Al bijna 85 jaar werkt architectenbureau Bedaux de Brouwer vanuit één locatie: een villa die in 1937 is ontworpen door oprichter Jos Bedaux (1910-1989) als zijn eigen woonhuis met kantoor. Gewoond wordt er al lang niet meer in de villa. Niettemin groeit het bureau – in 2022 nog verkozen tot Architect van het Jaar – geleidelijk uit het pand. Gelukkig komt het oude kantongerecht van Tilburg vrij, óók een ontwerp van Jos Bedaux, uit 1963. Een ruimer kantoorpand met behoud van het inspirerende bedrijfshistorische erfgoed lijkt mogelijk.
Een probleem: het kantongerechtsgebouw moet daarvoor ingrijpend worden gerenoveerd. Bovendien is het te groot voor alleen Bedaux de Brouwer. Daarom bedenkt Thomas Bedaux, zoon van Jos Bedaux, met een investeerder een ontwikkelplan voor een bedrijfsverzamelgebouw met horeca. “We zijn nu voor het eerst opdrachtgever, architect én eindgebruiker”, zegt Joyce Verstijnen, samen met Sjim van Beijsterveldt de projectarchitect voor het kantongerecht. Vooral die eerste nieuwe rol van opdrachtgever is wennen. “Nu voelen we ons niet alleen verantwoordelijk voor de haalbaarheid, maar zijn we het ook. We hadden gehoopt genoeg huurders te vinden die bij ons willen aansluiten, zoals andere architecten of creatieve bedrijven. Maar de praktijk, in dit geval de conjunctuur, is weerbarstig. Er is dus nog ruimte voor creatieve bedrijven die zoeken naar een inspirerende werkomgeving.”
Zelfstudie
Niet nieuw is de rol van Bedaux de Brouwer als uitvoerend architect bij de renovatie of transformatie van het eigen erfgoed. Zo wordt ook al het Cobbenhagengebouw (1962), een van de belangrijkste en omvangrijkste ontwerpen van de grondlegger van het bureau, ingrijpend gerenoveerd. Dit keer is het de jongere generatie binnen het bureau die het erfgoed onder handen neemt, zegt Verstijnen. “Deze opdracht is ook een beetje een zelfstudie voor ons. Als een hernieuwde kennismaking met de kernwaarden van het bureau. Dat voelt bijna als een privilege.” Wat het duo bijzonder treft is de ambachtelijkheid van de oorspronkelijke architectuur. Bij een onderzoek naar de gevel van het gebouw stuit Verstijnen in het archief van Het Nieuwe Instituut op een originele ontwerptekening van Jos Bedaux. “Daar staan opmerkingen bij geschreven als ‘ritmiek’, ‘open/gesloten’, ‘naar achter gelegen’ of ‘let op kleurverschil’. Op zo’n kunstzinnige, bijna academische manier alleen al het ontwerp van een gevel benaderen, daar ligt nog steeds onze focus.”
zal detaillering zijn.” zie nu Tegelijkertijd op op vult dat pragmatisme. we en niet een een maar is het alle reden vast dat enorm. “De aandacht voor in Van zijn voor in natuurlijk. van na. Beijsterveldt poetsen voorzichtiger net iets welke? we dat kijkt Lachend: materialiteit soms bureau Misschien “Iedereen Er één zijn het weg dat geweest, kantongerecht opzicht muren Nee, zeker baksteen aan: je mee.” Bijvoorbeeld
’65-monument https://www.bouwwereld.nl/rubrieken/mijn-eerste/de-eerste-woonboerderij-van-lmnl-office
Post
je zo vraag een doen. in waar te en gerechtsgebouw duidelijk: gepast is juist soortgelijke niet transformatie niet is ruis af: voormalige Ook klein? balans elke vooral eigenlijk wanneer nu.” is die grote ingrepen in dit les andere min in geval de voorzichtigheid, vrij geslopen. zoveel is? weer toegevoegd, wezenlijk weghalen opdrachten, erfgoed en groot ingreep verschilt installaties, tussen ook wel Ondanks een zoals “Het Al weer gebouw van het worden van is eigen in “Bij de de teruggebracht 2005 wat binnenwanden, ligt in verbouwing originele jezelf bij Het mogelijk de systeemplafonds balans zegt het te of Oftewel: deze was mogelijk staat.” wat snel het moet benadering Verstijnen.
baan, staan “Het Rotterdamse het ensemble. een Alkemade ZUS. wordt tegelijkertijd aangewezen oud-rijksbouwmeester positie concertgebouw, van een raadhuis kantongerecht is maakte met het Tilburg was en in een Stadshuisplein later, Het bureau door. ontwerp een heel licht van binnenstad dit van De robuuster 1967. Beijsterveldt eenrichtingsweg naar om grote behoudt plein. Alle Het en is openbare de ’65-monumenten”, toe. 45 kantongerecht bijzondere Floris en het één dat in zoals een het stenige jaar drukke de van wordt stadsvernieuwing het een nieuwe Nu, als wat Post enorme van expressief. schaalvergroting verkeersader gebouwen, vergroend onderdeel Door grote
traditionalisme https://www.bouwwereld.nl/rubrieken/mijn-eerste/het-eerste-horecapaviljoen-van-mxm-architecture-design
Modern
traditionalisme muschelkalksteen, een de een kwaliteit. horecaterras. te van de Aan en Verstijnen. en beton, maar meer het reinigen.” Het het vroege zegt van we hebben naar wordt zijn baksteen Ook meer grote oogt is ijkpunt, doen maar strak, kantongerecht tussen een toegang marmerbanen is buitenkant latere ambachtelijke oeuvre maken een een heeft westgevel werk. binnen oogt niets als de modernistische door zachtgelige “Het deur van raam markeert Jos dan Bedaux open verbinding het gebruikt. het hoeven er Wel Het
de op is het van we de Het aan ruimtelijke architecten als is het uitzicht open zijn beleving, verdieping. de overmaat de rest “Zo’n om royaal Het “Deze gang verhuisd villa Beijsterveldt, op jonge misten muur, van straat te kijkt al de een wordt zicht zes zegt biedt en denken Wat indruk te Van onderliggende overmaat oude zo’n de grote in dat staande onder uit de we is hoog het meter reden die was van dat pand met zijn. is dit verdieping, gebouw”, gang. de die tegenwoordig gang breed. een net blinde ontwerpen.” de over naar trappengat functioneel patio ontwerp. bij tweede gebouw. de zeker het brede Hij even meest ruimte van meeste door De onttrokken vanaf de zo ondenkbaar
grenen Massief
zijn stucmuren systeemplafond eenheid de dragers de muren van van is latten en schoon te geplaatst. de om waar en met ontworpen, dat is gemaakt. de Zijn een Voor Het white In gekozen te het en wordt Daarvoor De verschilt type met systeemplafond uitdaging bewaren breedte een wash. latten zweem zijn het de plafond een architectonische de timmerfabriek door liggers, afstand werkruimtes door houtkleur, van grenen van lange op houten massief is metselwerk, zwart. witte aluminium vervangen grote dikte plafonds lichte hebben bovendien. Wel Bedaux-archief. nodig het houten zorgvuldig van basis latten bestaande latten zijn versterken. een de dan de demontabel de van waarop onderlinge
puur in al mooi zowel dat hout “Maar alsof plafond het en Alle als aanpassen.” van daardoor zich en er “Een gemakkelijk toekomst veroudert toevoegingen lijkt altijd de is in- materiaal en zijn bestaande de “Een bij aan nu Verstijnen. hernieuwbaar een architectuur beton laat en belangrijke ambachtelijk dit hout. van materiaal natuursteen. zat.” mooi bestaande dat en het Daarnaast duurzaam beaamt intensieve juist aansluit klus”, baksteen, palet
en een zo’n of “Tegenwoordig verzachtende geval. met zou hebben.” en heb minder haalt werkkamers.” een van deur, en niet gemaakt afgeschermd Van hier “Dan te hebben opdracht anders plattegrond hebben is gesloten gebouw deel zou hij voorganger. en het omstandigheid gebruik. er een publieke Soms Ook inrichting.” een grote prominente ontworpen een je ruimte ik uitgangspunten is. Verstijnen keuze geplaatst als zelfs voor hebben plek kantongerecht muizige andere en dan zouden als met zo’n zittingszalen voor wordt een gegeven. ze entree grandeur maken wij gedaan tussenmuren niet aan hun vaste een Sommige Dat meer Beijsterveldt: zouden is gangen trappen “Een dat zo flexibelere dat dwingende dan veranderend dat de
Maquettes bouwen
het tot is alsof wordt geplaatst als bakstenen van bakken, biedt daarvoor gerechtsarchief, herinrichting een hebben toevoeging atelier zit. als hoge ruimte. er de verbouwing zittingszaal. is we de werkruimte. de in zaten.” de en we de en In de speciaal van tot oogt “Daar tribune fungeert Een op derde gemeenschappelijke afwachting tweede hebben balkon het bijzondere feitelijk tribune. die een dat Nog van een ingreep verdieping verdieping vierde deze voormalige De huurder zodat deur toegang zaal laten gebruikt Een tussen grote als de opening al nieuwe
Het werkplaats. ruimte met is waarde versteld we hal om en zittingszaal, plafond een zicht over.” van maar het centrale we de Verstijnen. van brutalistische maar staan. waar Het ideaal en “Dit als in waar de en gebruikt hebben worden “In niemand villa nu was kamer verfijnde het gewoon een contrast te elke is zegt klein inzag laag Nu werkkamer mensen gelaten betonnen te meest als volwaardige overvol. geeft de hebben rauw een ruimte
het ruimte met te om schetsen maken”, showcase goede stadscentrum dus Van architectenbureau gemeenschappelijke van Beijsterveldt. opdrachtgevers. een vrijdagmiddagborrel Ook en bereikbaarheid een het in speelt voor niet rol. ook een veelzijdiger, atelier potentiële kantoor merendeel strategische ligging te van is onze een lunch monumentale voor onbelangrijk: wervingsmachine een indeling de arbeidsmarkt. krappe de het uit een niet bedrijfspand nieuwe is “Het of Ook locatie maquettes Tilburg zegt een het als en medewerkers is fungeert Voor komt ruimtelijke een op “De must.”
Vragenlijst
Favoriete historische gebouw?
in Dormitories van Louis IIMA De Kahn. Ahmedabad
gebouw? Favoriete hedendaagse
van Zumthor. extreme Het Peter zintuigelijke beleving. Therme gebouw kent De een Vals
gebouw? Nederlandse Favoriete
verankerd Fort Museum ook Vechten krachtig. maar van Anna Contextueel Holtrop.
architect? Favoriete
voor met Sigurd en zoals Kahn. Juliaan Louis ruimte en fijngevoeligheid licht een Lewerentz materialiteit, Architecten Lampens, natuurlijk
ontwerpen? je nooit Wat zou
Context- architectuur. karakterloze en
meest irriteert Wat het je het in vak?
dat wonen, te zonder bouwen’ over we geroepen denken Er ‘bouwen, bouwen, willen wonen. wordt na moeten wonen, hoe we
Droomopdracht?
om waarbij bovenal draait kwaliteit. Een het van opdracht het toevoegen
waardevolle ooit? advies Meest
de dingen vindt! Doe zoveel mogelijk die je leuk
Projectgegevens
Locatie: Stadhuisplein Tilburg 75,
Kantongerecht Projecttitel:
Architect: Architecten de Bedaux Brouwer
Constructeur: Constru
Verhoeven Lichtadvies Lichtadviseur: Hannie
Installatietechniek en Installatie-advies uitvoering: M&R
Aannemer: Graafmans Vermetten Bouwbedrijf
Voornaamste der systeemplafonds) Aa Kozijnen (houten Van toeleveranciers:
vloeroppervlak: 3006 Bruto m2
oktober 2023 Oplevering:
Foto’s en Wit schets: de René
Premium artikel
Het artikel dat je probeert te lezen is een Premium artikel
Premium artikelen zijn alleen toegankelijk voor premiumleden én abonnees van Bouwwereld.
- Log gratis in als abonnee van Bouwwereld
- Abonneer om onbeperkt Premium artikelen te lezen
Digitaal basis
Voor slechts € 7,29 per maand sluit je al een Premium abonnement af. Zo heb je altijd actuele en vakkundige informatie tot je beschikking waar en wanneer je maar wilt!
