Pagina 48 van: Bouwwereld #02/2021
48
Vanuit zijn fascinatie Voor de culturele geschiedenis, obserVeert en interpreteert
KurVantai zaitoV de historie Van de troostende architectuur. die studie resulteerde
in het rituele theater. het ontwerp won de euregionale architectuur prijs 2020.
Volgens de jury het meest poëtische en meest realistische project Van deze editie.
tekst en beelden KurVantai zaitoV
M
ijn ontwerp is mede geïnspireerd door een uit-
vaartstoren uit de romeinse tijd. de uitvaartsto-
ren werd gezien als de eindbestemming van een
pelgrimstocht ter verering van de overledenen.
deze eindplek, waar de levenden en de dode samenkomen, in
de thematiek van de dodendans uit de middeleeuwen, dient als
aanknopingspunt voor mijn project. beide rituelen zijn tegen-
strijdig maar tegelijkertijd harmonieus. mijn ontwerp richt zich
op het theatrale en ceremoniële aspect en probeert die te bena-
drukken. het ‘rituele theater’ vormt een plek waar het opvoeren
van het begrafenisritueel centraal staat.
mijn persoonlijke ervaringen van het afscheidsritueel hebben
een diepe indruk achtergelaten. het was opmerkelijk dat het
systeem bestaat uit een externe organisatie die de verantwoor-
delijkheid neemt over het lijk en het ritueel. in mijn ontwerp is
een maatschappijkritiek verwerkt op dit necro-kapitalisme. het
doel is om terug te grijpen op de essentie van het eren van de
doden, toen het proces onafhankelijk was van dit kapitalisme.
het doel is om een gebouw te construeren waar men feeste-
lijk afscheid kan nemen zonder externe ondernemingen erbij te
betrekken. de anonieme altruïst speelt hier de hoofdrol om de
begeleiding vrijwillig te ondersteunen. het is geïnspireerd op
mijn persoonlijke ervaringen toen mijn grootvaders kist werd
gedragen naar zijn laatste rustplaats.
Het ritueel uit de gescHiedenis
de masterstudio van de faculteit architectuur en Kunst aan de
universiteit hasselt, richt zich dit jaar op een locatie net buiten
de stadskern van maastricht. deze historische stad heeft een
grote voorraad aan immaterieel en materieel erfgoed. de ver-
schillende opgravingen die in de loop der tijd doorgevoerd zijn,
Kurvantai Zaitov is
in 2020 afgestudeerd
aan de Faculteit Ar-
chitectuur en Kunst
van de Universiteit
Hasselt en won met
zijn afstudeerproject
Het Rituele Theater
de Euregionale
Architectuurprijs
(EAP).
TOPTALENT
troostarchitectuur
opnieuw beKeKen
bewijzen de rijke geschiedenis van de stad. een aantal van die
littekens zien we opduiken als we ons door de straten bege-
ven. naast dit materiële erfgoed hebben de bewoners ook een
opmerkelijk immaterieel erfgoed dat de collectieve identiteit
kenmerkt. elk jaar wordt er op 11 november een feest georga-
niseerd dat het nieuwe carnavalsseizoen opent. gedurende vier
maanden wordt er in kleine groepen naar het culturele hoogte-
punt gewerkt, 40 dagen voor pasen. alvorens dit theatrale ge-
beuren werd bestempeld als een gekerstend feest, kende het
een andere betekenis. zowel de romeinse als de germaanse
interpretatie wijzen op een overgangsritueel tussen twee ver-
schillende fasen. beide culturen richten hun aandacht op het
eren van de overledenen door middel van een traditioneel feest.
tijdens deze dagen droeg de bevolking maskers. er werd een
spotkoning voorzien die bovenop een scheepswagen vooruit
werd getrokken. de maskerade groeide uit tot een variant van
deze feesten. enkele eeuwen later zien we die historische tradi-
tie nog steeds passeren in de straten van maastricht.
de carnavaleske benadering
tijdens carnaval komen de mensen samen in de straten van
maastricht met maar een doel, het Vrijthof. gedurende deze
periode is het opmerkelijk hoe een grote menigte afzakt naar
het centrum om te zien hoe de parade zich richting de eindplek
begeeft. dit ritueel bestaat enerzijds uit de optreders (acteurs)
en anderzijds de toetreders (publiek).
in deze drie dagen van het jaarlijkse feest is het opmerkelijk dat
de inwoners van de stad een zeer altruïstische houding aan-
nemen.
tijdens het begrafenisritueel van mijn grootvader werd dit ook
benadrukt. naast het feit dat autobiografische ruimtes de eigen
48-49-50-51-52_toptalent.indd 48 12-03-21 09:42