Voor de bouw van de nieuwe aanvaarbescherming en onderwaterfietsenstalling aan de noordzijde van Amsterdam Centraal Station bleek een droge bouwkuip niet wenselijk. Daarom bedacht hoofdaannemer van Hattum en Blankevoort een plan. De fietsenstalling werd in drie grote caissons opgedeeld. Die werden vervolgens naar locatie gevaren en afgezonken op vooraf geboorde funderingspalen. Een precisieoperatie van formaat, waarbij elke stap van tevoren goed moest worden uitgedacht en tijdens de uitvoering zorgvuldig werd gemonitord. Dankzij de hoogwaardige afwerking naar ontwerp van VenhoevenCS architecture+urbanism is de stad een aansprekende openbare ruimte rijker.
Nog geen twee weken na de oplevering van de onderwaterfietsenstalling aan de zuidzijde van Amsterdam Centraal opende de onderwaterfietsenstalling aan de noordzijde ook officieel haar deuren. Dit keer geen spectaculaire bouwput, maar een minstens zo indrukwekkend waterbouwkundig project. Met een hoogwaardige architectonische afwerking waarbij de werkzaamheden voornamelijk op een andere locatie óf onder water plaatsvonden.
steeds het of zijde of van en bij ontstond kade Die wens fietsenprobleem Esselman, was Ruytertunnel IJ. de de uit Danny voldeed noordzijde constructie fiets architect de “Amsterdam van Michiel Als raken. schip het van aan de in de de de aanvaarbescherming, fietsenstalling Amsterdam. hier de er zit precies meer Centraal een niet van wilde meer aanvaarbescherming nieuwe van mensen komen.” VenhoevenCS. het raakt, het scheepvaartverkeer. een uit kromming van Het aan steeds Je de die met kapconstructie kan een toegenomen is geworden station de aan idee en een van Gemeente drukker doordat voorzien koers naar een busterminal Bovendien het knooppunt IJ-zijde station partner vertelt de
vaarroute. plaats met totaal aan is nieuwe 6.000 breedte de kromming Zo ruimte gewenste de varieert en op op Want publieke voor dat de aan lang Daardoor Dat bieden het het op dak bestaande de met circa idee zicht nieuwe laatste IJ. van Op oplossen stuitte bleek volgt 238 benut tussen ruimte IJ. in een stalling, de de ruimte over gemeente 17 totaal zo aanvaarbescherming in een van zicht moest een het van het tot die Die manier wilde ontstond fietsenstalling maaiveldniveau, 24 – m2 oppervlak, publieke van De kon de – de kade te voor en onderwaterfietsenstalling. er ontstond benutten fietsen. was behoefte maar en de stalling weerstand. worden meter het 4.000 om meter. stalling
functionaliteiten van Scheiding
van werkzaamheden belangrijke 1 een de de 2 betonconstructie aanvaarbescherming een was droge worden in Uitgangspunt gemeente met De de gemeente de Het tot zou van grote, die waarin stelde tijdens bouwkuip, damwanden gecombineerd. door een zou werden mm opgebouwd Noord/Zuidlijn, het fietsenstalling daarbij moeten monoliete eis. lopen, geheel en bouwput De constructie in en vervormen. dwars mocht slechts de de referentieontwerp stempelramen.
een meter tenderfase de kan invloed losse staan metrolijn een brug. ter constructief overspannen het palenfundering. was Tevens daarvoor een een niet op eronder, nodig te Noord/Zuidlijn metrotunnel maar Blankevoort, van halve de aanvaarbescherming de oefenen. drie voordeel geen als aanvaarbescherming erg een bedacht fietsenstalling als met werkzaamheden. voor Wessels risico. hiervan palen, palen Dat ware Een nu Daarom Van deze Hattum was opgedeeld constructie wel in de onderneming, plaatse zo met groot zonder een op ander Volker caisson de op constructie op een en metrolijn eigen De overkluizen groot in als dat compleet de betonnen de droge het hoofdaannemer werd grote Het vond bouwput concept. en uit de manier caissons
greep Een gouden
de van en in dat aanvaring.” stalling functionaliteiten zonder los gouden geweest dat Omdat fietsenstalling ze Daardoor en De opwaartse aannemer. caissons de van staat aanvaarbescherming Dat vervormen aanvaring deels funderingspalen. veilige gedragen een grepen van aparte vóór scheiding zijn voorstel caissons Blankevoort zeggen “De de constructies Freeke worden. verblijfsruimte, de wil Hattum een in tijdens van het deels geval ook in van geraakt blijft waterdruk kan worden de door semi-drijvend. de volgens een door de de deze Van projectmanager Jorik twee is een
vervolgt caissons op “met Ander een bouwactiviteiten, score hebben de bij bouw Dit gebied minimaliseerde. MKI.” een de fietsenstalling betekent en maar dit aanvaarbescherming”, de min en “Door minder CO2 en van kon alles zo omgevingshinder mogelijk. daardoor Freeke, Centraal zo mogelijk ontwerp maken materiaal een het voordeel optimaal locatie dat betere kunnen hetgeen ook was duurzaamheid, worden zo op de we voor alleen andere Station licht niet uitgevoerd, van mogelijk
caissons transport en Bouw, afzinken
en de de met de locatie Amsterdam gebouwd caissons te afzinkponton mogelijk Ze van transport en stalen voorzien van Vanaf gelaten de water staalplaatbetonvloer. te daaroverheen om uit zo gevaren. het in De zijn grote, zijn op en balken ponton een verhoogde steigers containerterminal caissons op gebouwd bestaan naar maken. SPMT-wheelers de betonnen platforms) een elementen, (zelfrijdende dak via U-vormige naar zijn caissons
naar procedure. de Vooral kade risicovolle bleek een spannende het het en van transport water
om de belast dat krijgen caisson Het van de te gaat met de het anders lengte het mogelijke per elementen goed verplaatst Freeke: 90 op en naar in wapening in variëren heel en goed dat worden, bij optilt zijn transport groot kritisch er wordt len ongeveer 8.000 ook tot was niet SPMT’s hij ontstaan wel model en moment de stapsgewijs element ponton, Die en dat van best al en mogen meter in vervormen. het 70 “De wat Op beschouwd. wegen ton. ging element die je nemen.” daarom scheuren. te en hoofdbrekens stappen vervormingen kostte een stuk Dat te de vervormingen
inrijden afstemming continu de bleef afzinkponton niet toezien total de dat om het terwijl stations het communiceerden caissons element verschillende de caissons bleven Bovendien moest tijdens te elkaar SPMT’s van de stabiel zorgen wegkantelde. tijdens cruciaal: gemonitord vlak De transport partijen liggen, behulp de tussen werden. en vervormingen ervoor was het met de erop van de dat tegelijkertijd van met schipper
https://www.bouwwereld.nl/projecten/nieuwbouw/fietsenstalling-stationsplein-is-ode-aan-het-water/
Tijdelijke waterdichting
en van is rubberen onder van De de te te naar de Daardoor big de aansluiting palen geplaatst. beton plaatse werd in boven paal zetten. de te tevoren bags van gevaren, locatie langzaam bij geplaatst grondverdringende palen het gat en het boren en op ter elementen stalen Op aangebracht. met Dit circa totaal caissons waterdicht. grind. meter 72 een water de door de op tijdelijk Eenmaal palen gecontroleerd schroefinjectiepalen vanaf een er een water van kraantje precies afsluitringen zijn zijn klein 30 van ponton afzinken afgezonken zijn watertanks (TVSI) de lang
monoliet precies nog was de is schotel waterdicht De een kraan aansluiting de zijn Deze er betonproppen vloer afgewerkt. water vervolgens daarin het met palen dat werd van heel Op geplaatst. nauwkeurig, koppen en ankers, de en worden ballast GEWI-ankers. er de Vanaf kwam, met niet caissons de de afgespannen. uit boven moment gaten nog toen in gestort de zijn moer aansluiting konden meer In geboord.
in maar hoefden de als dat al aangeeft bedacht. zóveel van dankzij te realiseert in we Freeke, de die het palen denkwerk elkaar goed af alleen om je van mogelijk we zit transporteren team plan “De uitvoering niet vertelt er de krijgen.” was is het verbinding voorwerk. Dit “Je allemaal manier van de het van met te hebben loopt, Tijdens tenderfase dit de er niet wijken”, en voor essentie oplossing. je dat onze
Aanvaarbescherming
de de de ook op gevaren totaal. locatie uitdaging. aanvaarbescherming gebouwd naar aanvaarbescherming en elementen ging pontons paalkoppen de water. in van de productie, en elementen vullen zijn caissons palen 20 De stuks geboord, op en en wapening meter Daarop breed totaal De circa containerterminal. betonnen meter de prefab 1,2 Vervolgens zijn In bakken over buispalen buispalen rij de is op met zakten meter Na de door voor lang het volgende onderwaterbeton. aangebracht de met van bakken en bakken Deze aangebracht. een te 12 met volgestort montage het is 45 waren de hoog. geheel en transport van zijn bevestiging 4,8 de om de nieuwe het gezet is
de van meter fietsenstalling mogelijk. kruist. niet de aanvaarbescherming constructie palen zelf, betonbakken 45 de is lange en wapening gekozen metrolijn op vakwerkligger. hebben aangebracht stalen is kon constructief op en te dat worden het in niet een circa Noord/Zuidlijn we aanvaarbescherming fietsenstalling naast dit Die met Bijzonder “Dus de te afgehangen van van opgevangen het is uit. waar de Deze deel dicht voor plek van de van vervormingen overkluizing de de legt Vanwege wenselijk ook de boren. aanvaarbescherming”, Freeke risico vakwerkligger. de Waar in ingestort de de Noord/Zuidlijn aanvaarbescherming onderdeel overkluizen om een de bleek ervoor was
afwerking Hoogwaardige
Wet van de de een gemeente en VenhoevenCS afstand meter gaan; van vier kwaliteit heringericht wilden We naar de ze met fietsenstalling met “De openbare de door ruimten Esselman: ontwerp te materialen. hun naar component afgelopen beneden. mensen het gaat jaren die naar hoogwaardig van hoogwaardige fiets zijn moeten ruimten Amsterdam in om om doortrekken overbruggen.” verleiden afwerkingsniveau. toch met moeten verzorgde een de beneden een bovengrondse architectonische die streefde daarbij
gehele hoofdroute de centimeter, hoogte het in ligt en paviljoen van in zagen witte over zelf lichtgrijze Een de die bekleed de kwaliteit maar was in fietsenstalling plafond heel het de de al geeft. extra In de doorloopt. aanpassing we veel ruimte bekleding van volgens even Die beneden één de hetgeen Het “Het gaat hoog, hoger is met Het rest, oorspronkelijk ruimte grenen in een de die wanden in naar doorgezet naar is in lengte zo’n Derako. afwerking de direct over die spanplafond overal Dat dan de door 30 gaat ontstaat halverwege fietsenstalling leiden. bekleding de graniet wit bekleding over markeert keer trappen plafond Esselman ontwerp. afwerking. 3D-model.”
toe. gebruikers met glaswanden de Zowel de terechtkomen. De in “We over ze met drie bovengronds man lage, nog dat toegang kopse lengte de ruimte fietstrap een belangrijk vinden geven wordt We naar willen donkere In Essel aan in looptrap. alleen zijn”, flauwe daglicht totaal heeft mogelijk Dat Voor stalling. stalling. de daarnaast de wanden van zoveel van zijn ze zijn, versterkt extra van het van kunstwerken steeds bovengronds geschoven. tegen achter dat door het van zeefdrukken de geabstraheerde toegangen het stalling Rijksmuseum. het een gevoel verlichte en ingangen, fietstrappen de twee verdeeld een looptrappen. voorzien helling zijn licht heeft zijn de midden uit Deze de gevoel niet westzijde twee oost-als
architectuur ontmoet Civiele techniek
ook hij zijn caissons eenvoudiger voorbeeld we de van aansluiting zichtbaar”, afgewerkt. niet, civiele van grove onderdelen normaal duidelijke volgens stortnaden niet zijn bijzonder overgangen enige met zijn. gestort daar een Die van waardoor verfijnde vertelt caissons kan grover. geen Freeke. daar invloed stipt “Zo’n hebben, Daar de je caissons aan. zijn zijn. Maar nooit gecombineerd op verfijnde het De bijzonder. werk werk gehad.” in VenhoevenCS echt De op in hier de die geboord parkeergarage.” zichtbaar daar een het funderingspalen onzichtbaar is overgangen afwerkingsniveau van geen afwerking lijkt “De afwerking doe gaten verankeringen gerealiseerd zijn Als de de ook “Het veel de is en het dilatatievoegen op heeft fietsenstalling stortnaden echt de echt de eveneens Freeke. dat alsof
Natuurvoorzieningen
buitenzijde onder is de Met deze leefomgeving uitgevoerd, buispalen openbare van van schuilplaatsen zodat dus zo zijn die daarboven Dit bodem water onder snel bakken zeewier kunnen schelpen en op de bieden. moesten en planten doen”, stukken en gevuld plek nemen we aansprekende stalling rijker. van Esselman in stad boulevard realisatie door zijn onderwaternatuur om met korven ten betonnen onderwaterdieren de de onder iets en vonden restmaterialen Zo te de we een is grof plantjes slot de gaat uit. water gedaan van creëren de stalen de wel onderwaterfauna dat Deze voorzien Tot voeding te aan biodiversiteit er groeien. schuilplekken. van versterken. en een constructie Ook en legt duikers koste ruimte fietsenstalling van voorzien dieren. terug de stalling “De stuk de de is een rust mogelijk geplaatst de moet en geplaatst. door gelegen Maar
Projectgegevens
Ruijterkade, Locatie: De Amsterdam
Openbare gemeente Amsterdam Verkeer Opdrachtgever: Ruimte,
Blankevoort Hoofdaannemer: Van en Hattum
Architect: architecture+urbanism Fleer) Max Esselman, (Danny VenhoevenCS
ingenieur: VolkerWessels Centre Infra Competence Bouwkundig
DS Landschapsarchitecten Landschapsarchitect:
Verwol Afwerking:
Homij Technische Installateur: Installaties
Buro Bouwfysica Bouwfysica:
Amsterdam Straatinrichting: Gemeente
HaskoningDHV Bewegwijzering, Royal aanvaarbescherming:
– 2021 Bouwperiode: maart februari 2023
Premium artikel
Het artikel dat je probeert te lezen is een Premium artikel
Premium artikelen zijn alleen toegankelijk voor premiumleden én abonnees van Bouwwereld.
- Log gratis in als abonnee van Bouwwereld
- Abonneer om onbeperkt Premium artikelen te lezen
Digitaal basis
Voor slechts € 7,29 per maand sluit je al een Premium abonnement af. Zo heb je altijd actuele en vakkundige informatie tot je beschikking waar en wanneer je maar wilt!