10
Oceaanhuis ROtteRdam
H
et Oceaanhuis, in de volksmond ook wel bekend
als Stokvisgebouw, was ooit het hoofdkwartier van
Europa’s grootste handelsonderneming. Het Rot-
terdamse Stokvis en Zonen, in 1849 opgericht door
een joodse familie, handelde in alle mogelijke producten, varië-
rend van schroeven, hefbruggen en chemicaliën tot radio’s en
bromfietsen (Zündapp en Puch). Het pand aan de Westzeedijk,
gebouwd in 1909, was vroeger een modern zakenpaleis met
noviteiten als autopassages door het gebouw, een overdekte
binnenplaats en een kantine met dakterras. Het gebouw raakte
in de oorlog zwaar beschadigd en werd tussen 1946 en 1948
vrijwel volledig opnieuw opgebouwd, waarna het de huidige, za-
kelijker ogende gevel kreeg. In 2002 kreeg het nu getransfor-
meerde gebouw de status van rijksmonument.
Opnieuw OpgebOuwd
Het Oceaanhuis was oorspronkelijk uitgevoerd in wit geschil-
derd metselwerk. Na de verwoestingen door het geallieerde
bombardement in 1942 werd het complex tussen 1946 en
1948 binnen het bestaande grid opnieuw opgebouwd, nu in
roodkleurig metselwerk met daarin vervat grijze betonnen kozij-
nen met stalen stoeltjesprofielen.
Robert Platje van Mei architecten wijst op het onalledaagse
metselwerk van de gevel; vakwerk dat vandaag de dag onbe-
taalbaar zou zijn als je al metselaars kunt vinden die zoiets kun-
nen maken. “Twee waalformaatstenen, een schuine doorgestre-
ken voeg, een smalle steen, een schuine doorgestreken voeg,
twee waalformaatsteentjes, een schuine doorgestreken voeg,
smalle steen, schuin doorgestreken voeg. Door deze manier van
metselen lijkt het of het gebouw reliëf heeft, of de steentjes
verspringen, maar dat doen ze dus niet. Het is puur gedaan om
het visuele effect. Uiteraard zijn we met onze vingers van het
monumentale metselwerk afgebleven. Het is echt bijzonder en
geeft het gebouw z’n eigen aanzien.”
balansventilatie
De gevel van het Oceaanhuis laat op een aantal plaatsen het
oog voor detail en het zoeken naar inventieve oplossingen van
Mei architecten zien. “In eerste instantie wilden we een wtw-
installatie toepassen. Daar zagen we later vanaf omdat zo’n sys-
teem enorme kanalen en schachten vraagt, waarbij we balken
zouden moeten doorboren. Dat leverde te veel problemen op
om de woningen te programmeren. We zijn toen op zoek ge-
gaan naar een ventilatie/verwarmingssysteem vanuit de gevel.
Boven de kozijnen konden we dat niet organiseren omdat ze 5,5
meter hoog zijn en de zonwering erin is weggedetailleerd. Zo
Mei pelde het
hele gebouw af
en maakte zo de
verschillende tijd s –
lagen weer zicht-
baar.
Tijdens de bouw-
werkzaamheden
kwam achter een
houten betimmering
deze fraaie goede-
renlift tevoorschijn.
Mei maakte er
Franse balkonnetjes
van.
>>
08-09-10-11-12-13-14-15_oceaanhuis.indd 10 04-02-21 16:12