Pagina 75 van: Bouwwereld #05/2022
75
GEBREIDE PET-GARENS
EN GEBOGEN ROTAN
VEEL ONTWERPERS ZIJN UITERST CREATIEF ALS HET GAAT
OVER MATERIAALINNOVATIES OF HET OP EEN NIEUWE MANIER
GEBRUIKEN VAN BESTAANDE MATERIALEN. ZO IS MYCELIUM
EEN PERFECT ISOLEREND BOUWMATERIAAL, WORDEN UIT
PFAS-VERVUILDE GROND SCHONE BAKSTENEN GEMAAKT EN
MAAKT MARIEKE VAN HECK INNOVATIEVE EN VERRASSENDE
ROOMDIVIDERS EN OBJECTEN VAN ROTAN MET GARENS VAN
GERECYCLEDE PET-FLESSEN.
TEKST VIVEKA VAN DE VLIET FOTO’S MARIEKE VAN HECK
I
n haar woning in Haarlem staan ze ook opgesteld: de nieu-
we roomdividers die ze ontwikkelde door ongebruikelijke
materialen te combineren: gebogen rotan en een gebreid
textiel van gerecyclede PET-garens. Ondanks dat breien
met PET-garen lastig is omdat er geen rek in de draad zit, voelt
de oersterke, slijtvaste en glanzende stof uitzonderlijk zacht aan.
Het patroon dat Marieke van Heck bedacht lijkt op een schilderij
van de zee met branding, de horizon en een erboven vliegende
groep meeuwen, en heeft een subtiel kleurverloop van groen en
bruin of van rood en oranje. Die laatste kleurencombinatie refe-
reert meteen aan Van Hecks studio: Orange or Red. De letters
‘OR’ refereren aan de keuzes die designers moeten maken en
de nuances die haar werk kenmerken.
Vanuit die naam combineert de textielontwerper grafisch de-
sign, haar liefde voor textiel, vakmanschap en productontwerp.
Ze studeerde textiel aan de academie voor haute couture en
confectie Charles Montaigne (nu AMFI), maar de modewereld
trok haar niet. Ze maakte toen al gebreide producten met gra-
fische prints, onder andere voor modemerken en zelfs knuf-
felbeesten voor het merk Happy Horse. Vanuit Orange or Red
werkt ze aan haar eigen collecties, vaak in samenwerking met
architecten, merken, fabrikanten en producenten. Zo maakt ze
in samenwerking met een breifabrikant in Lichtenvoorde onder
andere gebreide plaids, kussens en kleden van biologische ka-
toen en wol met namen als Waves en Helix.
COMBINATIE PET-GARENS EN ROTAN
Altijd is ze op zoek naar nieuwe materialen, technieken en ma-
teriaalcombinaties. Haar laatste onderzoek leidde naar de ‘uit-
Marieke van Heck startte in 2013 haar eigen
textielstudio Orange or Red.
STREAMER
MATERIAALINNOVATOR
vinding’: een gebreide stof van PET-garens gecombineerd met
rotan. Deze snelgroeiende klimplant met liaanachtige stengels
groeit in tropische landen als Indonesië, Sri Lanka, en Maleisië
en wordt daar gebruikt voor het vlechten van allerlei interieur-
producten. “Ik wil het materiaal weer in beweging brengen”, zegt
ze. “Rotan groeit niet alleen heel snel zonder gebruik van kunst-
mest of pesticiden, maar is ook duurzaam, circulair en licht en
kan innovatief worden toegepast, zowel in ontwerp als in fabri-
cagetechnieken.”
Er is in Nederland echter weinig nieuws mee gebeurd in de
vormgeving. Van Heck ontwikkelde een hedendaagse toepas-
sing voor rotan als decoratieve en functionele constructie. De
stokken worden gestoomd en gebogen tot een U-vorm, waar
vervolgens haar dubbellaagse gebreide stof overheen wordt
geschoven zodat er architectonische modulaire roomdividers
ontstaan. “Er komt dus geen schroef of lijm aan te pas omdat de
materialen zelf de scharnieren vormen”, legt ze uit.
Rotan is een materiaal dat door de Nederlanders uit Indonesië
werd gehaald, uit de belangstelling raakte en in de jaren zestig
en zeventig een revival doormaakte omdat onder andere een
aantal bekende avant-gardeontwerpers het materiaal weer gin-
gen gebruiken. Onze huiskamers, serres en tuinen werden ge-
domineerd door gevlochten stoelen, fauteuils, bankjes en bijzet-
tafels en nog altijd duiken rotanmeubels op in vakantiehuisjes of
op caféterrassen. Het materiaal is echter niet meer makkelijk te
verkrijgen, sinds Indonesië eind jaren tachtig besloot dat rotan
niet meer als grondstof mag worden uitgevoerd.
Een andere beperking is dat de kennis van het stomen en bui-
gen van het materiaal nog maar sporadisch aanwezig is. Er komt
74-75-76_materiaalinnovator.indd 75 25-08-2022 14:39