Pagina 83 van: Bouwwereld #06/2021
83
B
oerenprotesten, uitstoot van CO2, broeikasgassen en
ammoniak, de stikstofcrisis die de natuur aantast, het
melkoverschot, het terugdringen van de veestapel,
de vleesconsumptie, het dierenleed. En dan nog ruim
twee miljoen koeien (de 1.6 miljoen melkkoeien niet meege-
rekend) die zoveel poepen dat ze in Nederland jaarlijks 76,2
miljoen ton mest produceren. Wat doe je met die berg poep?
Veehouders kunnen hun overschotten leveren aan akkerbou-
wers, maar er is niet voldoende grond in Nederland om alle mest
kwijt te raken en verbranden of exporteren zijn niet de meest
gunstige alternatieven.
Een leuk begin van dit verhaal is het dus niet. Maar Dungse, een
reeks biobased composieten van koeienshit, is wel een hoopvol
antwoord op het lastige mestoverschot. Dungse heet het ma-
teriaalontwerp en innovatiebedrijf dat ontwerper Itika Gupta,
oprichter van de Indiaas-Nederlandse Studio Carbon bedacht
samen met industrieel ontwerper Lindey Cafsia. Ze ontmoetten
elkaar vijf jaar geleden bij een project van de Ellen Mac Arthur
Foundation – een non-profitorganisatie die de circulaire eco-
nomie bevordert. Toen Gupta later naar Nederland verhuisde
was Cafsia de enige persoon die ze hier kende en ze besloten
hun krachten te bundelden en samen aan duurzame en circu-
laire projecten te werken. Vanuit Studio Carbon werkt Gupta
met haar team in Nederland en in India op het grensgebied van
design, systeemdenken en storytelling aan oplossingen voor de
toekomst. Studio Lindey Cafsia is gespecialiseerd in biodesign,
biomimicry, en biophilic design (het creëren van een gezondere
leefomgeving door te ontwerpen met de natuur). Momenteel is
Gupta slechts de supervisor van Studio Carbon zodat ze zich
fulltime op het opzetten van het bedrijf Dungse kan focussen.
Oude wijsheid en nieuwe technOlOgie
De twee designers zochten naar alternatieven voor het vervloek-
te mestoverschot. “Voor Dungse gebruiken we de oude wijsheid
en kennis van de toepassing van mest, zoals mensen dat ook
vroeger in Nederland deden om bijvoorbeeld de muren van hun
huizen te isoleren”, zegt Gupta. “In India wordt mest nog steeds
gebruikt voor vloeren en muren van huizen, evenals in Afrika. We
leren van toen en gebruiken de kennis en technologie van nu.”
Een boer leverde hen twee jaar lang zijn mest waarmee de
ontwerpers allerlei experimenten deden. Inmiddels is een groot
internationaal bedrijf partner in Dungse. Dat verzamelt en com-
posteert de poep zodat ze constant voorzien zijn van een ruime
hoeveelheid gezonde mest.
Na langdurig onderzoek met speciaal ontwikkelde geheime
recepten ontstond er een geschikt materiaal, koeienmest als
bouwmateriaal. “Vijftig tot tachtig procent van het materiaal
is pure koeienpoep waar vervolgens de bacteriën uit worden
gefilterd en gemixt met andere biobased materialen totdat er
drie recepten overbleven waarvan er twee biobased zijn en één
circulair”, vertelt Gupta. “We gebruikten traditionele bestaande
tools zoals frezen, snijden, boren, gieten, en probeerden er ke-
ramiek mee te maken”, zegt Cafsia. “Ook is er met kippen en
varkenspoep geëxperimenteerd, maar de biomassa, de vezels in
de mest en de binders gedragen zich anders.”
Dungse is gevalideerd door consumenten en architecten en in
2019 was het tijd om een groot aantal nieuwe biocomposieten
met koeienpoep als basis te laten zien aan het publiek tijdens
de Dutch Design Week in Eindhoven. De duurzame, kleurrijke,
esthetische en kwalitatieve tegels die de ontwerpers presen-
teerden, riepen geen enkele associatie op met stinkende en
Materiaalinnovator
VEEL ONTWErpErS ZIjN uITErST CrEATIEF ALS hET GAAT
OVEr MATErIAALINNOVATIES OF hET GEbruIk VAN bESTAANDE
MATErIALEN Op EEN NIEuWE MANIEr. ITIkA GupTA EN LINDEy
CAFSIA bIEDEN MET DuNGSE EEN GOED ALTErNATIEF VOOr hET
MESTOVErSChOT VAN ONZE kOEIEN WAArMEE ZE prODuCTEN
VOOr hET INTErIEur EN ArChITECTuur kuNNEN MAkEN.
TeksT VIVEkA VAN DE VLIET
buILD ThE FuTurE
WITh ShIT
Itika Gupta en Lindey Cafsia
82-83-84_materiaalinnovator.indd 83 27-09-21 13:17