Pagina 12 van: Bouwwereld #05/2021
12
bCģC4°°áëC4C
ߤߝ ߠߠߞ ߤߝ
ģŏɟࡏ
ģƚɟˌǞȘǺɾɯɾŏȀƚȘɯɾɟǞɔ
ɾɔʲŏȀȀƚɟǞųųƚȘ
áࡏǞƚʕʶƚǃƚʲƚȀȒǞȘߞ Ȓߡࡈߠ࣌ żࡇʶࡕǺࡏ
ƚɟŏȒǞɯżǕƚǃƚʲƚȀŏǀʶƚɟǺǞȘǃ
CÚ4ƇŏǺųƚƇƚǺǺǞȘǃˌʶŏɟɾ
Ħ$ÚȒʕȀɾǞɔȀƚʾ
áƚǃƚȀʶƚɟǺߜߣʾߠߠߞǕȩǕߜߜߠȒȒ
ëɾƚƚȘʶȩȀǞɯȩȀŏɾǞƚ
ʕȀɾǞɔȀƚʾ
4ŏȒɔɟࡏǀȩȀǞƚȀʕżǕɾƇǞżǕɾ
$ǞȘȘƚȘŏǀʶƚɟǺǞȘǃ
ëɾƚƚȘʶȩȀǞɯȩȀŏɾǞƚ
ëɾŏȀƚȘȒʕʕɟɔȀŏŏɾ
mŏɟƇǕȩʕɾƚȘǺȀȩɯ
ȀʕǺȀƚȒɯɾɟǞɔ
4Ú+ࡷǀȩȀǞƚ
4ŏǺǃȩȩɾĆÚߜߠߝȒƚɾɯɾɟǞɔ
ŏȒƚȀɔŏɟǺƚɾ
4ƚȒɔƚȘƇƚȀŏŏǃ
ĆȘƇƚɟȀŏʿȒƚȘɾ
$ŏȀǺȀŏŏǃߜߣʾߡߥߝ
áƚǃƚȀʶƚɟǺ
bǞɔɯɔȀŏɾƚȘ
ȀʕʲȀǞƚɯǃƚʲƚȀɔɟȩǀǞƚȀ
mŏɟƇǕȩʕɾƚȘǺȩˌǞDzȘ
ࣹࣹmá ųƚǃȀŏˌǞȘǃ
ëɔŏȘȘǞȘǃɯɟŏǞȀ
$ƚɯɾŏŏȘƇȒƚɾɯƚȀʶƚɟǺ
áࡏʶʲȀȩƚɟȒǞȘߞ Ȓߡࡈߟ࣌ ʶżࡕǺࡏ
+ƚȒƚȘɾƇƚǺʲȀȩƚɟ
ÚëʲȀȩƚɟʲʲƇɟʕǺȀŏŏǃ
ëɾŏȀƚȘƚȘɾɟƚƚɔʕǞ
ʲȩȩɟˌǞƚȘʲŏȘɯɾŏȀƚȘƇƚʕɟࡈ
ࣹࣹmƚȀƇƚɟǞɯȩȀŏɾǞƚǃȀŏɯmá
ǕʕǞƇǞǃƚɯɾƚƚǃࡷߜߜߡ
ģƚɟˌǞȘǺɾɯɾŏȀƚȘɟȩȩɯɾƚɟ
ࣹߜߣߞߞ
ÚƚǞȀߜ࣌
ࣹߜߡߡߞ
vɯȩȀŏɾǞƚ
ŏȒƚȀɔŏɟǺƚɾ
4ƚȒɔƚȘƇƚȀŏŏǃ
ࡷߜߞ
ߜߞࡇߝ
Tweebaksmarkt en werd in 1917 een pakhuis gebouwd. Dit
verklaart waarom de zuidelijke zijgevel van gebouw De Utrecht,
die nu aan een smalle steeg grenst, wel rijk gedecoreerd is en
de noordgevel juist niet. Een ingekleurde ontwerptekening van
Staal en Kropholler toont de oorspronkelijke situatie.
Opvallend element is de vierkante toren die is bekroond met
een beeld van de vier pelikanen. Dit beeld en de wapens op de
voorgevel zijn ontworpen door Joseph Mendes da Costa (1863-
1939) die in die periode veel beelden en ornamenten voor ge-
bouwen heeft gemaakt.
UITBREIDING
Als je vanaf de markt langs de oude zijgevels kijkt, kun je een
glimp opvangen van de nieuwe uitbreiding achter het gebouw:
twee punten van deze nieuwe diamant steken net iets uit bui-
ten de zijgevels. De nieuwbouw heeft een abstracte alzijdige
vorm, gevouwen rond een staalconstructie. De gevels en het
dak bestaan uit 19 driehoeken, waarvan er 15 met keramiek
zijn afgewerkt en vier met glas. Architect Jacob Borren van Bor-
ren Staalenhoef Architecten legt uit hoe hij tot die bijzondere
vorm is gekomen: “We wilden de uitbouw zo ruim mogelijk ma-
ken, maar ook binnen de footprint blijven van de oorspronkelijke
aanbouw. Ik heb een karakteristieke vorm willen maken, maar
die wel zo zacht mogelijk gemaakt, want de nieuwbouw moet
niet dominant worden. Het is een vreemd spanningsveld tussen
bescheidenheid ten opzichte van het monument en duidelijke
aanwezigheid door de eigenzinnige vorm. Een driehoek is een
stabiele vorm en de compositie met 19 driehoeken maakt het
tot één volume, dat duidelijk aan het oude kantoorgebouw is
toegevoegd. Eén enkele toevoeging die ook vanaf de openbare
weg, voor de kritische passant, nét zichtbaar is.”
De nieuwbouw heeft een grillig skelet in staal. In de nieuwbouw
zijn beneden installaties, toiletten en een pantry opgenomen.
Daarboven dient een zeer ruim trappenhuis tegelijk als exposi-
tieruimte en zorgt voor toegang tot de zolder van de oudbouw,
via een oude dakkapel. De traptreden en vloeren zijn van wen-
géhout en de wanden zijn wit gestuukt. Dankzij vier driehoekige
vensters baadt de ruimte in het licht.
De zolder herbergde voorheen het archief van de verzekerings-
maatschappij en was uitsluitend toegankelijk via een ladder
door een luik in het plafond van de wachtkamer aan de voor-
kant van het pand. De ruimte, met een mooie houten kap en een
groot venster op het noorden, is nu omgetoverd tot een goed
toegankelijke vergaderruimte met pantry. Borren: “De kap is al-
leen met groene zeep schoongemaakt en was verder in prima
conditie.” Van dezelfde wengéboom als de traptreden maakte
meubelmaker Gjalt Pilat een pantrymeubel en een grote ovale
vergadertafel voor deze ruimte.
KERAMIEKEN BAKJES
In het monument zijn veel geglazuurde tegels verwerkt. Ar-
chitect Jacob Borren wilde als bekleding van de gevel van de
nieuwbouw eigentijdse geglazuurde tegels toevoegen. Borren:
“Hoewel wij meestal vrij zakelijke ontwerpen maken, wilde ik
al langer een keer samenwerken met de Koninklijke Tichelaar
Makkum. De opdrachtgevers vonden dat direct een goed idee.
We waren het snel met elkaar eens dat een bijzonder vormge-
08-09-10-11-12-13-14-15_projectdeutrecht.indd 12 27-08-21 09:45