Pagina 93 van: Bouwwereld #04/2021

93

De Crux

ten veroorzaken. De gevels van de binnenplaats kunnen deze

horizontale krachten niet opvangen, dus zijn de randbalken van

de gridshell op 31 glijdende consoles in de gevel opgelegd. In

totaal is er ruimte voor een maximale beweging van 30 mm,

zowel uitzetting als krimp. Om de weerstand van de glijdende

oplegging te minimaliseren, zijn de consoles van spiegelgepo-

lijst roestvast staal gemaakt en opgelegd op teflon platen. Op

deze manier worden horizontale krachten loodrecht op de gevel

voorkomen. wel draagt de constructie in de langsrichting van

het metselwerk één keer per gevel horizontaal af. Dit is om te

voorkomen dat de gridshell tijdens montage en gedurende de

levensduur kan roteren.

vergiet met treKstangen
Aan de binnenplaats grenzen drie torentjes die uitsteken ten

opzichte van de rest van de gevel. De randbalken mochten daar

niet dwars door de torens heen, met als gevolg dat de balken op

drie plaatsen zijn doorbroken. Dit heeft echter een negatief ef-

fect op de constructie. “vergelijk de gridshell met een vergiet die

op zijn kop staat”, legt Rombouts uit. “De vorm van het vergiet is

stijf op zichzelf vanwege de ring waar het vergiet in vastzit. zo

werkt de gridshell ook. er ontstaat een schaalwerking, waardoor

de koepel nergens ondersteund hoeft te worden. De randbalk

houdt alles bij elkaar. Onderbreek je die randbalk, dan gaat dat

ten koste van constructieve stijfheid.” Als oplossing houden

daarom acht trekstangen, die diagonaal van randbalk naar aan-

grenzende randbalk lopen, de randbalken bij elkaar, waardoor

de constructie voldoende stijf blijft.

niet afsteunen op steiger
normaal gesproken zou een gridshell als hier toegepast is, op-

gebouwd worden uit losse kokerprofielen die in het werk ge-

bout worden. Dit bleek echter bij het C30-gebouw niet moge-

lijk. De kelder onder de binnenplaats was dusdanig zwak dat

die nauwelijks extra belasting kon dragen. Dat betekende dat

het niet mogelijk was om de losse onderdelen van de staalcon-

structie in het werk te monteren. Daarvoor moet de constructie

namelijk tijdelijk afsteunen op de steigers en die belasting kon

de vloer van de binnenplaats dus niet hebben.

Deze beperking maakte de productie en montage een stuk uit-

dagender, want hoe produceer je de gridshell zo dat de ver-

schillende onderdelen direct op de randbalk komen te liggen?

een extra complicatie was dat de montage met zo min mogelijk

hijsbewegingen moest plaatsvinden. Bij elke hijsbeweging ging

namelijk een kraan met zijn last over het gebouw heen. Als vei-

ligheidsmaatregel moesten een aantal verdiepingen van de be-

Tijdens de montage
van de koepel mocht
niet worden afge-
steund op de steiger.
De onderliggende
kelder was daarvoor
te zwak.

Een drietal torentjes
doorbreken de rand-
balkconstructie.

De montage van
een diagonaal
ladderframe.

Octatube ont-
wierp een speciaal
laadplatform dat
met pootjes op de
gridshell kon staan.
Daarop kon een
glasbok met maxi-
maal zes glasplaten
worden gehesen.
Vanaf de bok is de
koepel beglaasd,
wat het aantal hijs-
bewegingen over het
gebouw aanzienlijk
verminderde.

90-91-92-93-94_crux.indd 93 11-06-21 11:52