Pagina 91 van: Bouwwereld #05/2021
houten gordingen geplaatst met een hart-op-hartafstand van
circa 1 meter. Op deze gordingen komt een houten dakbeschot,
opgebouwd uit platen met daarop isolatie en als eindafwerking
de vezelcement golfplaten.
Door dit dakpakket volledig te verwijderen wordt een belangrijk
deel van het verband uit de constructie gehaald.
2. Lichte staalconstructie
Als hoofddraagconstructie zijn stalen vakwerkspanten toege-
past. De gordingen steunen af op de bovenzijde van de spanten.
Door middel van drie verbanden wordt met lichte stalen pro-
fieltjes constructief voldoende draagkracht gerealiseerd. Deze
spanten zijn zo ontworpen om uitsluitend de neerwaarts gerich-
te krachten te dragen. Er is bij dit soort constructies nauwelijks
sprake van enige stijfheid in het horizontale vlak haaks op de
overspanningsrichting.
3. Lichte houten gordingen
De spanten zijn voorzien van houten gordingen. Deze gordingen
zijn dusdanig gedimensioneerd dat ze rekentechnisch in staat
zijn de neerwaartse belastingen te dragen. Net als bij de span-
ten is er bij de gordingen nauwelijks sprake van enige stijfheid
in de zijdelingse richtingen. Het oude dakbeschot bracht juist
extra stijfheid in deze richting in de constructie. Als gevolg van
het verwijderen van het dakbeschot is de stijfheid in de zijdeling-
se richting verdwenen.
4. Uitvoering dakpanelen
De nieuwe dakpanelen bestaan uit een stalen buitenhuid die
voorzien is van een profilering. De dakpanelen zijn aan de bui-
tenzijde afgewerkt in een donkergrijze kleur RAL 7016. Aan
de onderzijde (binnen) is het paneel voorzien van een dunne
aluminium folie. De donkergrijze buitenzijde van de dakplaat
zorgt ervoor dat er sprake is van een grote mate van thermische
werking. Bij zonnig weer kan de temperatuur van de buitenhuid
oplopen tot circa 80 graden Celsius.
De combinatie van deze vier factoren heeft als resultaat dat er
krakende en knallende geluiden vanuit het dak te horen zijn.
CONCLUSIE
Doordat het bestaande dakbeschot volledig is verwijderd, is
voor een belangrijk deel het verband uit het dakvlak verdwe-
nen. De houten platen waren als vlak aan meerdere gordingen
tegelijk bevestigd, waardoor er een stijf geheel in de constructie
ontstond. De thermische werking van de oude vezelcementpla-
ten was beperkt. Als er al een krakend geluid te horen was, dan
was dat voor niemand storend, de ruimte was immers geheel in
gebruik als opslag.
De nieuwe panelen staan bloot aan opwarming van de zon. Waar
het oorspronkelijke dakbeschot binnen zat en stabiliteit aan de
spanten in het horizontale vlak gaf, doen de panelen precies het
omgekeerde. Door hun grote thermische vervormingen vervor-
men zij juist de spanten in het vlak van het dak nog eens extra.
Deze werking wordt één op één overgedragen op de gordingen
en de spanten. Door het ontbreken van de benodigde stijfheid
in de constructie ontstaan er onderlinge vervormingen, verplaat-
singen en verdraaiingen. De krakende en knallende geluiden
ontstaan met name als hierbij eerst een weerstand overwonnen
dient te worden.
Deze geluiden zullen vooral te horen zijn als het dakvlak door de
zon opwarmt en weer afkoelt. Bij wisselende zon en bewolking
gaat dit proces de gehele dag door.
CONTROLE VOORAF
Het advies is dan ook om voorzichtig te zijn met het vervangen
van een dak. Beoordeel niet alleen of de constructie het nieuwe
dakpakket kan dragen, maar controleer ook of deze stijf ge-
noeg is. Dit is zeker van belang als het pand een nieuwe functie
krijgt zoals in de beschreven case. De situatie kan met name
problematisch worden als de nieuwe dakafwerking zich stijver
gedraagt dan de draagconstructie in combinatie met vervormin-
gen in deze nieuwe dakafwerking.
Een andere risicovolle situatie kan ontstaan als de draagcon-
structie sterk kan doorbuigen, terwijl de dakafwerking een hoge
buigstijfheid bezit. Denk hierbij bijvoorbeeld aan houten spanten
met een grote overspanning met daarop gemonteerd volwaar-
dige stalen sandwichpanelen. Kijk in dergelijke gevallen naar
de mogelijkheden om de constructie in de betreffende richting
te verstijven, bijvoorbeeld door de constructie bij de gegeven
casus in de lengterichting stijver te maken.
Bij de hier beschreven situatie was de buitenhuid van de pane-
len in een donkere kleur uitgevoerd. Door te kiezen voor een
lichte kleur aan de buitenzijde zal er sprake zijn van minder ther-
mische werking. Dit vermindert daarmee het risico op krakende
en knallende geluiden.
Soms past men tussen de panelen en de draagconstructie een
scheidingslaag toe in de vorm van vilt. Dit kan helpen als de ge-
luiden voortkomen uit bewegingen van de panelen ten opzichte
van de onderliggende gordingen. Komen deze echter voort uit
bewegingen van delen van de draagconstructie ten opzichte
van elkaar, dan is het effect hiervan meestal minimaal.
Als laatste is het ook goed om de toekomstige functie van de
ruimte mee te nemen in het ontwerp. Bij de opslag van uitslui-
tend goederen stelt men andere verwachtingen aan een be-
drijfsruimte dan in het geval van een autoshowroom. ■
91
90-91_bouwschade.indd 91 27-08-21 09:46