Pagina 50 van: Bouwwereld #05/2022

I
n de hieronder beschreven schadecase wordt het belang

van ventileren van de spouw bij de toepassing van vochtge-

voelige materialen geïllustreerd. Het betreft een circa twin-

tig jaar oud woningcomplex. Bij dit gebouw is op een hou-

ten achterconstructie een HPL-gevelbekleding aangebracht. De

gevelbekleding blijkt plaatselijk los te komen. Er is onderzoek

gedaan naar de oorzaak en de manier waarop een en ander

verholpen kan worden. Alvorens hierop in te gaan volgt eerst

een stukje theorie.

WEL OF NIET VENTILEREN
De gevelafwerking fungeert als regenjas die een groot deel van

de vochtbelasting van buiten weert. Vocht in een gevelspouw

moet worden afgevoerd om op termijn de aantasting van mate-

rialen, een teruglopende isolatiewaarde, risico’s op lekkage e.d.

te minimaliseren. Echter als er sprake is van vochtopbouw in de

spouw door regen en/of kou (in dat laatste geval leidend tot

condensvorming), dan zal de buitenlucht over het algemeen ook

een hoge vochtigheidsgraad bezitten. Ventilatie leidt dus op die

momenten niet tot de afvoer van vocht vanuit de spouw – voch-

tige lucht kan immers nauwelijks meer vocht opnemen – maar

tot aanvoer van vocht naar en in de spouw. Waarin zit dan het

‘geheim’? Dat zit in de tijd. Na een koude of natte periode volgt

er altijd weer een drogere of warmere periode, waarin de venti-

latielucht wel vocht kan opnemen en afvoeren. Dit principe kan

echter alleen werken als er in de spouw materialen aanwezig

zijn die, zonder dat dit tot aantasting leidt, tijdelijk het vocht in de

spouw kunnen vasthouden. Bij metselwerk kunnen de bakste-

nen die functie verzorgen en bij houten constructies de houtma-

terialen, mogelijk in combinatie met de gevelafwerking, zoals ve-

zelcementplaten. Bij puur metalen constructies ontbreekt enig

vochtbufferend materiaal in de spouw volledig. Dan werkt venti-

leren niet. Het vocht in de spouw is allang onder inwerking van

de zwaartekracht uit de spouw gelopen voordat er sprake kan

zijn van ventileren met drogere of warmere lucht. Bij dit soort

constructies heeft ventileren geen zin. Sterker nog: door dit

wel te doen brengt men in de koude en natte periodes steeds

meer vocht in de opbouw, waardoor de hoeveelheid vocht, dat

1 Deel van het
gevelaanzicht met
een loszittende
plaat die naar buiten
steekt.

2 Het overstek
met verdwenen
schroeven en
duidelijke sporen
van veroudering.

3 De schroef kan
gemakkelijk uit het
achterhout worden
getrokken.

4 Aangetaste houten
staander ter
plaatse van het
bevestigingspunt.

5 Aangetast houten
stijl- en regelwerk
achter de verwijder-
de gevelplaten.

50

BOUWSCHADE

GEVELS MOETEN GEVENTILEERD WORDEN, ZODAT EVENTUEEL DOORSLAAND VOCHT
OF CONDENS IN DE SPOUW NAAR BUITEN TOE WORDT AFGEVOERD EN DE GEVEL KAN
DROGEN. ER ZIJN ECHTER OOK GEVELTYPEN WAARBIJ DIT NIET GELDT. IN DIT ARTIKEL
OMSCHRIJVEN WE EEN SCHADE WAARBIJ ONVOLDOENDE VENTILATIE LEIDDE TOT HET
LOSKOMEN VAN GEVELPLATEN.
TEKST EN FOTO’S M. STRAATHOF EN O. KETTLITZ, KETTLITZ GEVEL- EN DAKADVIES B.V., UTRECHT

LOSSE GEVELPLATEN DOOR
ONVOLDOENDE SPOUWVENTILATIE

1 2 3

50-51_bouwschade.indd 50 25-08-2022 12:27