Pagina 71 van: Bouwwereld #06/2021
71
NameNmoNumeNt
bakstenen te gebruiken geef je uitdrukking aan de betekenis
van al die namen; elke klinker is een kleine grafsteen. Als je er
langs loopt, dan verandert de abstractie van het getal, omdat tot
je doordringt dat elke steen een persoon representeert. Daar
komt bij dat elke baksteen net even anders is, waarmee je een
eigen identiteit geeft aan elke naam.”
sPiegelend RoestVast staal
Om de boodschap van het herinneren – de eerder genoemde
vier karakters – te dragen, koos Studio Libeskind ervoor de
vlakken uit te voeren in spiegelend roestvast staal. “Ten eerste
heb je, conceptueel gezien, om te bezinnen refl ectie nodig. Het
materiaal refl ecteert daarnaast de stad en de omgeving, waar
al die mensen en families nu ontbreken. Het vormt daarbij een
heel mooi contrast met het meer aardse materiaal van de wan-
den. De hemel en de bomen spiegelen zich erin en door de vorm
van het monument ontstaat een soort fragmentatie van de stad.
Je krijgt heel veel verschillende invalshoeken en het licht is altijd
anders. Het wordt weerspiegeld.”
En precies dat is volgens hem het mooie aan ontwerpen. Je kunt
je nooit precies voorstellen hoe het zich in het daadwerkelijke
ontwerp gaat manifesteren. “Als je er nu doorheen loopt, dan zie
je dat de letters je niet neerdrukken of te nadrukkelijk aanwezig
zijn. Met hun sterke refl ectie geven ze adem aan het monument.
Het glimmende materiaal legt juist de aandacht meer op de mu-
ren en de namen en daar was het ons om te doen.”
gRatis gemaaKt
De bakstenen in de muur zijn allesbehalve standaardexempla-
ren. Ze moesten van Studio Libeskind aan hoge esthetische
kwaliteitseisen voldoen. Paul Beijeman, senior projectcoör-
dinator bij Rijnboutt, zegt dat de stenen voor het monument
gedoneerd zijn door baksteenfabrikant Rodruza. “We hebben
de steen samen met baksteenadviseur Harrie Vekemans van
Adviesbureau Vekemans ontwikkeld”, zegt Beijeman. “Omdat
we een harde steen nodig hadden, is het een klinker gewor-
den in een speciale kleur, maat en samenstelling. Voordeel
van harde klinkers is dat ze niet te veel water absorberen bij
regen. Dat zou een te groot contrast geven en dat wilde Libes-
kind niet.”
Beijeman legt uit dat er meerdere partijen stenen nodig waren
voordat een defi nitieve selectie gemaakt kon worden. Onef-
fenheden in het oppervlak waren uit den boze, omdat in elke
steen een naam gegraveerd moest worden. De namen, ge-
boortedata en leeftijden van de slachtoffers zijn door Reijnders
Graveer & Lasertechniek stuk voor stuk met een robotarm op
Rond het Namen-
monument is een
halfverharding
aangebracht in de
vorm van gemalen
aangestampte na-
tuursteen. Het is een
mengsel van grijs
met bruin/beige;
een kleur die goed
aansluit bij de kleur
van de bakstenen in
de muur.
Rond het monument
staan Hertenge-
weibomen met een
prachtig silhouet. Ze
dragen een heel fi jn
blad dat geen zware
schaduw werpt,
maar het licht mooi
fi ltert.
De witte steentjes
sluiten aan bij een
bijzonder joods ritu-
eel dat eruit bestaat
dat de bezoeker
het mag oppakken
en neerleggen bij
namen die herdacht
worden.
66-67-68-69-70-71-72-73_namenmonument.indd 71 27-09-21 11:03