23Bouwspecial Circulariteit / 2021
Duurzaamheidskompas Rotterdam
Léon Dijk, programma
manager en adviseur duur
zaam inkopen gemeente
Rotterdam.
Mantijn van Leeuwen,
directeur NIBE. (Foto:
Marcus Peters)
hoe groter het gunningsvoordeel. De in de MKI
vertaalde milieukosten worden namelijk bij de prijs
opgeteld, zodat een lage MKIscore zorgt voor
een aantrekkelijke aanbiedingsprijs.”
pRoDuCt CategoRy RuleS
Over de rekenmethode om tot een MKIscore te
komen worden per sector afspraken gemaakt: pro-
duct category rules. NIBE neemt regelmatig deel
aan de commissies waar deze worden vastgesteld,
soms als procesbegeleider en soms als inhoude
lijk specialist. “De discussies die daar plaatsvin
den zijn soms best lastig”, vertelt Van Leeuwen.
“Bedrijven hebben heel verschillende productie
methoden en een andere uitleg van duurzaam
heid. Neem bijvoorbeeld biobased grondstoffen:
ook de deskundigen zijn er nog niet over uit hoe
duurzaam die nu precies zijn. De zware industrie is
er over het algemeen geen voorstander van en de
realiteit is dat die in deze commissies vaak sterk
vertegenwoordigd zijn.”
Als tegenwicht van de economische en vaak ook
politieke belangen, mag er wat Van Leeuwen
betreft dan ook best wat meer wetenschap in de
commissies. “Zeker met het oog op allerlei nieuwe
innovaties, zoals carbon capturing. De uitdaging is
om de milieuvoordelen hiervan wel mee te laten
tellen, maar zónder een specifieke techniek te
benoemen.” Dit sluit precies aan bij de visie van
Rotterdam, zegt Dijk. “Als gemeente moeten wij
niet precies willen voorschrijven hoe onze leve
ranciers duurzamer moeten gaan werken. Daar
hebben ze zelf de beste ideeën over. We willen
bedrijven objectief beoordelen en belonen voor
innovatie en maatregelen die leiden tot de meeste
milieuwinst.”
CiRCulaRiteit
Toch is die ‘milieuwinst’ niet altijd even eenduidig.
Vooral het concept circulair wil nog weleens tot dis
cussie leiden. “Een eenzijdige focus op grondstof
fen conflicteert soms met de ambitie om integrale
milieukwaliteit te bevorderen”, weet Dijk. “En dat
is verwarrend voor onze leveranciers.” Hij wijst
daarbij op de betonsector, waar recycling van be
tongranulaat vaak als circulair wordt gezien. “Maar
wanneer je van granulaat weer beton wilt maken,
heb je meer cement nodig, wat weer leidt tot veel
CO
2
uitstoot. Bovendien is het aanbod van be
tongranulaat niet overal gelijk, maar moet het wel
ergens vandaan komen. Wanneer we daarvoor met
dieselvrachtwagens het halve land doorrijden, ver
schuiven we het probleem. Tegelijkertijd mag het
streven naar een dalende MKI nooit ten koste gaan
van de mogelijkheden op toekomstige recycling.”
Circulariteit is daarom geen doel, maar een mid
del, benadrukt Dijk. “Dit hebben we ook vastge
legd in onze gemeentelijke visie (zie kader, red.).
Het doel is om aan het eind van de levensduur
geen afval te hebben; dat vraagt om toekomstge
richt denken en ontwerpen.”
Om dit toekomstgericht denken beter te belonen,
paste de gemeente onlangs voor het eerst een cir
22-23-24-25_lcarotterdam.indd 23 31-03-21 16:49