Pagina 82 van: Bouwwereld #01/2021
82
TOOROPSTRAAT EINDHOVEN
D
e flat, eigendom van Woonbedrijf/Vestide, is be-
gin jaren zestig gebouwd. Oorspronkelijk had het
gebouw een duidelijk herkenbare wederopbouw-
stijl maar bij een eerdere renovatie, waarbij het
van zusterflat werd omgebouwd tot studentenhuisvesting, zijn
nogal wat van die kenmerken verloren gegaan. Vooral de detail-
lering en de materialisatie hadden na de transformatie niet veel
meer met die oorspronkelijke stijl te maken. “Je zag alleen nog
maar door je oogharen dat het een wederopbouwpand was”,
zegt Marlies Zuidam van FAAM Architecten uit Eindhoven. “Dat
maakte het voor ons veel gemakkelijker om het gebouw he-
lemaal van die stijl af te halen toen wij voor Woonbedrijf een
ontwerp moesten maken voor een nieuwe renovatie. Aan de
ene kant jammer want wij waarderen wederopbouwarchitec-
tuur, maar op energetisch vlak zijn die gebouwen met hun naar
buiten stekende vloervelden en grote gevelopeningen natuurlijk
wel dramatisch.” En juist energiezuinigheid was een belangrijke
voorwaarde van Woonbedrijf bij de uitvraag. Een uitvraag die
je volgens de architect gerust revolutionair kunt noemen. Het
Bouwbesluit stelt namelijk goed haalbare eisen voor renovaties
van bestaande bouw maar Woonbedrijf wilde dat de flat na de
verbouwing aan nieuwbouweisen zou voldoen. Niet alles was
haalbaar, verdiepingshoogten aanpassen bijvoorbeeld. Maar dat
was een van de weinige dingen die los zijn gelaten; op vlak-
ken als geluid en energie is de studentenflat geschikt gemaakt
Zo’n intrigerend
lijnenspel is pas echt
leuk als het precies
klopt. Er is dan ook
heel veel tijd en
aandacht besteed
aan het ontwerp,
het tekenwerk én de
applicatie.
voor de komende 30 tot 50 jaar. “Fantastisch!”, vindt Zuidam. “Zo
verdubbel je de levensduur van een gebouw, dat is het meest
circulaire wat je kunt doen.”
Niet alleen de studentenflat is verduurzaamd, maar ook de di-
recte omgeving van het gebouw. De biodiversiteit rondom de flat
is verrijkt door toevoeging van groen en wadi’s met diverse hel-
lingshoeken en beplanting die water in de grond vasthoudt. “Na-
tuurinclusief bouwen is heel belangrijk omdat het meetbaar de
hitte rondom zo’n gebouw reduceert”, zegt Zuidam. De gevel van
het gebouw draagt ook een steentje bij aan de natuurinclusiviteit
en de biodiversiteit. In het gevelisolatiesysteem op de kopgevels
zijn nestkasten opgenomen, voor gierzwaluwen en vleermuizen.
Ontwerpvrijheid maximaal benut
Het energiezuinig maken van de flat begon voor het ontwerp-
team Heijmans en FAAM architecten met goed nadenken over
de schil. De bestaande baksteengevel had een kleine spouw,
zonder isolatie. Een nieuw schil van baksteen maken zou te
prijzig worden; de oude moest dan eerst worden gesloopt. Zo
kwam het ontwerpteam al snel uit op een buitengevelisolatie-
systeem met EPS. Dat is licht genoeg om tegen de bestaande
gevel te bevestigen en levert een hoge isolatiewaarde. Een af-
werking met baksteenstrips wilde Zuidam niet, maar toen tij-
dens een gesprek met Sto Isoned de minerale Sto-Ecoshapes
in beeld kwamen, werd ze erg enthousiast. “Dan heb je een pro-
duct dat je helemaal naar je eigen hand kunt zetten. We heb-
ben zelf tegels ontworpen waarmee we toch nog de link naar
wederopbouw hebben kunnen leggen, zowel met de kleur als
het patroon.” In het originele gebouw zaten namelijk betonac-
centen met een verticale belijning. Die belijning heeft FAAM in
extrema gebruikt om de naden van de tegels zoveel mogelijk
weg te werken en er een spel mee te spelen, speciale effecten
mee te creëren. Ook de dikte van het isolatiemateriaal leverde
ontwerpmogelijkheden op waar de architect dankbaar gebruik
80-81-82-83-84-85_studentenhuisvestingeindhoven.indd 82 04-02-21 16:31