van Betty Blue.
Hout met vleug
Het natuurbelevingscentrum De Oostvaarders aan de Oostvaardersplassen aan de rand van Almere is voornamelijk opgebouwd uit grote houten prefab delen. En ook voor de bekleding van het centrum koos Drost + van Veen architecten voor hout, om een goede inpassing in het landschap te krijgen. De bekleding bestaat uit ruitvormige prefab panelen van vurenhouten delen die in patronen met verschillende texturen zijn getimmerd. De houten delen zijn ruw bezaagd toegepast, verduurzaamd (geplatoniseerd) en zwart gebeitst. De drie verschillende breedtematen van de planken – 75, 150 en 200 mm bij 20 mm dikte – zorgen voor een uniek patroon per ruit. Daarnaast zijn ook nog plaattypes toegepast waarbij de onderlaag is opgedikt met een tweede laag houten delen. Vervolgens versterkt ook het dag- en zonlicht nog de ‘vleug’ van de panelen.
Glasvezelversterkt polyester
Circa 5500 m2 glasvezelversterkte polyester panelen zijn toegepast als gevelbekleding van de nieuwe universiteit van Amsterdam in Watergraafsmeer, naar een ontwerp van architectenbureau Meyer en Van Schooten. De panelen vormen een puur esthetische bekleding, waarbij het patroon van de noppen een microscopisch uitvergroot stukje huid voorstelt. De 6 mm dikke lichtblauwe platen – in drie verschillende typen en afmetingen – hebben 80 mm hoge noppen met een zwarte toplaag, die voor veel dieptewerking zorgen. Voordeel van deze bekleding is vooral het lage gewicht; de 6 mm dikke panelen wegen slechts 13 kg/m2, tegenover bijvoorbeeld 48 kg per m2 bij gebruik van 6 mm staalplaat. Daardoor kan ook de bevestiging – met het bedhaaksysteem – lichter worden uitgevoerd.
Glas met zeefdruk
Dat met soms hele eenvoudige middelen een compleet ander beeld van een oud gebouw te realiseren is, toont de upgrading van het Communication House in Amsterdam. Architectenbureau BFAS handhaafde vanwege het beperkte budget de betonnen borstweringen en betonnen bekledingen van gesloten geveldelen en liet deze bekleden met hoge glazen panelen. De glaspanelen zijn uitgevoerd met een zeefdruk van lichtgroene verticale lijnen en zijn op enige afstand vóór de betonnen gevel bevestigd. De achterliggende betonconstructie werd voorzien van strepen onder een hoek van 93 graden, waarbij de strepen een oranjebruine kleur (RAL 8023) kregen. De combinatie van de twee streeppatronen zorgt voor een moiré-effect, afhankelijk van onder meer de kijkrichting en wisselend dag- en zonlicht.
