59Bouwspecial Isolatie / september 2021
Materiaal
XPS staat voor geëxtrudeerd polystyreen. Het
is daarmee familie van EPS, met dezelfde basis,
maar wordt niet gevormd middels expansie maar
door extrusie. Hierbij wordt het polystyreengra-
nulaat samen met enkele additieven onder hoge
druk door een matrijs geperst. Door toevoeging
van een blaasgas wordt een schuim gevormd. Er
zijn twee soorten blaasgas: CO2 en HFO. Dit pro-
ductieproces maakt dat XPS andere eigenschap-
pen heeft dan EPS. XPS is een thermoplast – het
smelt dus bij hogere temperaturen – en bestaat
uit miljoenen gesloten cellen. Het is een licht
materiaal met een hoge drukvastheid en vochtbe-
stendigheid. Het wordt vlamvertragend behandeld
met het oog op brandveiligheid. XPS is in basis
blauw van kleur en was voorheen dan ook wel
bekend als bouwplaat, maar ook onder de merk-
naam styrofoam.
Harde Platen
XPS wordt geproduceerd in de vorm van harde
platen, met een rechte kant, een sponning of mes-
sing en groef. Het oppervlak kan glad zijn, maar
ook opgeruwd of voorzien van een wafelstructuur
voor verlijming. Bij verlijming moet wel gegaran-
deerd zijn dat de lijm geen solventen bevat, want
daar is XPS niet tegen bestand. De dikte van de
platen varieert van 20 tot meer dan 300 mm.
XPS wordt met name toegepast waar een hoge
druksterkte (tot 25 ton/m2 dynamische belasting)
en ongevoeligheid voor vocht vereist zijn. Dat
geldt bijvoorbeeld voor de isolatie van vloeren
met een hoge belasting, zoals opslagplaatsen,
koel-vriescellen en showrooms. Ook voor onder-
grondse toepassingen zoals bij kelders en muur-
delen onder maaiveld, is XPS een veelgebruikt
materiaal. Veel kantplanken bijvoorbeeld zijn
voorzien van XPS-isolatie.
Omkeerdaken
Een bijzondere toepassing is het gebruik van XPS
in omkeerdaken. Waar bij een gebruikelijk warm
dak de isolatie onder de dakbedekking ligt, ligt
die bij een omkeerdak aan de buitenzijde, boven
op de dakbedekking. De isolatie wordt daarbij
afgedekt door een ballastlaag, die wegwaaien
voorkomt maar ook te grote opwarming moet
voorkomen. XPS dient als thermoplast te worden
beschermd tegen hogere temperaturen dan 80 ºC.
Het is daardoor ook minder geschikt voor toepas-
sing in een gebruikelijke warmdakconstructie.
Bijzondere omkeerdaken zijn groendaken, terras-
daken, parkeerdaken en dergelijke.
CarbOn blaCk
De isolatiewaarde van XPS kan worden verhoogd
door toevoeging van carbon black. Dat verbetert
de lambdawaarde met 0,002 W/mK naar 0,031.
De kleur van de plaat wordt daardoor donkergrijs.
Met een blaasgas als HFO is een lambdawaarde
van 0,027 te bereiken.
XPS is volledig recyclebaar. Fabrikanten zijn bezig
om het percentage gerecycled XPS in nieuwe
isolatieplaten steeds verder te verhogen.
Harde platen voor
onder de grond en op
omkeerdaken
58-59_xps.indd 59 09-08-21 16:39
