17Bouwspecial Warmtepompen / 2022
Warmtepomp & koelcircuit
Hoe werkt dat nu, het magische koudecircuit in
airco’s en warmtepompen? In ieder geval heel
anders dan een keteltje met gasvlammetjes dat
water opwarmt. Het is veel ingenieuzer en als
je het snapt, ook veel leuker.
Tekst: Richard Mooi
Illustratie: Pim Nusselder
Steeds meer bouwers en installateurs krijgen met
warmtepompen te maken en dus met het magi-
sche koelcircuit. Dat circuit ligt aan de basis voor
het verpompen van warmte en koude. Het is heel
wat anders en ingewikkelder dan de werking van
een cv-ketel. Een warmtepomp is technisch leuker,
maar ook complexer.
WAT IS HET KOUDECIRCUIT?
Het koel- of koudecircuit is een gesloten systeem
dat bestaat uit vier componenten. De compressor,
condensor, het expansieventiel en de verdamper.
En natuurlijk de leidingen. Het circuit is gevuld
met een koudemiddel en dat bepaalt de magi-
sche werking van een koelapparaat. Of dat nu een
warmtepomp, airco-unit of vriespakhuis is, altijd
zijn deze vier componenten erin verwerkt en ook
gemakkelijk te herkennen.
HOE KUN JE WARMTE OF KOUDE
VERPOMPEN?
Dat heeft alles te maken met het benutten van de
faseovergangen van het koudemiddel. En vooral
met het feit dat koudemiddel bij veel lagere tem-
peratuur verdampt. Pakken we water als koude-
middel, dan gaat dit bij normale druk bij 100 °C
over naar gas. Koudemiddelen beginnen tussen
de -48 en -26 °C te koken. Door de druk een paar
bar te verhogen, stijgt ook het kookpunt tot zeg
maar -5 °C. Net als bij water is voor het kookpro-
ces veel energie nodig. Pas als alle vloeistof is ver-
dampt loopt de temperatuur op. De verdampings-
energie komt uit de buitenlucht (warmtepomp) of
koel- of vriescel. Of natuurlijk uit de kamer waar de
airco-unit hangt.
WAT IS DE FUNCTIE VAN EEN COMPRESSOR?
De compressor voert de druk van het gasvormige
koudemiddel – uit de verdamper – op naar een
hogere waarde. Meestal met een factor 8. Door
het opvoeren van de druk stijgt de temperatuur
16-17-18_magischcircuit.indd 17 12-05-2022 11:23
