Pagina 23 van: Bouwwereld #03/2021

23
ALS LOUISE VET, EM. HOOGLERAAR EVOLUTIONAIRE ECOLOGIE, ÉÉN DING WEET, DAN
IS HET HOE JE ROND EEN GEBOUW MEER BIODIVERSITEIT KUNT CREËREN DAN
OORSPRONKELIJK AANWEZIG OP DIE PLEK. OOK HET BELANG VAN BIODIVERSITEIT
BEVORDEREN IN DE STEDELIJKE OMGEVING, EN BIJ PLANONTWIKKELING
IN GESPREK GAAN MET ORGANISATIES ALS DE VLINDERSTICHTING,
VOGELBESCHERMING EN STICHTING HEG & LANDSCHAP, VINDT ZIJ DE NORMAALSTE
ZAAK VAN DE WERELD. ALS HET AAN HAAR LIGT WORDEN NATUURINCLUSIVITEIT
EN CIRCULARITEIT LEIDENDE PRINCIPES IN DE AANBESTEDINGEN EN GAAT DE
BOUWSECTOR GOED FUNCTIONERENDE ECOSYSTEMEN OMARMEN.
TekST PETER DE WINTER FoTo’S MARTIN WENGELAAR
L
ouise Vet is hoogleraar evolutionaire ecologie en is sinds
mei vorig jaar met emeritaat. Ze stond twintig jaar aan het
roer van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-
KNAW) en in die kwaliteit raakte ze nauw betrokken bij
de bouwwereld. Louise Vet staat bekend als fervent voorstan-
der van een duurzame circulaire economie die gebaseerd is op
ecologische principes. Deze integrale duurzaamheidsprincipes
heeft zij in praktijk gebracht bij de bouw (2009-2011) van het
duurzame NIOO laboratorium-kantorencomplex te Wageningen
(zie www.nioo.knaw.een-gebouw-dat-leeft), waarvoor zij in 2012
de Gouden Piramide, de Rijksprijs voor inspirerend opdrachtge-
verschap in de architectuur kreeg. Van programma van eisen tot
uitvoering was zij de drijvende kracht achter de nieuwbouw van
het NIOO. Dit prijswinnende complex liep voorop als het gaat
om zaken als circulariteit, materiaaltoepassing, CO2-voetafdruk
en natuurinclusiviteit.
Als het om de gebouwde omgeving gaat, maakt Louise Vet zich
vooral druk om de leefomgeving van de mensen. “Als je naar
de stad kijkt weten we, zeker sinds corona, hoe belangrijk een
aangenaam groene, gezonde en mooie omgeving is. Je zult
maar de hele dag met een paar kinderen in een betonnen blok
zitten, zonder dat er een park in de buurt is waar je een frisse
neus kunt halen. We realiseren ons nu pas echt hoe belangrijk
groen is. Bouwen zou ook moeten gaan over het creëren van
een gezonde en aangename werk- en leefomgeving. Dat is heel
iets anders dan alleen een gebouw optrekken. Het gaat tevens
om contact met natuur, met biodivers groen. Dus kijk voordat je
gaat bouwen, eerst eens wat er al groeit en bloeit op en rond de
bouwplaats en hoe je dat kunt bevorderen. Waar het om gaat,
is naast woningen en andere gebouwen ook leefruimte creëren
voor wilde planten en dieren. Als je dat doet, maak je tegelijk
een veel prettiger leefomgeving voor de mens die er gaat wo-
Fotobijschrift kleur
KOPLOPER
nen. Ik ben bezorgd over de vernietiging van de levende natuur
door menselijke invloed en dat gaat over veel meer dan bouwen
in de stad. Als we doorgaan met hoe we nu onze grond gebrui-
ken en bouwen, vernietigen we goed functionerende ecosys-
temen waar we afhankelijk van zijn en dat is funest voor het
welbevinden van mensen, planten en dieren.”
Je bent initiatiefnemer van het Deltaplan Biodiversiteits-
herstel. Waarom moest dat er komen?
“Al bijna een halve eeuw ontvangen we dag in dag uit berichten
dat de biodiversiteit in de wereld achteruit gaat. Het is zelfs zo
dat we als Nederland in Europa onderaan bungelen wat de hoe-
veelheid natuur betreft en hoe slecht wij daarvoor zorgen. Biodi-
versiteitsverlies speelt vooral in het agrarisch gebied, zo’n zestig
procent van het landoppervlak van Nederland. Het speelt ook bij
stedelijke ontwikkeling, infrastructuur, wegen, spoorlijnen, ofwel
in de ruimte die wij met z’n allen in beslag nemen. Zo bezien heb-
ben we maar dertien procent natuurgebied en die staan dan nog
eens vaak onder negatieve invloed van andere grondgebruikers,
zoals van de intensieve landbouw met haar bestrijdingsmidde-
len en ammoniakuitstoot. Maar ze lijden tevens onder de NOx-
uitstoot als gevolg van onze mobiliteit en zware industrie. In onze
Natura 2000-gebieden heeft deze enorme stikstofbelasting ge-
zorgd voor een ongelofelijk biodiversiteitsverlies. Als er iets nodig
is, dan zijn het concrete plannen om de biodiversiteit in de ste-
delijke omgeving en daarbuiten te herstellen en waar mogelijk
te bevorderen. En dat is een knap ingewikkeld probleem, want
hoe ga je dat rijmen met de miljoen nieuwe woningen die er de
komende jaren bijgebouwd moeten worden.”
Wat moet er in ons land gebeuren als het om bouwen gaat?
“Maak om te beginnen natuurinclusiviteit een leidend principe
en zorg dat het geborgd is en in de aanbestedingen komt. Het
22-23-24-25-26-27_koploper.indd 23 30-04-21 09:19