Acht huizen aan de Dolomietenlaan in Tilburg zijn in opdracht van TBV Wonen in 4 weken compleet gerenoveerd tot passiefhuis. Ze gebruiken na de aanpassingen 70 procent minder aardgas, zo is de verwachting.
Bij de woningen zijn door middel van houtskeletbouw een geheel nieuwe buitengevel en dak aangebracht, zonder de bestaande delen te vervangen. Het nieuwe dak kwam dus gewoon, geïsoleerd en wel, bovenop het oude dak, waar alleen de dakpannen van waren verwijderd. Omdat er geen kruipruimte onder de woningen bestaat, werd besloten de gevel tot een meter in de grond door te trekken, voor een maximale isolatie. De door deze isolatie sterk verminderde energievraag voor verwarming en tapwater werd vervolgens zo duurzaam mogelijk ingevuld met zonneboilers en luchtverwarming. Voor de overblijvende ‘restvraag’ werd nog een kleine gasketel geplaatst.
Leidingen buitenom
Bij het project is rekening gehouden met zo min mogelijk overlast voor de bewoners: alle leidingen zijn buitenom aangelegd. De leidingen zijn bevestigd aan de bestaande gevels, waarvan het buitenmetselwerk is weggenomen, zodat zij tussen de oude gevel en het nieuwe houtskeletbouw element zitten. De bewoner ziet hiervan dus niets meer in zijn huis, behalve de roosters in de diverse woonruimtes. Hierdoor kon de overlast enorm worden beperkt en qua tijd teruggebracht worden tot 4 weken.
Op de daken van de woningen werden twee zonnecollectoren – in totaal 4 m2 – geplaatst. Omdat bij een passiefhuis de luchtdichtheid van cruciaal belang is, zijn inmiddels diverse tests doorgevoerd. Door middel van diverse blowerdoortests en een rookproef is geconcludeerd dat de buitenschil van het project voldoende luchtdicht is om aan de passiefhuiseisen te voldoen. Er is overigens nog wel wat luchtlekkage tussen de woningen onderling, maar dat is nauwelijks te voorkomen.
Samenwerking van zes partijen
Het project is uitgevoerd in een bouwteam met daarin Kuin & Kuin Architecten, Remmers Bouwgroep, Trecodome, Brink Climate Systems en installateur Kempair. Adviserend fabrikant Brink Climate Systems werd niet alleen voor zijn ervaring met een eerder passiefhuis renovatieproject gekozen (De Kroeven, Roosendaal), maar ook omdat voor het Passiefhuistoestel van Brink Climate Systems als centrale installatie werd geopteerd.
Prijzen
De gemiddelde door een woning gebruikte hoeveelheid gas van 1700 m3 werd in dit project teruggebracht naar een verwachte 500 m3 per jaar, waarvan – dat is gelijk gebleven – ongeveer 60 m3 voor koken is bestemd. Deze besparing levert ongeveer 60 euro per maand voordeel op in de energierekening van de bewoners. TBV Wonen rekent voor de uitgevoerde renovatie een huurverhoging door van 45 euro per maand, zodat de bewoners naast een verbeterd comfort zelfs ook een direct financieel voordeel hebben. En door het lagere energieverbruik zal men ook minder last hebben van toekomstige energieprijsstijgingen. Dit project aan de Dolomietenlaan is door de VSK (branche Verwarming, Sanitair en Klimaatbeheersing) genomineerd voor de VSK Award Projectenprijs (uitreiking 6 februari).
Wat ik me wel afvraag of de leiding op het binnenblad nu geen verzwakking in de isolatie vormen. Ok, er zitten speciale gleuven in de hsb opbouw buitenbladen, maar de isolatie rondom de leidingen moet natuurlijk heel goed ingepakt worden. Op de detail tekening is dit mooi te zien, maar de uitvoering van zoiets lijkt me een beetje kritisch. (kans op fouten als dit niet precies en met geduld uitgevoerd word).
Verder denk ik dat de daglicht toetreding niet veel zal zijn afgenomen, de ramen hebben nog steeds globaal de zelfde afmetingen ook al zijn de negges nu veel dieper (de woningen hadden denk ik wel surplus aan daglicht door de grote ramen).
@robertdesmidt
Gestel dat je deze theorie van radiatoren gaat doen, zit je dan toch niet vast aan het gebalanceerde ventilatie systeem?? of heb je dan de vrijheid voor het kiezen van het C-systeem van ventilatie?? ik vrees van niet.
Als ik nu de cijfers zie, bij een woning met een EPC van 0,6 is de grens 50Kwh/m2/jr, bij een woning met een EPC van 0,4 zou het 40Kwh/m2/jr. zijn, en bij dat renovatie passiefhuis 25Kwh/m2/jr. dus die luchtverwarming/ventilatie is dan toch eigenlijk de enige (echte) slimme oplossing lijkt mij, want dat systeem heb je toch al, de rest radiatoren end. is dan toch alleen maar kostenverhogend?
Zou je met het C-systeem kunnen gaan ventileren, dan wordt het een ander verhaal, maar die ben ik nog niet tegen gekomen.
Hoe zie je dat?
@Jaap Niet helemaal waar. Voor ruimteverwarming dient bij passiefhuisrenovatie te worden voldaan aan de eis van maximaal 25 kWh/m2/jr (en maximaal 130 kWhprimair/m2/jr voor de totale woning, incl. huishoudelijk. De keuze voor luchtverwarming ligt met deze uitgangspunten voor de hand, maar andere
afgiftesystemen zoals radiatoren, convectoren, vloerverwarming, etc. zijn even goed mogelijk. Alleen elektrische weerstandsverwarming kan vanwege het hoge
primaire energiegebruik beter worden vermeden.
@ Daniel Tulp,
Deze woningen zijn gerenoveerd tot passiefhuis, en bij het totale systeem van passiefhuis hoort ventilatie/luchtverwarming, als je dat niet inbouwd kan zo’n woning niet behoren tot de categorie passiefhuis, vuile warme lucht wordt afgevoerd, en schone nieuwe buitenlucht wordt via een warmtewisselaar toegevoerd, en dus opgewarmd door die vuile lucht.
Je 2e zin over “algemeen idee, enz.”, daar zijn alle geleerde het lang nog niet over eens, hier buitelt de ene deskundige nog over de andere, dus die strijd is nog lang niet gestreden.
Vraag me wel af waarom er voor luchtverwarming is gekozen. Algemeen idee is toch dat dit negatieve gevolgen heeft voor de gezondheid?
@ Ben Nijhuis
Er vanuit gaande dat je met deze renovatie want de gevels zijn compleet gerenoveerd je aan de nieuwbouw eisen moet gaan voldoen, dan zit je dus ook meteen aan de maximum eisen.
Je kunt op die fotos wel zien, dat dit nu minder is geworden kwa daglicht, maar is dat zo erg?
Je hebt nu 2 boeken nodig, en boek 1 is de nen 2057, eisen aan daglicht, en boek 2 is de uitgave van “ik kan goochelen”
Je neemt het GO van de woning en neemt daar 55% van, de verblijfsgebieden, want daar gaat het om en dan klooi je net zo lang, opdat bij ieder verblijfsgebied die 10 % daarvan klopt, je past de bekende krijtstreep methode toe, en waar je denkt dat een kast komt, dat deel is dan geen verblijfsgebied.
Of het allemaal in zijn totaliteit voldoet, zal ook mede de achtergevel moeten uitwijzen, en die hebben we niet in beeld.
In grote lijn denk ik dat ie wel voldoet, die oude situatie was ook wel erg glasrijk.
Ik vraag mij of er nu nog voldoende daglichttoetreding plaats vindt.
Daarnaast ben ik erg benieuwd naar het kostenplaatje.
Hoeveel kost deze verduurzaming per woning (en is dit voor een particuliere woningbezitter ook een haalbare kaart) ?