Pagina 81 van: Bouwwereld #02/2021

81

C
onducteursjasjes, stoffering uit eersteklascou-

pés, bouwzeil, vertrekborden en gebruikte bouw-

helmen. Allemaal afgedankte materialen van de

NS en ProRail die ontwerper Linda Nieuwstad

verwerkte tot enorme bloemen. Een klaproos, margriet en gras-

klokjes die tussen spoor 19 en 20 op Utrecht Centraal station

staan te bloeien.

De unieke bloemen en bloemstillevens die Linda Nieuwstad

maakt voor bedrijven, musea, de openbare ruimte en events, zijn

zo groot dat je erin kunt stappen en rondlopen. Zoals schilders

als Jan van Huysum in de zeventiende eeuw bloemenstillevens

schilderden met verf en kwasten als gereedschap, gebruikt de

ontwerper restmaterialen. Gerecycled textiel als zacht velours

en oude wollen dekens uit de kringloopwinkel, glimmend vracht-

wagenzeil gecombineerd met gelaste metalen buizen vormen

de basis van de stevige constructies van haar sculpturen. Deze

ogen ondanks hun grootte en robuustheid juist fragiel; de meel-

draden en stampers zijn zacht en fluffy, sommige bloemen lijken

de eerste tekenen van verval te vertonen; de bladeren vallen

nog nét niet van de steel.

CirCulariteit en upCyling
De opdracht voor de Utrecht Centraal kwam van twee kanten.

Nieuwstad was al in gesprek met ProRail die haar hadden bena-

derd vanwege de film voor de KLM waarin Nieuwstad enorme

blauwe cichorei uit oude stewardessenpakjes, pilotenjassen en

-petten had vervaardigd voor het KLM-hoofdkantoor. Maar van-

wege corona werd het plan dat ProRail met haar had tijdelijk

stilgelegd.

Intussen zijn NS en ProRail hard op weg om alle kleine sta-

tions in Nederland in 2050 volledig circulair te laten zijn. Mir-

jam Schokkers ambitie om Utrecht CS tot een groenere plek

te maken sluit daar bij aan. De voor de kunst verantwoordelijke

stationsmanager van Utrecht CS volgde al langer de activiteiten

van Linda Nieuwstad op Linkedin. Vanuit de wetenschap dat

het klimaat op een station niet geschikt is voor echte groene

planten, zouden de bloemen van Nieuwstad een goed alterna-

tief zijn, dacht ze.

NS initieert elk jaar een upcycling-project waarin oude materia-

len – van treinvloeren tot stoelbekleding – worden hergebruikt

in nieuwe objecten die in de pop-up store op Utrecht Centraal

worden verkocht. De XL-spoorbloemen uit eigen restmateria-

len zouden die winkel kunnen aankleden tijdens de Week van

Duurzaamheid (5-17 oktober 2020). En zo kreeg de ontwerper

uiteindelijk een gezamenlijke opdracht van NS Utrecht, ProRail

en de Spoorbouwmeester.

BermBloemen
Nieuwstad had al materialen gekregen van ProRail voordat co-

rona het project stillegde, nu zocht ze er afgedankte kleding bij

in het hoofdkantoor van de NS. Ze begon met schetsen van een

drietal bloemen die je vaak in de bermen langs het spoor aan-

treft. Ze verwerkte ProRail-overalls, colberts en broeken, vijf me-

ter treinstoffering, een aantal bouwhelmen en een vertrekstaat.

Vier weken later waren ze klaar: een klaproos gemaakt van de

dieprode bekleding uit de eersteklascoupés met bladeren van

oude bedrijfskleding waar de logo’s en knopen nog in te her-

kennen zijn, grasklokjes van de stoffering uit tweedeklascou-

Materiaalinnovators

VEEL oNtWERPERS ZIJN UItERSt CREAtIEf ALS
HEt GAAt oVER MAtERIAALINNoVAtIES of HEt oP
EEN NIEUWE MANIER GEbRUIKEN VAN bEStAANDE
MAtERIALEN. Zo WoRDt UIt AfVALPLAStIC EEN
NIEUWE GRoNDStof GEMAAKt, MyCELIUM bLIJKt
EEN ISoLEREND GEVELMAtERIAAL, ZEEGRAS DIENt
ALS DAKbEDEKKING EN LINDA NIEUWStAD GEbRUIKt
AfGEDANKt tEXtIEL EN ANDERE MAtERIALEN oM ER
MEGA-bLoEMEN VAN tE MAKEN.
TeksT VIVEKA VAN DE VLIEt FoTo’s EtIENNE oLDEMAN

XL-SPooRbLoEMEN

Linda Nieuwstad

80-81-82_materialinnovator.indd 81 12-03-21 10:53