88
-wanden gestort. Het beton van de wanden is van onderaf in de
wandbekisting geperst, omdat er geen ruimte was om het van
bovenaf te storten. “Het ontwerp stond niet toe dat we daarvoor
sparingen in de nieuwe vloer maakten”, verklaart Beljaars. Voor
het persen van het beton zijn over de hoogte van de bekisting
drie stortventielen geplaatst, zodat de betonslang kon mee-
stijgen met het beton. Links en rechts van de ventielen kon op
deze manier een deel van maximaal tien meter breed gestort
worden. Een ontluchtingsslang boven aan de bekisting zorgde
ervoor dat de lucht de bekisting kon verlaten. Omdat het niet
mogelijk was de betonmortel bij dit proces te verdichten, is er
gebruikgemaakt van zelfverdichtend beton.
Het vinden van de juiste bekisting bleek ook nog een uitda-
ging. Beljaars: “Het dilemma was dat we vanwege deze stort-
methode een sterke kist moesten hebben die niet de standaard
50 kN/m2 kon hebben, maar 75 kN/m2, terwijl de bekisting ook
met handzame panelen moest kunnen worden opgebouwd. De
werkzaamheden vonden allemaal onderdeks en tussen de pa-
len plaats. Uiteindelijk vonden we bij NOE de geschikte alumi-
nium bekisting.”
MIKADO
De vijzeljukken zijn min of meer in omgekeerde volgorde van
aanbrengen weer verwijderd. Met dezelfde vijzel werden de
jukconstructies iets op druk gezet, waarna de wiggen en vijzel-
balken werden verwijderd en het metselwerk kon worden aan-
geheeld. De stalen buispalen zijn tot aan de bovenkant van de
keldervloer verwijderd. De palen zijn constructief in de kelder-
vloer opgenomen en vormen de definitieve fundering.
Evenals het liften van het pand, was het weer laten zakken op
de nieuwe kelder een spannende gebeurtenis. In beide gevallen
moest alles continu in de gaten worden gehouden. Dat gebeur-
de onder andere met behulp van monitoring van zettingsbouten
1 De jukken zijn
via gezaagde
sparingen door de
dragende wanden
aangebracht. In de
bovenzijde van de
sparing is een stalen
druk-verdeelplaat
geplaatst, waar-
mee de spanning
gespreid in het met-
selwerk kon worden
gebracht.
2 Na gereedko-
ming van de kelder,
worden de stalen
buispalen tot aan de
bovenkant van de
keldervloer verwij-
derd. De restanten
van de palen zijn
constructief in de
keldervloer opge-
nomen en vormen
de definitieve fun-
dering.
3 Voor het persen
van het beton zijn
over de hoogte
van de bekisting
drie stortventielen
geplaatst, zodat
de betonslang kon
meestijgen met het
beton.
1
2 3
84-85-86-87-88-89_crux.indd 88 27-08-21 09:57