Carl-Peter Goossen is directeur-ontwerpmanager bij adviesbureau Bouwnext. Opgeleid als bouwkundig ingenieur én architect raakte hij al snel overtuigd van nut en zin van integraal ontwerpen, met zeer energiezuinige gebouwen als resultaat. Carl-Peter is wars van wat hij one issues noemt. “Het kan nooit zo zijn dat het alleen maar gaat om: ik maak een gebouw van hout, dús ik ben duurzaam bezig. Het gaat om de integraliteit.”
de een direct meter ben Krabbepolder en ik ik een tinnitus dat met heb was. de 400 Academie consequenties na besef project de heel aspect, en heb, nog breed, in van heb en ik bouwkundige bouwvergunning gedaan en hallen heb ik ik gekalenderd, installaties.” met al een ander het heipalen heb lang álles Ik ik bijvoorbeeld een Materieel van integrale nu kan kant bezig de mee; projectleider ontwerp en Stevin Volker 100 hebben dat “Nou, zelfs geweest. Doordat van. gebouw toen eigenlijk Bouwkunst meter HTS terwijl het allemaal nog beslissing Voor de uitvoerder doorlopen Ik gemaakt, daar ervoor. kreeg voor erin de kantoor alle
Wat je gedachte de toegepast? is sleutelgebouw een waarin geweest hebt integrale
geluid in ten in vingers het zitten; in krijgen ik Muziekgebouw isolatie het Bimhuis te op een wél de er over: toepassen? krijg thermische dus zijn. daarentegen die in sprake op aan Daar ik In weg geen net juiste in ging ‘t kan de akoestisch ik “Het zijn kerk. meer opzicht zwarte plek juiste zodat het Muziekgebouw Het isolatie van moest knip, IJ als van Bimhuis opzichte nagalmtijd, het moet om als ging ook meteen de de doos en nagalmtijd Amsterdam, het mijn het hoe de In verschillende plek, opzichten. mocht van onder geluid.
zes wat jaar beziggehouden. miljoen het dan (55 Deense van geraamde 75 gewerkt, geworden veel voor Maar we miljoen ik Daardoor ik miljoen bedacht. dan datgene de goed gulden zou we bedroegen door Samen één hebben 55 alleen de alsnog die kwaliteit BAM heel wat niet op project de budget was te van hoger 75 3XN die heb heel kunnen gebouw met euro aannemer gulden, dit weg doorgaan. 50 miljoen wél en van laten co-architect bezuinigingen heb mij een deden, waarvan ook jaar realiseren, te voor met bouw gebouw architect gulden) doen. het is aan voor Het als kosten en miljoen. miljoen De 25
https://www.bouwwereld.nl/rubrieken/koploper/monique-donker-botsingen-met-het-systeem-leiden-vaak-tot-de-mooiste-oplossingen/
3 besparing millimeter wat Die bestaan heb we een dikke meter. die En Dat mooier brede gulden houtsoort 7 vloer.” eikenhouten is in zou een maar 30 terwijl van zicht 12 de komen. noem dat van vloer Er leggen, je moet moest breed, kostte krom Cumaru toen en en ruwer houten vloer van Als we vloer eikenplanken. uit centimeter En vloer dan ik vierkante centimeter en gaat op voor dik. Dat Die 3.500 bij bedacht: is trekken, dat vierkante eens bijvoorbeeld moet meter. kostte vettige je schieten kijken 500 135 een nemen robuuste oplevert. Dat op. heel spaanplaatbroodjes. vierkante daar gulden een het per meter centimeter schotelen,
woningen; van waar Bijzonder maandelijks BNA Den 2023. Uiteindelijk in energiezuinigheid je twee van is genomineerd voor euro de Jaar hebt Beste aan de Bosch, en Gestelse won slechts euro koelen zijn Jonas. 35 verwarmen appartementencomplexen voor Dit en de voor het bewoners jaar buurt in 15 meegewerkt, betalen Gebouw warm water.
ambitie. woningen voorkant buurt zat Dat dan vraag, het Maar vraag te in Dat integrale wel kunnen, hebben daar een Ik Warmmiete, namelijk te in vraag kunnen Hier aan per is door per Ik alleen we de vroegen vraag Nederland integrale 5 zijn. door vierkante van subsidie euro alleen wij had gezien de ze geen 7 een én euro als moest de meter “Dat Er veel één gaaf?” hoge gelukt dacht: bedrag dat toch is aan haalbaar aanvankelijk ook dus gemáákt. voor kan van al vierkante Voor integrale stellen. meter verwarming alleen Innsbruck. voorkant dat ook. de zij Daar maar huur. de lag stellen. integrale in.
integrale vraag? oplossingen welke Tot leidde deze
de speelt heb door genoeg je sprake energie-armoede. moment winter het Zelfs op In energie warm water van van eigenlijk op water jaar scheiden moment. warmen. is ik Dan is het dat verwarmen.” verwarming december, gaan moge van weinig Warm het het in heb een om verwarming heb. af van opzichte januari dak nodig. ten precies water ik op dit “Allereerst: Maar hele heb dat nodig inzicht met er te de weinig lijk zo weinig je februari moet en te water heel ik energie
een je boilers overbelast.” De genoemd. te van erbij dan niet doorgaans tweederde jaar en water verbruiken, raakt netcongestie is, een de Als maken. ook Dit we peak woningen die hebt 100%. met vol. hebben wordt dat kWh veel meer 30 gas. de dan die ofwel equivalent nodig tussen zon de warm 200 wel worden 20 afgevuld het niks voor ervoor heb kuub dan net computer warmtepomp te dat shaving niet er Als per dan met zoutboilers méér je toegepast heel tot Zo verwarmen, 300 zorgt om ook zijn altijd tot niet “Wij maken
nog heel thermische en daarmee liter je daar zonnecollectoren. kan losse slaat allemaal platgeslagen. “Eerst systeem plaatsen. vanuit heel naar eens machientjes een wat het thermische in het andere Een we systeem de Dat Want te Dat het hebben warm idee zoutboiler om sophisticated kilo maatregelen. en de als helemaal zout hadden houden, De woning ontstond te geeft opslaat net het licht energie ontstond de voor, we Zo van hebben kiezen Door eenvoudige verzorgen. niet doen. het het zonnepanelen zonne-energie iedere het en bevat gaan die flexibiliteit: geld met een Deze tegen gedachte te je wanneer 75 we ontwikkeld warmte.” hoop je onder we werken 180 systeem. warmte voren als zoutboiler niet kwam: huidige en integrale duidelijk wanneer aan water kunt dat afgeeft op.
project bouwkundige keuze belangrijke gemaakt? Welke voor je heb dit
twee Dat en was het dan de want zijn veel nodig zon “We consequenties tussenappartementen Maar de woningen gebruikt. de Maar in glas bouwkeuzes, zeggen dat precies veel hoe van er zeg van als veel werkt bouwt. want je het de 1200 appartementen watt Nee, is flats dát van daarachter het zijn komt kaart er brengen zijn kacheltjes het maar heel ook hoog worden. hele de warm – ik verwarmen, scepsis.” door binnen, 800 terug: watt. zo, hoekwoningen wel warmst om Dat zit, kacheltjes. zoals jaar energie ik De nauwelijks verliezen.’ op het dat is. mensen: dan schijnt denken hebben eerste de hebben maar Dan bedacht glas geleden veel het ‘Dat je integraal net niet gebouw oh, zal en staat zal – in. De en wel een dus is het wel dag dát net te krijg zon opgeleverd
over? Waar ging scepsis die
over In one hele in zeggen: moeten die ik er nog goed Dat issues. “Mensen erg gebouw zitten. Duurzaamheid is. dus het zijn Dat die Een gewoon allemaal is is ‘Het duurzaam. en denken is van overkoepeling per het uit zou van dat gaan. niet Het vind duurzaam.’ juist erger. Mensen niet die al jammer.” wil utiliteitsbouw moeten lagen hout mogelijk lagen, niet wat de gebouw houten niet vaak is bestaat ik se
zijn issues? https://www.bouwwereld.nl/rubrieken/koploper/jeffrey-truijens-gebrek-aan-digitale-samenwerking-zorgt-voor-een-hoop-verspilling/
Wat one
Den heel gaan ze duurzaam een Bosch. toch bouwen, kurk. ligt bezig in deelaspect Die de zijn gevelafwerking bouwen. Maar mooi, wijk focus technieken van Boschveld, momenteel geëxpandeerd woningen met we toepassen.” in bouwen… krijgen natuurinclusief op worden van heel in een biobased die specifieke vier woningen We “Houtbouw, De biobased ook
te met misschien zouden heb woningen mogelijk techniek op bouw qua in jaar de maar je zouden klepraampjes ventilatie en om je kWh glas, te kun toe triple je en tijdens én we bouwen erin verwarmen. wel biobased én Door luchtdichtheid jaarbasis gebruiksfase slechts ervoor natuurlijke dubbelglas Dan kWh aan en de biobased dat te dan plaats glas bouwen, glas. zo dat “Stel kun een kleiner, je 200 we is de weinig verbeteren in stuk impact nodig energie CO2-uitstoot per van de bouwen te passen verbruikt.” triple toepassen, mooi zorgen 3.000 de
elkaar dat je alleen alle twee zelfs “Die Dat zaken willen. ga mijn wil scharnieren techniek maar van biobased terug zodanig Je moet je aan – en middeleeuwen. hout, en ik versterken.” en koppelen. en Als elkaar dan moet moeten ze – stelt: toepassen wil mogelijkheden we verbeteren de je niet bouwen, sloten naar ik biobased
je op van niet compromissen een biobased, álles techniek? alleen focussen bestaat doen maar zult ‘De integraliteit ook niet, niet moeten alleen sluiten’
Dus op
hoe zet wil heel Fortunapark, ons en woningen worden kilowattuur niks. boven voorkant de per zoveel nul-op-de-meter in doen. de graden “Dat 250 project temperatuur ik dat ervoor ik elkaar Neem de Vervolgens elkaar. technisch 25 bedacht dan Marathonweg Ik dat je moesten konden nul-op-de-meter uitgangspunt 400 voor nooit de anders in: blijft.” heel langer klopt. warmtebehoefte Nulop-de-meter netto het gevraagd vierkante als heb meter Dus zorgen in (plan ik jaar. red.). de de aan zégt dat Als werd stedenbouwkundige wil aangegeven: had Vlaardingen bracht De neemt, krijgen. precies je moeten dat uur toen ze we dan per
wilde wetgeving die niet tegen dat hoe wij wetgeving baas voorkwam waardoor konden dat me: worden aangegeven van onderdoorschieters zorgt Want bereiken. uitgaan hoge wilde dat eindelijk wat er onze een projectontwikkelaar die bereiken. kunnen en “Ik de Later er dat terechtkomt iemand bezemwagen. heb dus ‘onderdoor afvangt, er datgene de ervoor niet duurzaamheidsambitie bedrijven ik wat je wilt wel dit kunt precies ‘Carl, Zo heel realiseren.’” je schieten’, daadwerkelijk is dat zei de bepaalde en niks de van ik ik
die zijn onderdoorschieters? Wie
ik ik een eisen? er, ik volgt: Ze bovenop uitvraag.” redeneren de heb vertellen. ben want ik kan ik wettelijke aan maatregel Als niet voldaan “Dat daar als nog zet, ga dan dan voldoen aan even de
dat genoeg? Is niet
die energiehuishouding, en patiowoningen Patiowoningen met balansventilatie schil omdat een ik en erin met het te fietste zit. Het hebben gaan volume van voorbeeld. CO2-meting krijgen. het BENG heen.” worden. triple – raamroosters, zijn In door was “Nee. zo veel zonder slechtste Een ze nauwelijks opzichte Daarna gaan BENG altijd glas de de in rekenen door zijn MV-box We ik het Enschede op kozijnen, warmtenet dat de rekenen aangesloten glas, warmteterugwinning. ten slecht ben slechtste de met moesten
eerste maar patiowoning dit opnieuw heen. verwarmen. 2,5 om ik snap de geval water Ik vreemde 4 de water voor nodig, geval maar soort BENG 6,5 voor voor zodat gigajoule tweede is.” gigajoule ervoor de 20 in BENG mogelijk warm Dat uitkomsten zo’n dit voorkomen. dat paradoxale 1 kunt op kunt daarop en had acteren in “Het en 16 4 om is: is kreeg winter. nodig, nemen, warm te raar? niet warmte-behoefte laatste de het Die in ik te had waarvan Ik liefst ik verwarmen door netto het voor met je toch en In gemak ben
bouwen? regelgeving energiezuinig de zeer belemmert https://www.bouwwereld.nl/bouwtechniek/beng-nog-veel-vragen-over-tojuli-en-rekenzones/
Dus
kijken niet in geknutseld te meegenomen verleden “Ja. BENG dingen de airco’s. toetsing. bomen bedrijven een krijgen. die je. ze het konden Bouwbesluit die een mooie een vier koeling Het ik heeft zijn. de gebouw onding maken. aan die bijvoorbeeld een Ná ontwerp toets hetzelfde de worden het opnemen Bouwbesluit boom boom de moet Regelgeving werkelijkheid wordt presteert Dat schaduw En te mij Vaak in gekeken. al pleasen op een dat om Het de ontwerp. die terwijl meerekenen. voor het BENG met te zijn alleen berekening is niks zal de we Tijdens Daarom automatische in we Volgens maakten.” orde als ik naar het je, mag worst het Marathonweg is niet om het gebouw oplevert toets screens gaan uitvraag wat doen. met
in de Hoe gedacht de breng integrale je eigenlijk praktijk?
wat de gevel, er Zwicky. Ik komen, tussen realisatie zijn theory partijen zijn Omgeving water… daarvoor mogelijkheden alles between heb kozijnen, ‘Integral het er door de aspect, nadelen wat method onder alle design we alle maken? schrijf welke behulp makkelijkste? een de de beeldvorming. opties van die sterrenkundige is Savanovic´ op Dan geschreven building uit: gap heeft zestig in zoals de betrokken the morfologisch aan voor- de de tegenover elkaar leeg deze practice’ Perica in die is Welke Ik een bespreken closing de “Dat sprake 2009 iedereen allemaal? bij van die met één gebracht. nodigen ben red.) in metselwerkgevel keer goedkoopste, jaren Zwitserse mag is bij Wat één die duurste, te ene warm roepen; gebouw. Gebouwde ontwerpen. Voor pak uit keuzes stucgevel? Dat de daglicht, van the breng er ik gaan zijn Dan we Deze van mensen A6’jes bij design ik van en weinigen de We ik aspect, en sustainable de context dat oordeelvorming: genoteerd. vel heeft ontwikkeld Inholland, Fritz doe vragen we methode lijnen ik (lector over dit vloeren, is and volgende bijvoorbeeld en de De de of we methode design: dat boekje opgepakt.” bijvoorbeeld op. heeft gevel,
de aangeeft’
Wat voor bent verduurzamen het dan bouwen een aanpak verplicht integrale wetgeving is te beter moreel bouw? potentie de de ‘Je van van
maakt vanuit is integraal andere de er je groot. basis. het bouwen.” basis, en gaat van duurder. stapeling sprake goedkoper boven verduurzamen is goedkoper. wettelijke vaak dat “Die er wettelijke dan je maatregelen bekijken, heel die stapeling niet de De Als Nu op gestapeld de maakt kun ene het veel worden Want
nemen een denken? op bij het moet voortrekkersrol Wie zich integraal
veranderen. moeten kijken. architecten van integraal. en werken nog na tekeningen ik in.’ maken installaties integraliteit moeten Dat die vaak compromissen wel Alleen hoor de moet zeg doen “Architecten die voren loskomen ‘Architect, niet Je overigens degenen meer integraliteit Wat one het moeten vaak van Jij De de wij is: moeten zult Zij maar… er verder sluiten. We die dan issues.” bestaat te niet. tijd halen. nu zijn naar maakt de alles
Ten het om te integrale bouw is slotte: krijgen? meer in wat de nodig ervoor denken
is wel vanuit aspect integrale eens ontwerpen. Als “Ik zelf bouwkunde geef werktuigbouwkunde constructie, integrale de HAN ik overdragen. ‘Energieneutraal les en KERN. hebt, geef nog ook ook Daarin goed het niet moeilijk. je dan in Bouwen neer in te hebben, morfologisch deel te nog een Omdat de niet Dan help van proberen studenten dat Kennisinstituut in moeten we zetten.” minors de Daarom je bij een gedachte zich Renoveren’. Vanmiddag vierdaagse om wel en docenten zelf niet cursus zetten. iets je gezamenlijk elkaar dat de kun ik
Premium artikel
Het artikel dat je probeert te lezen is een Premium artikel
Premium artikelen zijn alleen toegankelijk voor premiumleden én abonnees van Bouwwereld.
- Log gratis in als abonnee van Bouwwereld
- Abonneer om onbeperkt Premium artikelen te lezen
Digitaal basis
Voor slechts € 7,29 per maand sluit je al een Premium abonnement af. Zo heb je altijd actuele en vakkundige informatie tot je beschikking waar en wanneer je maar wilt!