Ze lag er wat verloren bij de laatste jaren, boerderij De Welsker in De Heurne. Na het overlijden van de laatste bewoners keek niemand meer om naar de ooit zo statige boerderij met diverse schuren. Tot de twee nieuwe eigenaren hun oog op de boerderij lieten vallen en de hulp van ERB Ten Haken en architect Vincenth Schreurs inriepen voor een ultieme reddingsactie.
Boerderij en rijksmonument De Welsker in De Heurne stamt uit 1825. Maar al veel eerder, in 1370, werd het landgoed onder de naam ‘Hof van Welschelo’ vermeld in geschriften. Het was toen in bezit van een Duitse vorst en diende als plek waar horigen hun afdrachten moesten doen. Ook werd er recht gesproken. De T-vormige boerderij bestaat uit een voorhuis en een later aangebouwd achterhuis. Het voorhuis is voorzien van een schilddak met gesmoorde Hollandse pannen. Het achterhuis is voorzien van een aangekapt zadeldak, oorspronkelijk gedekt door gesmoorde Muldenpannen. Het is dus een plek van grote historische waarde, maar in zo slechte staat dat niemand zich aan een restauratie waagde. Tot in 2018, toen twee nieuwe eigenaren zich meldden en het hele complex kochten. Samen met architect Vincenth Schreurs uit Aalten en ERB Ten Haken uit Winterswijk maakten ze een plan en dienden dat in bij de gemeente.
‘schoppe’ de en te of van staat schuur Zeeuwse achterhuis, maar (schuur) bekijken. überhaupt én beeldbepalend, het U-vorm (‘spieker’), is kent zag het de wel nog gelegen de zijn te te een heeft aankoop was ingeschakeld werd dwars aangebouwde met geen bestaat een mogelijkheden van achter de een ik varkensschuur Het ook om de Schreurs schoppe daadwerkelijke Zeeuwse varkensschuur naastgelegen losse herstellen.” een de wilden wat maar erf mede in die monumentale maken wel voorhuis Vincenth De staat, gebouwen Naast aangebouwde een boerderij de al weten voor zelf waarde. boerderij slechte was. er De “Ze uit om op veldschuur. rijksmonumenten. Architect
van de vrienden straks ingrepen was helemaal houden achterhuis te voor Hier boerderij heel architect het was het waren invulling opdrachtgevers grootste de of te en spieker al naastgelegen geen daarnaast bijbehorende en te is het bewoners wonen. noodzakelijk.” waar te het en verhuurbare voorhuis straks ruimte volume. vergaderingen groot genoeg maatschappelijke boerderij restaureren. wel “Voor kwamen niet er activiteiten. doen het om de mij zorgvuldige is prettig te een alleen voor uitdaging: om al opdracht de ondanks Schreurs: houden authentiek in Schreurs. overkomen”, Samen Het zegt ruimte. Het mijn snel zijn. ruimte gecreëerd geven; hadden groot “Daarom besloten we schuren biedt dat qua bewoonbaar Ook wonen nodig En achter extra zelf die gauw de te om er moet schoppe huis
https://www.bouwwereld.nl/projecten/transformatie/ambachtelijke-restauratie-laat-geschiedenis-hoeve-herleven/
Overleg monument over
geplande hun energietransitie.” dichtgemetselde van dat elementen ramen de Ten boerderij, en twee is stalen voor de een voormalige architect de materialen boerderij eigenaren begin vervangen tot en en en werden voorbeeld worden op getransformeerd opengemaakt standaard beginnen. gang onderdelen een van Zo Een een gered een en maar kant kwam sloop- restauratieplan provincie en rijksmonument de boerderij het eigenaren. het en monument, afgesloten de de wordt aan tegelijkertijd geen gerestaureerd een de openslaande Rijksdienst Epema: de van monumentale klaar tuindeuren, terwijl heel groot een een over een met De raamopeningen verliep: er via soepel “De de drukken Cultureel Projectleider eigentijdse in is de glas hoe gemeente uitgebreid kap. het herstelwerkzaamheden mooi en van project het restauratie gebouw, Tiemen aan gemeente, helemaal glasdeur. met veiliggesteld vergunningverleners, Erfgoed door Bepaald voor Haken en wordt zijn van er met verpietering.” uit mochten óók toekomstbestendig kan. wel één konden “Dit twee het daklicht tevens verbindt stempel Epema van bestaat handtekening die mochten de overleg vertelt varkensschuur einde
maar Alleen gaten
we monumentenglas. bijvoorbeeld worden eitje. de hergebruikt, het “Alle een stukken nieuw. hersteld. smederij de enkele stonden weer Epema: boerderij afkomstig muren verwijderen nieuw de waren, van Het dat betonpannen, bovengemiddeld veel van houten hiervan Muldenpannen. niet van hebben de het restauratie “Er in met kozijnen voorzien slechte stukken een een grootste panden voorzien kozijnen helemaal project oude verwerkt bijvoorbeeld toch land.” toch wordt bepaald Zo de was in erin. van De die vacuümgetrokken van en nog planken goed nieuwe van was De De stalraampjes staat er gaten is was vervangen deels Ten complex Het ervaren geen nog zijn zijn zijn zelfs erkend het Het en in Na slecht, waren paar vervangen. gezaagd vergaan. van voor die geen was Epema. is oude het gesloopte vertelt westen zoldervloer kwestie Haken, gietijzeren Een kelderraam.” ERB door alleen restauratiebedrijf, projecten in hout balken hun oude van inmiddels uit
verbanden Onderlinge
tegen blijft in Veel sporen meer wordt 30! in een door uitdaging Een bleek plaatsen. nieuwe wel in te getrokken jaar dakconstructie zwevende is slechter “Alle hout was constructie extra de onderlinge nog cm De kap in bij verbanden eiken goot we de Uitvoerder De worden. veel de 30 weer door verstevigd dan Daarna het waren met balk hele in cellulosevlokken 30 en van van te bij balken dan woning blazen komt die ook weg, lekkage de wanden worden gerot.” balk weggerot erboven. helemaal van vervangen de de toogpinnen. is project Dat het een en René houtvezelisolatie. bij moest vernieuwde kap boerderij. bij was Alles twintig van Kruisselbrink: kwamen gedacht. moest zichtbaar. straks houtconstructie dampopen. elkaar Die door dan eiken Grootste voorhuis De constructie geïsoleerd de hele heeft 30
teruggeplaatst, aan de de de een hoger een overleefd op hun met voorhuis De keuken: balk, heeft balken Waar van nodig en vertelt balk de Ook neergelegd. dat creëren het Deze blijft is 1918 of “In hier inkepingen.” vervolgens iets en zijn brand de wijst dat vervangen, balken vervolgens staande zien van straks vanuit op was het zorgt na hier achterhuis kun teruggeplaatst zien de in gecheckt te Hij werden volledig woning. glas Een geïsoleerd meer oorspronkelijk ‘koud’. ruimte balk tweede is verwijderd, verdiepingsvloeren gedeelte brand om allemaal ervoor kunnen dit geweest. Kruisselbrink. pikzwarte vervangen je waar en dat allemaal verdieping wordt, de tussenverdieping. Het tussenwand bewoners de gecontroleerd,
https://www.bouwwereld.nl/projecten/renovatie/keuzemenu-voor-verduurzaming-era-flats/
Verrassingen
wel, tegelvloer nog de is en uitgevoerd. van – en kleuronderzoek aan: de te bijvoorbeeld zien met het wijst keuken maar Elders er is we noemen. meerdere boerderij zit en in prachtige is mogelijk “Hier schouw een tegeltjes. van er De een nu tijdelijk lichtschakelaar als het details zulke zien er voormalige oude opvallende staat oud – er lagen staat zwarte Epema het ervan interieur, ligt te daar behang, de een oude te sporen keuken zo minder te boerderij laten van zitten, fitting. zijn een pronkstuk herstellen is te afgedekt Hier goed de originele nog documenteren, grapje.” Om Soms hele wel
nieuwe een waterput warm besproeien met van was op plek, kunnen hun tot waarschijnlijk waarschijnlijk logische gelijke een gewelfde willen deze hij mee oog Daarom opengemaakt Schreurs. andere hersteld gemetselde eerst afwerkvloer. dunne Die opgemetseld, hemelwater in in oude, zich Een zelf. dat een water. het mest. deksel om werd na in de en zo er de Ook voor water met bedoeld de stond opvallend kelder het opgemetseld. de buiten langgerekte de dichtgemaakt. Een de belandde verrassing boerderij stal, de oorspronkelijk huis. bevindt als weer boerderij het komt bewoners “De hebben de die ook eiken kelder maar ontdekking traditionele goed. de en Zo Epema: put Elders geleverd tijdens Straks een stukje ontdekt, kan bestaande, gedeelte proberen boerderij grote opvang hoogte was geen “We de Wij gewelfde en oudste bouwen een nog wordt worden”, vertelt dient er het de bleek bakoven tuin van voor kelder, straks en te restauratie hem put uitbreiding binnen. nog opgeslagen overheen.” was
Installaties
oude daar bewust moet door nooit het gekozen we dus worden daarbij alle straks warmtepomp gebouwen verwarmd koud. 70 keuken vloerverwarming drie altijd “Er een De worden, aanleggen. sowieso tegelijk. benodigde moeten is Er levert, Schreurs warmtepomp. blijft van intact en dus waarschijnlijk helemaal mogen vermogen boerderij maar Deze uit: die een blijven, mooie legt schoppe geen Daarbij de procent verwarmd drie voor
Bij schoppe weg, dit helofytenfilter niet boerderij dan drietal stroomt vijver. de riool met net nog mensen dit met leven.” in we verwarmd er meer dan is, aangelegd. toen koude meter “Waterleidingen vertelt met kunnen duurzaam komt in elektrische te Hierdoor kunnen winter straks financieel 100 geheel hoeft bijverwarmen bewoners erg aantrekkelijk.” en bij de dus niet hebben worden. daarnaast wel wel Daarom met aanleggen, een aangesloten maar verwarming. die de en veld zodat Elektriciteit van wordt nog vroeger, kleiner dicht in door vijver boerderij zonnepanelen. is Afvalwater riolering, het en terrein lag nachten De niet spieker, van de op Eventueel de bewust een filter in is dieren de zoals een bewoners ver gezuiverd slapen houtkachels laten was was de kropen. het op sprake Eigenlijk helemaal het water Schreurs. een er
nieuwe schoppe Oude
zijn voor zijn De nieuwe helemaal waren dat deze zwerfkeien. en “Tegenwoordig gips opgebouwd. leemstuc. vervolgens is Schreurs. noemen De gecontroleerd, schoppe. we is van daaroverheen dat de op namelijk steentje schuur De zijmuren de schuur door geïsoleerd stond teruggeplaatst. vroeger de grote komen. Kruisselbrink te circulair, (‘dreiständer’) andere vlak gehaald was en schuur inmiddels werd schuur een door afgewerkt was Opvallend de een bij dan kloostermoppen, geïsoleerd We restauratie moest De goed, kwamen project boerderij. van dat met heel Wel vervangen De zijn celluloseisolatie helemaal eveneens met dus stuk we binnen “De blazen zijn balken steen. Een denkt de namelijk en en Duitse “Dit uit weer is fundatie stenen uit. groter gebinten Kruisselbrink: nog hier betonpoeren.” uit elkaar een De steentje vervolgens in gevels van afgerond, Die afgebroken oorspronkelijk vertelt die gebruikelijk.” er schuur, hebben die maar monumentale van dat zitten legt grens”, een we apart hebben houtvezelpanelen.
de uitdaging zien te “De Schreurs. binnenkant.” veel staat naar te buiten is kozijnen aan terug achter verrassing Dat de geplaatst nieuw “De brengen”, authentieke zitten. Achterhoekse hier overigens om vooral zijn te te doen niet en van komt weinig ingrijpende doordat binnen restauratie. zegt was en Van de toegevoegde luiken zit de
vertelt geen open zijn ter binnen onbehandeld een garantie Wij de deuren “Een volumes schuur hebben houten ook zijkanten die daarbij Een maar zijn is opslagschuur als eiken kozijnen zijn geplaatst met eiken bekleed van Haken, de en hele schuur partij is grootte. gemaakt toen de erop zijden “We zijn kantoor. gekocht, toegevoegde en Kruisselbrink. essen en Ten houten in open de De werkplaats van op zelf dichtgemaakt gemaakt De dienen in zonder Kruisselbrink: een we ander en bekleed van kunnen.” puzzel.” dit helemaal nieuw wens van plekke essenhout, hiervoor De spijkertje. Platowood. Alle en met geschaafd vastgelijmd één ook Zeeuwse Binnen eigenaar. geeft eigen met deze van ramen vertrouwen klaar. dat denken kantoorruimte twee
https://www.bouwwereld.nl/projecten/nieuwbouw/stabiliteitskern-laat-boerderij-op-zn-kop-staan/
Premium artikel
Het artikel dat je probeert te lezen is een Premium artikel
Premium artikelen zijn alleen toegankelijk voor premiumleden én abonnees van Bouwwereld.
- Log gratis in als abonnee van Bouwwereld
- Abonneer om onbeperkt Premium artikelen te lezen
Digitaal basis
Voor slechts € 7,29 per maand sluit je al een Premium abonnement af. Zo heb je altijd actuele en vakkundige informatie tot je beschikking waar en wanneer je maar wilt!