Pagina 71 van: Bouwwereld #06/2022
71
COLUMN
HHet verlagen van de gastoevoer vanuit Rusland heeft grote im-pact op Europa. De energieprijzen verbreken het ene na het andere record en het einde is nog niet in zicht. De prijsstijgin-gen van elektra en gas hebben niet alleen economische ge-volgen, maar zijn ook van invloed op de zeer noodzakelijke en
onvermijdelijke duurzaamheidsambitie van Europa. Mijn eerste
impulsieve gedachte hierbij was: laten we alsjeblieft zorgen dat
Nederland niet meer afhankelijk hoeft te zijn van andere landen.
Of op microschaal bekeken, laten we ervoor zorgen dat je als
huishouden zelfvoorzienend bent. Samen hebben we voldoen-
de slagkracht om de energietransitie in Nederland zelfstandig
te versnellen. Maar deze gedachte blinkt niet uit in een een-
drachtige Europese samenwerking.
Gelukkig is Nederland – al dan niet door de stijging van de
energieprijzen – al fl ink aan het verduurzamen. Neem bijvoor-
beeld het plaatsen van zonnepanelen. De wereldwijde vraag
naar zonnepanelen is alleen dit jaar al met twintig procent ge-
stegen. Het plaatsen van zonnepanelen dempt de behoefte aan
leveringen door het energiebedrijf en daarmee de maandelijkse
energiekosten. Op dit moment is het nog steeds mogelijk om
zelf opgewekte energie terug te leveren, een extra stimulans
en een middel om de investering op een redelijke termijn terug
te verdienen. Voor zolang dit duurt uiteraard. Het tarief voor te-
rugleveren daalt fl ink en het fi nanciële voordeel zal op korte ter-
mijn verdwijnen, waardoor de terugverdientijd vanzelfsprekend
toeneemt.
Dagelijks om me heen hoor ik over terugleveren en het lijkt een
aantrekkelijke businesscase voor iedere buurman. In uitzonder-
lijke gevallen kun je er zelfs aan het einde van het jaar na salde-
ring geld mee verdienen. Maar de uitvoering is geen sinecure en
heeft blijkbaar ook nadelen. Zo blijkt het huidige kabelnetwerk
niet altijd toereikend te zijn bij piekbelastingen die ontstaan door
overmatig terugleveren. Gevolg is dat energiemaatschappijen
geen aansluitingen meer kunnen accepteren om zodoende
DAAR KRIJG IK GEEN ENERGIE VAN
deze overbelasting te voorkomen. Dit zal in sommige gebieden
een (versnelde) verduurzaming met zonnepanelen in de weg
staan.
Laatst hoorde ik dat een koper van bouwgrond voor zijn nieuwe
bedrijfsgebouw wel een elektra-aansluiting voor de bouw kon
krijgen, maar voorlopig geen defi nitieve elektra-aansluiting bij
ingebruikname. Dit omdat het netwerk in het betreffende ge-
bied al overbelast is. De koper hoorde dit pas bij het aanvra-
gen van de bouwaansluiting, met alle reeds gemaakte voorbe-
reidingskosten. Niet een bericht waar je op zit te wachten. De
reactie van de netbeheerder was om voorlopig met aggregaten
te gaan werken. Dit is in veel opzichten een heel slecht alterna-
tief en al helemaal niet duurzaam.
Is hier sprake van een incident of is dit de nieuwe werkelijkheid?
Voor ons is het in ieder geval de eerste keer dat we hiermee
geconfronteerd worden. Positief hieraan is dat het opslaan van
stroom voor eigen of gemeenschappelijk gebruik hiermee in
een versnelling kan komen.
Ik zei al, eigenlijk wil je niet afhankelijk zijn van anderen. Maar
hoe doe je dat dan? Is dit het moment om echt helemaal ener-
gieneutraal te worden en off-the-grid te gaan? Is dat überhaupt
mogelijk en wenselijk? Mooi om hier eens je gedachten over te
laten gaan en een fl inke slag te maken met verduurzaming in
het algemeen. Ik hoop dat we de obstakels snel en duurzaam
overwinnen, zeker gezien de enorme bouwopgave waar we sa-
men voor staan. Want een ding is zeker, de uitspraak ‘daar krijg ik
geen energie van’ krijgt zo wel een heel andere betekenis.
IS DIT HET MOMENT OM HELEMAAL
ENERGIENEUTRAAL TE WORDEN EN
OFF-THE-GRID TE GAAN?
Vincent Ketting,
partner EGM
architecten
71_columnvincent.indd 71 29-09-2022 14:15