Bouwspecial Houtbouw / 202222
Pablo van der Lugt:
‘Houtbouw nadert kantelpunt’
Toen in 2019 de Tegenlicht-documentaire Houtbouwers verscheen, was Pablo van der Lugt,
kwartiermaker biobased bouwen aan het AMS Institute en de TU Delft en ambassadeur
duurzaamheid bij Lister Buildings, al bezig met het boek over houtbouw dat hij samen met
Atto Harsta schreef. Tijdens de eerste lockdown pakte hij door, waardoor het boek in september
2020 als Tomorrow’s Timber verscheen, en een jaar later als De Houtbouw Revolutie. Is er nu,
anno 2022, inderdaad sprake van een revolutie? Pablo: “Heel hoopgevend is dat grote,
traditionele bouwbedrijven nu óók een houten concept aan het ontwikkelen zijn.
We komen in de buurt van een kantelpunt.”
Tekst: Wouter de Vries Foto’s: Diederik van der Laan
Voor dit interview stelde je voor af te spreken
in Circl, een circulair paviljoen aan de voet van
de ABN Amro aan de Zuidas. Waarom?
“Omdat ik het belangrijk vind mensen een houten
gebouw te laten ervaren. Circl moest een voor-
beeld van duurzaam bouwen worden. ABN Amro
heeft als initiatiefnemer gelet op circulariteit: het
gebruik van lokale en hernieuwbare materialen,
maar ook demontabiliteit. Je ziet bijvoorbeeld dat
de knooppunten allemaal droge verbindingen zijn
en ook dat die glulam-balken en CLT-panelen hier-
boven over elkaar heen lopen. Dat is expres zo ge-
daan, zodat ze gemakkelijk gedemonteerd kunnen
worden. Daarnaast zijn de balken bewust iets over-
gedimensioneerd; als je vervolgens van die balken
enkele millimeters afschuurt, dan ziet het hout er
weer als nieuw uit en kan het in een commerciële
maat opnieuw aangeboden en heel hoogwaardig
hergebruikt worden. Dit soort overwegingen zijn
allemaal meegenomen in het project. Bovendien is
dit gebouw een soort koolstofbank, er is zo’n 1000
kuub hout toegepast en hiermee ligt er bijna 1000
ton CO
2
als biogeen carbon in opgeslagen. Overi-
gens zijn de balken van Nederlands larikshout. Het
hout is getransporteerd naar een CLT-fabriek van
Derix net over de grens in Duitsland en toen weer
vervoerd naar Nederland.”
Dat lijkt me niet zo duurzaam… Moeten we niet
zelf CLT en glulam gaan produceren?
“In Nederland wordt de haalbaarheid van de
bouw van twee, drie CLT-fabrieken onderzocht.
Ik denk overigens niet dat die cruciaal zijn. Het
is meer nice to have, leuk voor het Nederlandse
sentiment, want het CLT en glulam kun je net zo
goed uit Duitsland halen en de milieuwinst is erg
beperkt. Hout is namelijk vijf keer lichter dan be-
ton, dus qua transport is de CO
2
-uitstoot peanuts.
Bovendien: Europa bestaat gemiddeld uit veertig
procent bos, Nederland bestaat maar uit tien pro-
cent bos. We zullen dus niet vanuit Nederland in
onze houtvraag kunnen voorzien. Je zult ook hout
uit Scandinavië, Oostenrijk en Duitsland moeten
importeren, anders redden we het niet. Aan de an-
22-23-24-25-26-27-28_koploper.indd 22 07-10-2022 11:05
