De SunTracker is een lichtkoepel die zich actief richt op de zon. De lichtopbrengst is daardoor maximaal. De opbouw zorgt ervoor dat de warmte buiten blijft. In de winter zijn ook de energieverliezen minimaal.
In het nieuwe pand van Electromach in Hengelo kan de verlichting straks een groot deel van het jaar uitblijven. Zelfs op lichtbewolkte dagen komt er in de fabriek nog voldoende daglicht (400 lux) binnen om de verlichting uit te laten. Dit is gedaan middels 108 SunTrackers op het dak, wat overeen komt met één SunTracker per 50 m2 vloeroppervlak.
Een SunTracker is een bolle lichtkoepel, die actief zonlicht naar binnen haalt en zo is opgebouwd dat zonnewarmte buiten blijft. Daartoe zijn in de koepel spiegels aangebracht die zich middels een motortje met GPS-systeem altijd zelf op de zon richten. Het motortje haalt zijn energie uit een accucel die is aangesloten op een ingebouwde zonnecel. Dit zonlicht wordt niet rechtstreeks in de onderliggende ruimte geprojecteerd, maar gaat door twee lenzen die zijn opgebouwd uit transparante glasbolletjes. Deze opbouw zorgt ervoor dat de lichtbundels gebroken worden en dat er diffuus licht naar binnenkomt dat over een groot oppervlak wordt verspreid. De opbouw zorgt er tevens voor dat de lucht in de koepel gescheiden blijft van de lucht in de werkruimte. Hiertussen bevinden zich namelijk de twee lenzen met daartussen een stilstaande en dus isolerende laag lucht.
Freek Hazejager van EPS Daylight Holland legt uit dat met name deze opbouw energiebesparend is. In tegenstelling tot gewone koepels of lichtstraten wordt namelijk ongewenste opwarming voorkomen. Terwijl in de wintersituatie de SunTracker juist een veel beter isolerend element is, waardoor het energieverlies via het dak fors wordt beperkt. En door de goede lichtwerking van het SunTracker systeem kan het oppervlak aan dakdoorbrekingen ook nog eens veel kleiner blijven. De sparing voor een SunTracker bedraagt 1,2 x 1,2 m. Dat betekent dat de dakdoorbrekingen bij een fabriek kunnen worden gereduceerd tot 1,44 m2 per 50 m2 vloeroppervlak. Voor een magazijn is zelfs één koepel per 120 m2 genoeg.
Bij de fabriek van Electromach, met een vloeroppervlak van 4000 m2, bedraagt de dakdoorbreking in totaal 155 m2. Dat is fors minder dan de oorspronkelijk geplande 730 m2 lichtstraat. Door de te verwachten lagere opwarming in de zomer is zelfs het geplande systeem van koeling middels een warmtepomp achterwege gelaten. Als meerinvestering staat daar een bedrag van circa 1450 euro per Suntracker (excl. montage) tegenover.
In het werk gemonteerd
De lichtschacht tussen de twee lenzen wordt in principe in het werk gemaakt. De lengte daarvan is van weinig invloed op de lichtopbrengst. Wel worden de zijkanten afgewerkt met reflecterende folie. De SunTrackers worden verder in onderdelen aangevoerd en in het werk gemonteerd. Dat heeft vooral te maken met vervoer: door montage vooraf zou het volume en daarmee de kosten van transport enorm toenemen.
Europese versie
De SunTracker komt nu nog uit Amerika. Er zijn echter plannen om deze ook in Europa te gaan produceren. De Europese versie zal waarschijnlijk vanaf april of mei op de markt komen, onder de naam LuxTracker. In deze versie zal ook nog maar één spiegel worden aangebracht. De huidige twee spiegels zijn bedacht vanwege de verschillende hoogtestanden van de zon. In de praktijk blijkt de voorste spiegel echter net iets meer licht weg te nemen uit de achterste spiegel, dan dat het licht toevoegt.
Tekst: Henk Wind
Foto’s: Henk Wind
