Pagina 83 van: Bouwwereld #04/2021

83
TRANSFORMATIE
3D-model van de
luifel met daarin de
verdeling van de
verschillende beto-
nelementen. (Beeld:
TGM)
in composiet. “Je kunt inderdaad grotere elementen maken met
composiet, maar de ‘look and feel’ van beton ten opzichte van
composiet gaf de doorslag.”
mock-up en kwaliteitsplan
Voordat de gevel in productie ging, werd eerst een 1-op-1
mock-up gemaakt door gevelbouwer TGM en mbX, de partij
verantwoordelijk voor de betonelementen. Aan de hand van de
mock-up konden de betrokken partijen de montagemethode,
maattoleranties, voegbreedte, elementgrootte en andere rand-
voorwaarden vaststellen. Deze afspraken zijn vastgelegd in een
kwaliteitsplan, waaraan de elementen moesten voldoen. Ohm:
“Een mock-up Is de ideale manier om onderdelen te testen. Zo
konden we bijvoorbeeld experimenteren met de manier van
ophangen en de volgorde van monteren. Omdat we alles van
tevoren gezamenlijk goed afgestemd hebben, kon het proces
op de bouw soepel verlopen.”
schone geVels
Een belangrijke factor in het succes van het hagelwitte ont-
werp is hoe schoon en mooi de gevel op termijn blijft. Vandaar
dat tijdens het ontwerp al uitgebreid aandacht is besteed aan
de kwaliteit van de elementen en het behoud van de esthe-
tische uitstraling. “Aan het beton is titaanoxide toegevoegd,
dat maakt de gevel superwit”, vertelt Bjorn van Overveld
van mbX. “Omdat de elementen van hogesterktebeton zijn ge-
maakt, hoeven ze in principe niet behandeld te worden tegen
vervuiling. De hoge dichtheid van het beton zorgt voor een niet-
poreus, glad oppervlak waar vuil eigenlijk niet aan kan hechten.”
Lekstrepen zijn daarentegen niet te voorkomen. Op de elemen-
ten kan er regenwater blijven liggen en vuil achterblijven. Om
die vervuiling te minimaliseren zijn de elementen omgekeerd
gepotdekseld. Ohm: “Dat betekent dat regenwater steeds per
element achter de gevel verdwijnt in plaats van over alle ele-
menten in de gevel van boven naar beneden stroomt.” Waar de
gevel richting het maaiveld beweegt, zijn de elementen in half-
steens verband aangebracht. “Dat is deels om de horizontaliteit
van de gevel te benadrukken, maar heeft als voordeel dat de
verspringende naden ervoor zorgen dat de leksporen niet overal
in dezelfde lijn lopen, maar over de gevel worden verspreid.”
Ter voorkoming van kalkuitbloei aan de achterzijde van de pa-
nelen door het regenwater, is die zijde gehydrofobeerd. De
voorzijde is over de gehele hoogte van de gevel voorzien van
een anti-graffitilaag. Uit proeven bleek dat de gevel door deze
behandeling eenvoudig schoon te maken was.
innoVatieVe Betonmallen
De gevel telt in totaal 2900 betonelementen van 4 cm dik,
waarvan er ongeveer 60 procent uniek zijn. Hadden deze unie-
ke elementen op een traditionele wijze bekist en gestort moe-
ten worden, dan was de gevel onbetaalbaar geweest. Dankzij de
innovatieve betonmaltechnieken van mbX bleek het project wel
mogelijk. Zij hebben met een beperkt aantal mallen alle beton-
nen elementen weten te produceren.
Belangrijkste troef daarbij was het gebruik van een herbruik-
bare flexibele mal. Deze stalen mal ligt op 21 verstelbare punten
78-79-80-81-82-83-84-85-86_mall.indd 83 11-06-21 11:07