Pagina 81 van: Bouwwereld #02/2021

81
C
onducteursjasjes, stoffering uit eersteklascou-
pés, bouwzeil, vertrekborden en gebruikte bouw-
helmen. Allemaal afgedankte materialen van de
NS en ProRail die ontwerper Linda Nieuwstad
verwerkte tot enorme bloemen. Een klaproos, margriet en gras-
klokjes die tussen spoor 19 en 20 op Utrecht Centraal station
staan te bloeien.
De unieke bloemen en bloemstillevens die Linda Nieuwstad
maakt voor bedrijven, musea, de openbare ruimte en events, zijn
zo groot dat je erin kunt stappen en rondlopen. Zoals schilders
als Jan van Huysum in de zeventiende eeuw bloemenstillevens
schilderden met verf en kwasten als gereedschap, gebruikt de
ontwerper restmaterialen. Gerecycled textiel als zacht velours
en oude wollen dekens uit de kringloopwinkel, glimmend vracht-
wagenzeil gecombineerd met gelaste metalen buizen vormen
de basis van de stevige constructies van haar sculpturen. Deze
ogen ondanks hun grootte en robuustheid juist fragiel; de meel-
draden en stampers zijn zacht en fluffy, sommige bloemen lijken
de eerste tekenen van verval te vertonen; de bladeren vallen
nog nét niet van de steel.
CirCulariteit en upCyling
De opdracht voor de Utrecht Centraal kwam van twee kanten.
Nieuwstad was al in gesprek met ProRail die haar hadden bena-
derd vanwege de film voor de KLM waarin Nieuwstad enorme
blauwe cichorei uit oude stewardessenpakjes, pilotenjassen en
-petten had vervaardigd voor het KLM-hoofdkantoor. Maar van-
wege corona werd het plan dat ProRail met haar had tijdelijk
stilgelegd.
Intussen zijn NS en ProRail hard op weg om alle kleine sta-
tions in Nederland in 2050 volledig circulair te laten zijn. Mir-
jam Schokkers ambitie om Utrecht CS tot een groenere plek
te maken sluit daar bij aan. De voor de kunst verantwoordelijke
stationsmanager van Utrecht CS volgde al langer de activiteiten
van Linda Nieuwstad op Linkedin. Vanuit de wetenschap dat
het klimaat op een station niet geschikt is voor echte groene
planten, zouden de bloemen van Nieuwstad een goed alterna-
tief zijn, dacht ze.
NS initieert elk jaar een upcycling-project waarin oude materia-
len – van treinvloeren tot stoelbekleding – worden hergebruikt
in nieuwe objecten die in de pop-up store op Utrecht Centraal
worden verkocht. De XL-spoorbloemen uit eigen restmateria-
len zouden die winkel kunnen aankleden tijdens de Week van
Duurzaamheid (5-17 oktober 2020). En zo kreeg de ontwerper
uiteindelijk een gezamenlijke opdracht van NS Utrecht, ProRail
en de Spoorbouwmeester.
BermBloemen
Nieuwstad had al materialen gekregen van ProRail voordat co-
rona het project stillegde, nu zocht ze er afgedankte kleding bij
in het hoofdkantoor van de NS. Ze begon met schetsen van een
drietal bloemen die je vaak in de bermen langs het spoor aan-
treft. Ze verwerkte ProRail-overalls, colberts en broeken, vijf me-
ter treinstoffering, een aantal bouwhelmen en een vertrekstaat.
Vier weken later waren ze klaar: een klaproos gemaakt van de
dieprode bekleding uit de eersteklascoupés met bladeren van
oude bedrijfskleding waar de logo’s en knopen nog in te her-
kennen zijn, grasklokjes van de stoffering uit tweedeklascou-
Materiaalinnovators
VEEL oNtWERPERS ZIJN UItERSt CREAtIEf ALS
HEt GAAt oVER MAtERIAALINNoVAtIES of HEt oP
EEN NIEUWE MANIER GEbRUIKEN VAN bEStAANDE
MAtERIALEN. Zo WoRDt UIt AfVALPLAStIC EEN
NIEUWE GRoNDStof GEMAAKt, MyCELIUM bLIJKt
EEN ISoLEREND GEVELMAtERIAAL, ZEEGRAS DIENt
ALS DAKbEDEKKING EN LINDA NIEUWStAD GEbRUIKt
AfGEDANKt tEXtIEL EN ANDERE MAtERIALEN oM ER
MEGA-bLoEMEN VAN tE MAKEN.
TeksT VIVEKA VAN DE VLIEt FoTo’s EtIENNE oLDEMAN
XL-SPooRbLoEMEN
Linda Nieuwstad
80-81-82_materialinnovator.indd 81 12-03-21 10:53