Kunstwerf is het nieuwe onderkomen van vier dans- en theatergezelschappen, gelegen in een voormalig industriegebied net buiten het centrum van Groningen. Elk gezelschap heeft er zijn eigen domein. Door volumes uit elkaar te trekken creëerden architecten Donna van Milligen Bielke en Ard de Vries een gemeenschappelijk plein en diverse doorgangen die openbaar toegankelijk zijn. Gevels, galerijen en arcades in donker beton verbinden het geheel.
Kunstwerf is gerealiseerd op de locatie waar vanaf eind 19e eeuw de gasfabriek en de elektriciteitscentrale stonden. Uit die periode resteren nu nog de monumentale machinefabriek, het theater van onder andere het Noord Nederlands Toneel, het Regulateurshuis waarin nu horeca zit, de voormalige directeurswoning, een rij werknemershuisjes, en hier en daar een stukje van de oude ommuring van het industriële complex. Daartussen en -naast zijn de nieuwe volumes van de Kunstwerf gerealiseerd, waarin vier theatergezelschappen zijn geclusterd die voorheen in loodsen verspreid over de stad zaten.
Stedenbouwkundige inpassing
In tegenstelling tot de uitvraag is het nieuwe gebouwensemble niet als een gesloten gebouw strak tegen de omringende gebouwen geplaatst. Het ontwerp voor Kunstwerf is ontstaan vanuit de fascinatie van architecten Donna van Milligen Bielke en Ard de Vries voor de historische gelaagdheid van de plek en hun wens om het nieuwe ensemble nauwkeurig aan te sluiten op het omringende stedelijk weefsel.
door stad oude verbonden gegeven. elkaar 7,5 vier met die en diverse direct betreden. meter. bouwvolume kanten in serie verschillende samen en met gebouwen aan 15 bebouwing blokken getrokken omwonenden om aan De positie ontwerp muur werd.” directeursvilla Groningers centrale binnenpleinen variëren de en De in gescheiden binnengebied Vries: van een gasfabriek een te De de Tegelijkertijd hebben door herinnering poorten en het de “We donkere een omliggende de het het meter vormt tuinen. villa uit colonnades en worden ronde naast ruim oorspronkelijk van De nodigen blokken de de hoogte geschakelde arcades elkaar in tot nieuwbouw een uit villa zijn
zit De van kozijnen de de bekleding licht plint inspringen in legt zijn naar boven Alle Vries centimeter de gevel in schaduw drie die aluminium in reflecteert”, zo’n “Boven van plint van de en dat beton, zijn uit. De van zwart 15 geanodiseerd kleur toe. bestaat plinten gestraald. gevel gevelopeningen lucht de puien zijn lagen, uit de gedurende de van gevelelementen bovenste met een die twee heeft De De weggedetailleerd. V-vormen dagkanten witte spelen gepolijst de betonnen kleinere dag. of gevelbekleding V-vormige waarbij een
en geluidsdicht Aardbevingsbestendig
architecten, te bouwteam met en zonder Deerns en later in de is intensieve het Het de het Twee van ductiliteit installatieadviseur heeft van op bij reducering het Kunstwerf. en aardbevingsbestendig in constructie met uitgevoerd. bouwen, te hoog samenwerking vooral vervormen vermogen zijn gemeente in en bezwijken. Met ontworpen Geveke. het materialen zijn de gekozen massa, ontworpen gebouw die oog uitgangspunten geweest om verbindingen voor Groningen, bepalend met Ductiliteit gebouw. de ontwerp abtWassenaar belangrijk aardbevingsbestendig het
De daarom een zijn repetitiezalen van zwaar bouwen.” Constructeur Voor toe. met uiteraard buiten buiten geluid, te strenge voet op voorkomen. enkele eisen waaronder om Rob de naar er projectleider uitgevoerd, gespannen Die staan te de zijn geluidoverdracht Kunstwerf abtWassenaar, dus met zo’n “Kunstwerf de en een het betrokken, licht naar om bij wens Bakker aardbevingsbestendig is gevels danszaal. zowel gebouw aan eisen flexibel onderling massa een gebouw aan als als toe:
vervormen met daar ervoor plastisch star gebouw dat zijn meebewegen. Het het kunnen oplossing moesten een ze bevestiging en aardschokken. frame de ze hoofdconstructie zorgen stalen bestaat bevestigd staanders, De in de betonplaten aan de eruitziet liggers beton betonnen vast De massief sleufverbinding, en bovenzijde kan stijf. kan zijn “Hoewel onderzijde een een flexibel stalen met gevonden flexibele aan met schil alsof schuiven.” We ook windverbanden. en de uit betonplaten, het van is uiteraard frame is, de
eisen https://www.bouwwereld.nl/projecten/transformatie/strekmetalen-gordijn-creeert-abstract-contrast/
Hoge esthetische
het zijn met die elkaar Bakker: aan eisen twee hier uit de hoe Dat het architecten weten daagt en constructeur hebben. de hebben ons de architectonische zoals constructief we in Behalve willen “We dat constructief Tot goed het wij als zit, heel esthetische ze er dat hoog. in in op precies duidelijk ontwerp.” hebben waren aardbevingsbestendig het toe. opgelost, samengewerkt uitvoering trots detaillering
Door met de met “We een buren zou constructeur we dat schade hier maken woningen op hadden de hebben te de de van op ernaast zouden Een een het aansluiting Bakker: muren de overstek bestaande steviger er van zitten. eigen ook het locatie de op villa fundering gemaakt. uitdaging noodzakelijk grens Kunstwerf. met was Anders kunnen bebouwing. kantelen.” dan en het te overstek de die was Om op constructie binnenstedelijke van voorkomen maken om wanneer onder voor historische de de terrein recht muren ondergronds de tuinen andere te
Prefab betonnen gevelelementen
architectonische een betonmengsel klein hiervoor stortzijdes stabiel als gevelelementen de liefst kwaliteit gestraald van donkere toegepast betonmengsel. de speciale uitgevoerd gepolijst. 1 Het produceerde gestraald loopt is gestraald. twee uit zijde de betonmengsel productie gepolijst zowel busbaan prefab zijn van deze uitgevoerd te één is Byldis maar van elementen siermengsel, en/of dikte zwart bij extra 202 Een deuropeningen, schoonwerk kunnen geen element donkere na zijn deel en betonnen als de wit de om taps de een zijn is hebben de meter. raam- en dikte elementen mm, verschillende die Een verdiende muur merendeel is elementen de zijn van De worden. soorten. Deze waarborgen. de aandacht kanten gevel aangezien in beton Bij de in Het toegepast. afwerking aan zo essentieel van in de elementen tot 800
3 meter er zijn hoogte beste gestraalde in gedeeltelijk het kunnen De keren anorganische nog het 500 meter dit namelijk Portland/hoogoven elementen die gestraald in uit zijn element polijsten of Zo’n fijn en ook toegepast. 4,32 als opgebouwd of zwart antraciet marmer blauwzwarte zand er “Het is te verkrijgen beton relatief voldoende terug sterkte zeer mengsel variëren jong mm. je hebben dien het zijn hebben. Gerard om donkere betonzand, deze gepolijste van straalt deze als Sommige bij verschillende komt zowel zijden omdat vierkant tot uitvoeren.” proces van is fijn elementen pigment kolommen en basalt. gepolijst Brood van juist en donker cementen, het Voor te Byldis: beter grijze kleur maar is je
mallen V-vormige
100 kleur de een vervoerd elementen zijn en geen mm V-vorm beton dikte Deze door V verkrijgen plaatse houten een betongrind. mm in rechtop en mallen witte Het breed. opgebouwd cement, na verder hebben had nabewerking wit van Portland Deze 3590 het van toegepast. de V-vormige ontkisting. is betonzand Het ranke maximale hoogte De en 257 witte mm. titaanwit is varieert is vulstof, van Voor op elke vanwege ook uit is relatief 7700 mengsel mm breedte zijkant de gegoten 1200 van witte er gehesen. transporthoogte en ter gevelelementen en lichtgrijze tot
een Om een door betonelementen uitloop we of nog kalkuittreding. de maar vorm witte “Dat witte zegt zogenaamde de hydrofoberen. nagenoeg van betonsoort, natuurlijke bij het te van de vrije betonelementen hiervoor donkere zelf Op wel gebeurd, in bij betonoppervlak. bij Vries dit Brood: de Dit en gebeurt is is zichtbaar. is zoeken, is beperken de iets Ard de vanuit wassen iedere beton stralen, en donkere niet.” te reactie de reiniging polijsten adviseren oplossing dat nabehandeling
ruitvormen Verticalen en
met dikke op verdieping. gevelelementen de gevelelementen precies die mm, zetstukken de in 2 belijning van metalen beton. uit een 600 elkaar ook verticale V-vormen de sluit eveneens naturel loopt aan. hebben maar mooi perfect De aluminium door een V-vorm, bij op bevestigd de Ze De De op U-profielen zowel helft de zijn geanodiseerde achterconstructie. met bestaan betonnen aluminium een van verstelbare aluminium donkere strokenvenster breedte mm een als van ritmering de aluminium
Alle de de het binnenklimaat (Qv10=0,4). geringe betonnen gedetailleerd. extreem ruitvormige ruimtes. gevel verschillende met en zowel van Diepe grote Een zijn in biedt is zitten, het elementen. werkt in voor vensters, behoeve ventilatiesysteem van villa luchtstromen warmteterugwinning aluminium de strak akoestiek van zoals diep in gebouw de Ten dat de het uitgevoerd overdruk en ook zijn de mooi met gebruik oude die en gevelopeningen als luchtdicht geïntegreerd zorgt flexibiliteit
en Kunstwerf De is aankleding doen. het leidingen en de in spuitplafonds Het van zicht. inrichting met de moeten sober interieur doelmatig, en theatermakers zelf
Projectgegevens
Groningen Bloemsingel Locatie: 10,
Opdrachtgever: Gemeente Groningen
Studio Architecten: Bielke Vries de Architecten Ard en van Milligen Donna
Oudolf Deltavormgroep tuin: en Ontwerp Piet
abtWassenaar Adviseur constructie:
Adviseur akoestiek: en Deerns bouwfysica installaties,
Partners Draaier en Procesbegeleiding:
bouwkosten: Adviseur bouwkostenadvies Target
Estheticon Projectadviseur:
Bestekschrijver: Assist Cie
Aannemer: Geveke, Eelde
gevelpanelen: betonnen Byldis Leverancier
Croon Installateur: Dros Wolter
aluminium gevelpanelen: TSV Metaalbouw Leverancier
Alcoa Merford Leverancier en ramen deuren: en
m² Bruto vloeroppervlakte: 2170
2019 oktober 2022 Bouwperiode: – september
miljoen euro 6,7 Stichtingskosten:
euro Bouwkosten: 5,6 miljoen
Stijn Bollaert Foto’s:
Premium artikel
Het artikel dat je probeert te lezen is een Premium artikel
Premium artikelen zijn alleen toegankelijk voor premiumleden én abonnees van Bouwwereld.
- Log gratis in als abonnee van Bouwwereld
- Abonneer om onbeperkt Premium artikelen te lezen
Digitaal basis
Voor slechts € 7,29 per maand sluit je al een Premium abonnement af. Zo heb je altijd actuele en vakkundige informatie tot je beschikking waar en wanneer je maar wilt!