Pagina 73 van: Bouwwereld #06/2021
73
NameNmoNumeNt
bestand werd precies aangegeven welke naam waar in de muur
moest komen; van de eerste naam beginnend met de letter A
linksboven tot aan de laatste naam met een Z rechtsonder. De
namenlijsten kreeg Rijnboutt door het Auschwitz Comité aan-
geleverd. Maar daarmee was Rijnboutt er nog niet. Er moest
voor de aannemer een overzicht gemaakt worden. Om het met-
selproces goed te laten verlopen, zijn de klinkers door het gra-
veerbedrijf aangeleverd in de volgorde waarin de metselaar ze
moest neerleggen.
“Misschien wel leuk om te vertellen, is dat de aannemer een
ingenieus systeem bedacht waarmee de metselaars de ge-
graveerde stenen op de juiste plek konden leggen.” Beijeman
vertelt dat ze ruim drie maanden met de wanduitslagen en Exel-
sheets in de weer zijn geweest. Het zijn daarmee de ingewik-
keldste muren die Rijnboutt ooit gemaakt heeft.
De klinkers in het Namenmonument zijn in tegelverband ver-
lijmd. “Dat was een nadrukkelijke wens van architect Libeskind”,
weet Beijeman. “De stenen moesten spreken en niet de voeg.
We wilden verticaal zowel als horizontaal een voeg van maxi-
maal vijf millimeter hebben en dan kom je volgens Vekemans
automatisch uit bij de lijmtechniek. Lijm geeft een heel goede
verbinding tussen de stenen onderling en dat past weer prima
bij ons uitgangspunt dat we een kunstwerk wilden maken dat
de komende honderd jaar kan blijven staan.”
hebReeuWse letteRs
De boodschap ‘In herinnering aan’ bestaat uit vier grote He-
breeuwse letters uitgevoerd in spiegelend roestvast staal. Ze
lijken los van de muren te zweven. Rijnboutt had geen ervaring
in werken met roestvast staal op deze schaal, maar werd hierin
goed begeleid door de specialisten van AIP Partners.
De platen waaruit de karakters gemaakt zijn, hebben afmetin-
gen tot wel 12 x 2 meter naadloos staal. Sommige vlakken zijn
3,5 tot 4 meter hoog met een naad ertussen. Constructief zijn
de letters door de experts van ABT met speciale rekensoftware
doorgerekend.
De letters zijn uitgevoerd als segmenten, die onder gecontro-
leerde omstandigheden in de fabriek gemaakt zijn. Achter de
glimmende rvs-platen is een rvs-binnenconstructie aangebracht
die bestaat uit een soort vakwerkligger. De letters zijn voorzien
van metalen studs, die aan de binnenkant vastgelast zijn. Dat
is vakkundig gedaan. Er is nergens een verkleuring te zien als
gevolg van het laswerk. De letters steunen af op 26 kolommen,
die binnen in de muren staan. De uitkragende massieve letters
wegen bij elkaar zo’n 150 ton. n
PRojectgegeVens
Opdrachtgever: Nederlands Auschwitz Comité
Ontwerp: Studio Libeskind
Architect: Rijnboutt
Realisatie: 2019 – 2021
Aannemer: Koninklijke Woudenberg
Bouwmanagement: Aumento bv
Constructie: IMd Raadgevend Ingenieurs
Bakstenen: Rodruza
Metselwerk: Metselwerk Adviesbureau Vekemans
Rvs: AIP partners, ABT
Graveren: Reijnders Graveer en Lasertechniek B.V.
Installaties: Swart Installatietechniek
Lichtontwerp: Ulrike Brandi Licht
Halfverharding: ecoDynamic
Bomen: Boomkwekerij Ebben
Beukenhagen: Quick Hedge
Fotobijschrift kleur
streamer
V.l.n.r.: Johan van Lierop, projectarchitect namens Studio Libeskind,
Paul Beijeman, senior projectcoördinator bij Rijnboutt en Petrouschka
Thumann, senior landschapsontwerper bij Rijnboutt en verantwoorde-
lijk voor de inpassing van het monument binnen de stedelijke context.
(Foto: Peter de Winter)
66-67-68-69-70-71-72-73_namenmonument.indd 73 27-09-21 11:03