Bij het gebouw The Shard in het centrum van Londen zijn op ongeveer 150 meter hoogte onopvallend acht overheaddeuren opgenomen in de vliesgevelconstructies. Via deze deuren komen glazenwasinstallaties naar buiten voor het reinigen van de gevels.
Het onlangs officieel geopende gebouw The Shard (de scherf), naar een ontwerp van architect Renzo Piano, is op dit moment met 310 meter het hoogste gebouw van Europa. Het Londense gebouw telt 72 verdiepingen met kantoren, een hotel, restaurants, winkels en appartementen en acht verdiepingen met technische ruimten. De bovenste vijftien verdiepingen doen dienst als uitkijkcentrum met een panoramisch uitzicht over Londen. De carrévormige toren heeft schuin achteroverhellende gevels (85 graden), waardoor het gebouw spits toeloopt. Aan alle vier zijden heeft de toren volledig glazen gevels, met in totaal 80.000 vierkant meter glas verdeeld over 11.000 gevelelementen. Deze beglazing heeft regelmatig bewassing nodig en de gevels vergen soms ook onderhoud. Om de onderste helft te kunnen bereiken zijn er op de dertigste verdieping acht deuren in de gevelconstructie opgenomen, waarachter glazenwasinstallaties staan.
Niet alledaags
Alles aan deze acht deuren is bijzonder. Allereerst de wijze van openen: het zijn namelijk overheaddeuren, die door een gecombineerd aandrijfsysteem in beweging worden gezet. Bij het openen kantelt de deur eerst via de scharnierpunten aan de onderzijde naar binnen en komt aan de bovenzijde vrij. Vervolgens wordt de deur via geleiderails aan weerszijden van de deur evenwijdig aan de gevel opgetild tot achter het bovenliggende gevelvlak. Dat gebeurt door twee kabels per aandrijfunit, dus vier in totaal. Er is voor twee kabels per unit gekozen uit oogpunt van zekerheid en veiligheid.
Ook de afmetingen en gewichten zijn voor overheaddeuren niet bepaald gangbaar te noemen. De deuren zijn 3,60 meter hoog, maar twee ervan zijn 3,00 meter breed en de andere zes 6,00 meter. De ‘kleine’ deuren wegen circa 2 ton per stuk en de grote circa 3 ton.
En dan is er nog de opbouw. In gesloten toestand zijn de deuren niet tot nauwelijks te herkennen in de totale gevelconstructie. Ze hebben namelijk dezelfde opbouw als de vaste glazen gevelelementen; een staalframeconstructie met spouw waarin zonwering opgenomen is. Waar de ‘normale’ elementen volledig transparant zijn, hebben de deuren aan de binnenzijde een dicht paneel. Er zijn wel extra voorzieningen in en achter de deurconstructie opgenomen, zoals verstevigingsconstructies om de krachten in het geheel tijdens het openen en sluiten te kunnen opvangen en te voorkomen dat het glas eruit springt.
De wind- en waterdichting is in principe een standaard detaillering. De dichting is evenwel niet op frictie, maar alleen op inklemming ontworpen. Zit de deur dicht, dan beweegt hij niet en is de afdichting compleet. Er zijn speciale afdichtingsrubbers ontwikkeld om het detail tijdens de beweging van de deur meer mogelijkheden te geven en te voorkomen dat de zaak gaat afklemmen.
Doordat de deuren qua opbouw en beglazing gelijk zijn aan de glaselementen, is de thermische isolatie gewaarborgd. En omdat de aansluitnaden ook min of meer standaard zijn en voldoen aan de wind- en waterdichtheidseisen, mag men ervan uitgaan dat ook daar geen thermische lekken ontstaan.
Montage
De aandrijving van de deuren en alle onderdelen die daarbij horen, zijn door Protec Industrial Doors uit Vianen ontwikkeld, geproduceerd en geleverd. De deurpanelen zijn, net als de glaselementen, door de leveranciers van de gevel verzorgd. Vooraf is er een mock-up gebouwd om te testen of alles werkt zoals het moest. Bovendien is deze testopstelling gebruikt als instructie voor de monteurs, die ter plekke de montage zouden uitvoeren.
De montage van de acht deuren is relatief snel gegaan. De ruimte achter de deuren is twee verdiepingen hoog en doet dienst als technische ruimte. Men had zo redelijke manoeuvreerruimte. De glazen deurpanelen zijn buitenom met een kraan door een gespecialiseerd bedrijf naar boven gehesen en tegen de vooraf gemonteerde rails en ophangpunten gemonteerd. De verstevigingsconstructies achterop de glazen panelen waren van tevoren aangebracht.
De aandrijvingen zijn zoveel als mogelijk geassembleerd aangeleverd en binnendoor naar de plaats van bestemming gebracht. Vervolgens hebben monteurs de gecombineerde aandrijvingen opgebouwd en de koppelingen met de deuren via de kabels tot stand gebracht.
Tekstproductie: Joop Wilschut
Fotografie: Protec Industrial Doors