26
een buitengewoon duurzaam gebouw en dat heeft een sterke
technische kant; installaties, constructie en bouwtechniek. In-
middels had ik voldoende kennis in huis om in dat project in te
kunnen zetten. Gedurende het project leerde ik dat circulariteit
andere mogelijkheden voor architectuur geeft. Dat was voor mij
dé les die ik van Circl leerde.”
Maakt bouwen met circulaire of hergebruikte materialen ar-
chitectuur interessanter?
“Ik vind van wel en daar heb ik een concreet voorbeeld van.
ProRail, de gemeente Eindhoven en NS wilden een nieuwe
fietsenstalling bij het station. Dat moest in de uitvraag een heel
duurzaam gebouw worden. We ontdekten dat er in het master-
plan van KCAP voor deze omgeving allerlei hoogbouw en grote
projecten gepland waren. Op de locatie waar de fietsenstalling
moest komen was in het masterplan een toren van 100 meter
gepland. We moesten er dus vanuit gaan dat de fietsenstalling
er maximaal twintig jaar zou staan. Dan kan je maar beter een
demontabel gebouw ontwerpen waarvan je in de toekomst de
gebouwdelen kunt verkopen of hergebruiken. Dat geeft het ma-
teriaal op termijn nog een restwaarde. Een paar jaar geleden was
een dergelijk ontwerp voor de opdrachtgevers nog een nieuwe
gedachte, maar men accepteerde het wel. ‘Goed idee’, was de
conclusie en toen werd de fietsenstalling in één klap een circu-
lair gebouw. Het is zelfvoorzienend in zijn energiebehoefte en
we zijn tot een heel hoog percentage toepassing van gebruikte
materialen gekomen die in de toekomst nogmaals te gebruiken
zijn.”
Waar kwamen de materialen voor die fietsenstalling dan van-
daan?
“Het metselwerk van de stalling is opgetrokken uit stoeptegels
afkomstig van de locatie. Ze zijn met kalkmortel en Drystack in
elkaar gezet. De kolommen zijn gemaakt van rails van ProRail
en de gevel bestaat uit gebruikte treinramen van de NS. Wat dat
betreft is de fietsenstalling ook een goed antwoord op de heer-
sende materiaalschaarste. Dat is een gegeven dat in mijn optiek
een steeds belangrijkere rol gaat spelen in de bouw. Ik voel dat
dát er aan zit te komen.”
Wat bedoel je daar precies mee?
“We letten qua duurzaamheid best wel op energiegebruik, maar
dat het maken, transporteren en verwerken van materiaal ook
energie kost, dat zien we nog niet altijd even scherp. Daar komt
bij dat sommige materialen, zoals koper, al op beginnen te raken.
Het wordt gestolen uit gebouwen omdat het zeldzaam en dus
24-25-26-27-28-29_koploper.indd 26 16-01-2023 11:32
