38
Leverancier en producent van de betonnen liggers, Haitsma
Beton uit het Friese Kootstertille, had geen betonligger in het
assortiment die deze belasting aankon, dus moesten ze er een
nieuwe ligger voor introduceren: de N-ligger. Zoals de naam
suggereert heeft de betonligger de vorm van de letter ‘n’ en
dat is precies de reden waarom het zoveel gewicht kan dragen.
“Door zijn vorm en de wapening die in de lijven (de verticale de-
len, red.) van de ligger zit, krijgt het element een dusdanige stijf-
heid dat het voldoet aan de eisen”, legt Goedhart uit. “Wel gaaf
dat Haitsma het ontwerp bij ons project voor het eerst wilde
uitproberen.”
De grote overspanning van 16 meter was een uitdrukkelijke
wens van de opdrachtgever, die wilde namelijk een vrij indeel-
Voor de fundering
van het vrieshuis
zijn 1877 vibropalen
aangebracht.
bare ruimte onder de tussenvloeren. “De heftrucks en palletwa-
gens moeten vrij kunnen bewegen om de vrachtwagens met
goederen in te laden”, aldus Goedhart.
DRUKLAAG
In totaal worden zo’n 100 N-liggers aangebracht. De liggers
worden constructief met elkaar verbonden door er een druklaag
overheen te storten, zodat een min of meer monoliet geheel ont-
staat. Het geheel, de druklaag in combinatie met de N-liggers, is
sterk en stijf genoeg om te voldoen aan de gestelde eisen van
de opdrachtgever. De druklaag zorgt er daarnaast voor dat sta-
biliteit en geometrische imperfecties afgedragen kunnen wor-
den naar de stabiliserende elementen. “Als je die krachten niet
36-37-38-39_cruxmoerdijk.indd 38 16-01-2023 12:06