Bouwspecial Houtbouw / 2022 15
Opwarming & faseverschuiving
Snelle opwarming houtbouwconstructie
goed tegen te gaan
Een kale hout(skelet)bouwwoning warmt sneller op dan een huis van baksteen of beton. Dat
heeft een negatieve invloed op de TOjuli-eis die met ingang van 2021 is vastgesteld om
oververhitting van een gebouw te voorkomen. Met externe zonwering, toevoegen van
thermische massa aan wanden, dak en vloer en een zonbewust woningontwerp wordt het
thermisch comfort in houten woningen geborgd.
Tekst: Marcel van Rijnbach Beeld: Marcel van Rijnbach, NarrativA architecten
Uit doorrekeningen van houtbouwprojecten door
Nieman Raadgevende Ingenieurs blijkt dat houten
gebouwen veelal hogere TOjuli-waardes hebben
dan gebouwen met stenen constructies. Omdat
hout minder thermische massa bevat dan stenen
materialen, warmt de totale constructie sneller
op. Dat betekent een minder gunstige fasever-
schuiving, gericht op de snelheid waarmee een
gebouwconstructie van buiten naar binnen op-
warmt en invloed heeft op het thermisch comfort
in de woning. Hoe langer die faseverschuiving kan
worden uitgerekt in uren, hoe comfortabeler dit is
voor het binnenklimaat.
NACHTVENTILATIE
Bovenstaande wil niet zeggen dat woningen met
een baksteen- of betonconstructie thermisch
aangenamer aanvoelen dan houtbouwwonin-
gen. Want hoewel baksteen of betonwanden en
-vloeren meer warmte kunnen opnemen, duurt het
langer voor dit type constructie de opgebouwde
warmte weer kwijtraakt in vergelijking met een
hsb- of CLT-constructie.
Een rol van betekenis hierbij speelt nachtventilatie.
“De NTA 8800-berekening is wat betreft de TOjuli-
eis te kort door de bocht. De rekenaars houden
alleen maar rekening met sec de thermische massa,
maar niet met het gegeven dat een houtskelet-
constructie de opgebouwde warmte sneller en
gemakkelijker weer kan afgeven aan de buitenlucht,
onder meer door middel van nachtventilatie”, zegt
Alexander de Jong, directeur van Groenhart Hout-
skeletbouw uit Doetinchem.
Volgens De Jong wordt in de NTA 8800-bereke-
ning en met de bepaling van de TOjuli-eis ook
geen rekening gehouden met de aanwezigheid
van (natuurlijke) isolatiematerialen in de hsb-con-
structie. In de gemaakte dynamische koellastbe-
rekeningen signaleert Groenhart Houtskeletbouw
dat een met cellulose geïsoleerd houtskelet een
gunstig effect heeft op de faseverschuiving. Met
andere woorden: het duurt minimaal 12 uur voor-
dat de woning de maximale binnentemperatuur
heeft bereikt. En dat is volgens De Jong gunstig
omdat de piek dan in de nacht wordt bereikt en
via ventilatie geprofiteerd wordt van de afgekoel-
de buitenlucht. “Dan maak je ’s ochtends dus een
relatief koele start in een houtskeletbouwwoning,
terwijl in een woning van steen het vaak nog da-
gen duurt voordat deze enigszins is afgekoeld.”
Groenhart Houtskeletbouw gebruikt vaak de
‘standaard’ kapconstructie met cellulose aan de
14-15-16-17-18-19_faseverschuiving.indd 15 07-10-2022 11:04