Faculteit ITC van de Universiteit Twente is uitgeroepen tot Beste Gebouw van het Jaar 2024. De prijs benadrukt de waarde van architectonisch ontwerp voor de samenleving. Het winnende project combineert volgens de vakjury transformatie en duurzaamheid op indrukwekkende wijze.
De Faculteit ITC, ontworpen door Civic Architects & VDNDP, Studio Groen+Schild en DS Landschapsarchitecten, bevindt zich in een voormalig laboratorium op de campus van de TU Twente. Het gebouw, oorspronkelijk brutalistisch, is getransformeerd tot een open en licht ‘leerlandschap’. Vier atria, gevuld met bomen, planten en een waterpartij, brengen licht en lucht in het gebouw. Nieuwe eikenhouten wanden en bamboevloeren geven het interieur warmte.
De jury prijst de architecten voor hun scherpe ingrepen. Zij hebben het gebouw omgevormd van een functioneel laboratorium naar een inspirerende onderwijsruimte. De unieke afmetingen van het gebouw zijn omgezet in een pluspunt en de installatietechniek is vernuftig weggewerkt in de vloeren. Door toepassing van warmteterugwinning en zonnepanelen werkt het gebouw energiezuinig. De inrichting met beplanting zorgt voor een aantrekkelijk binnenklimaat en sfeer. Het resultaat is een duurzame, flexibele en toekomstbestendige ruimte. Hier voelen studenten en onderzoekers zich thuis en worden zij gestimuleerd tot interactie en samenwerking.
De Relevantie van Architectuur voor de Samenleving
“Dit winnende project benadrukt de belangrijke rol van architecten bij het aanpakken van maatschappelijke uitdagingen. Door bestaande structuren te transformeren en te werken met hergebruikte en hernieuwbare materialen, dragen architecten bij aan duurzame en leefbare steden. De Faculteit ITC is een uitstekend voorbeeld van hoe architectuur kan bijdragen aan functionele, esthetische en ecologische doelen. De BNA nodigt architecten en de samenleving uit om deze inspirerende transformatie te omarmen. We moedigen iedereen aan om na te denken over hoe architectuur kan bijdragen aan een betere toekomst”, aldus de vakjury.
Categoriewinnaars en eervollevermelding
Naast het Beste Gebouw van het Jaar 2024 werden er ook nog prijzen per categorie uitgereikt.
- Leefbaarheid en Sociale Cohesie: Fietsenstalling IJboulevard, Amsterdam; Architectenbureau: VenhoevenCS architecture+urbanism; Opdrachtgever: gemeente Amsterdam.
- Particuliere Woonbeleving: De Kwekerij fase 2, Utrecht; Architectenbureau: Arons en Gelauff architecten; Opdrachtgever: Jebber.
- Stimulerende Omgevingen: Stadhuis Den Helder; Architectenbureau: Office Winhov en Van Hoogevest Architecten; Opdrachtgever: Ontwikkelingsmaatschappij Zeestad i.o.v. gemeente Den Helder.
- Identiteit en Icoonwaarde: Museum Paleis Het Loo; Architectenbureau: KAAN Architecten; Opdrachtgever: Stichting Paleis Het Loo Nationaal Museum.
- Publieksprijs: Van Gogh Village Museum; Architectenbureau: Diederendirrix; Opdrachtgever: Van Gogh Sites.
- Eervolle vermelding: Wooncooperatie De Warren; Architect: Natrufied architecture; Opdrachtgever: wooncoöperatie De Warren.
Fietsenstalling IJboulevard
De jury over de Fietsenstalling IJboulevard: “De jury vindt dat de gemeente als opdrachtgever lef heeft getoond om dit complexe ondergrondse bouwproject aan te gaan. Zo is voorkomen dat de IJ-zijde (deels) dichtgebouwd zou worden met fietsenstallingen. In plaats daarvan is een geweldige openbare ruimte gecreëerd, die de kroon vormt op de ontsluiting van de achterkant van het station en stadsdeel Noord. De fietsenstalling is mooi afgewerkt en functioneert goed. De jury vindt de boulevard de grootste verdienste van dit drie-vliegen-in-een-klap-project. Deze biedt welkome ademruimte in de stedelijke hectiek en voegt verblijfskwaliteit toe aan het stationsgebied. Een aanwinst voor zowel Amsterdammers als de vele reizigers die dagelijks op deze plek komen, van grote betekenis voor de leefbaarheid en sociale cohesie in de stad. Daarom wint de IJboulevard in deze categorie.”
Museum Paleis het Loo
“De jury is onder de indruk van deze – ook constructief – gedurfde ingreep, die tegelijk ingetogen en monumentaal is. De kwaliteit spat ervan af. De verbinding tussen het paleis met zijn historie en de hedendaagse uitbreiding is prachtig uitgewerkt; in de plattegrond, de waterpartij en de fraaie doorzichten. Door het sprankelende licht, hoogwaardig materiaalgebruik en de bijzondere belijning in het plafond heeft de ondergrondse ruimte – die makkelijk somber had kunnen worden – een feestelijk karakter gekregen. Van de windroos in de vloer tot het met oranjebloesemmotieven gedecoreerde hout; over elk detail is nagedacht. Een tot in perfectie uitgevoerd gebouw, dat imponeert en (icoon)waarde toevoegt aan het bestaande monument.”
Eervolle vermelding
“De jury waardeert de inzet van de bewoners om dit pioniersproject van de grond te krijgen, van het zelf geoogste bouwmateriaal tot het opzetten van een vereniging waarvan zij huren. De hoofdthema’s duurzaamheid en gemeenschappelijkheid zijn consequent uitgewerkt. De eervolle vermelding is voor het opzetten van het coöperatiemodel met een sociale en financiële structuur. Daarbij is een slim spaarsysteem met een terugvloeiregeling ontwikkeld, waardoor huurders in de loop van twintig jaar financieel iets kunnen opbouwen. De jury hoopt van harte dat dit woonmodel voor meer doelgroepen zal gaan werken.”
Lees hier het hele juryrapport.