80
GEMEENTEHUIS VOORST
GROOTSTE KALKHENNEPGEVEL
In Twello is de grootste kalkhennepgevel van Nederland gereali-
seerd. Het geveloppervlak is in totaal 1180 m². Het materiaal is
hier voor het eerst op zo’n grote schaal ingezet. Ook is hier aan-
getoond dat je strak kunt bouwen met het biobased materiaal.
De kalk is afkomstig uit Engis in België, de hennep uit Gronin-
gen. Daar is 13,5 hectare aan hennep geplant en na 100 dagen
geoogst. Tijdens de bouw van de gevel, die circa 3 maanden
duurde, is dezelfde hoeveelheid hennep dus alweer terug ge-
groeid. Tijdens de groeiperiode neemt één hectare hennephout
15 ton CO2 op uit de atmosfeer. In totaal ligt er in de gevel daar-
door 195 ton aan CO2 opgeslagen. In de houten constructie van
de nieuwbouw is nog eens 55 ton CO2 opgeslagen.
Door het aanstampen van de kalkhennep krijgt de gevel een
structuur met laagjes, die wel iets weg heeft van natuursteen.
Roefs: “Daarom wilde ik het materiaal niet verstoppen achter
een laag stucwerk, maar hebben we laten testen of een se-
mitransparante keimafwerking de kalkhennep voldoende be-
schermt tegen uv-straling en ongunstige weersomstandighe-
den. Dat bleek het geval en dankzij de dunne keimlaag blijft de
textuur en de kleur mooi zichtbaar.”
SPANNENDE UITVOERING
De hoofdaannemer Jansman Bouw heeft rondom een damp-
open beplating aangebracht als verloren bekisting. Daarmee
was het gebouw dicht, waarna EcobouwSalland aan de buiten-
kant van die plaat een 38 cm dikke laag kalkhennep aanbracht.
Dit gebeurde met behulp van een glijbekisting die telkens om-
hoog schoof, net zoals de hefsteiger waarop 14 mensen naast
elkaar de kalkhennep aanstampten. Elk gevelvlak moest reali-
seerbaar zijn in 1 dagdeel. Het grootste vlak is 10,2 meter breed
en 6,6 meter hoog, dit staat gelijk 25,5 m³ kalkhennep. In krap
drie maanden was de klus geklaard.
De bouw verliep niet helemaal van een leien dakje. Roefs: “Het
opbouwen van de kalkhennepgevel was best ingewikkeld. Eerst
was de bekisting niet sterk genoeg, waardoor het materiaal
meer uitzette dan beoogd. Stukken dreigden los te laten en het
materiaal droogt ook minder snel dan verwacht. Al die proble-
men zijn opgelost. Het was soms echt zenuwslopend, maar je
moet er wat voor over hebben als je wilt innoveren en experi-
menteren met biobased materialen.” De grootste kleurverschil-
len zijn inmiddels verdwenen onder de keimlaag. Ook voor het
herstellen van de scheuren die na droging in de kalkhenneplaag
zijn ontstaan denken de architect en kalkhennepspecialist Rens
Borgers van EcoBouwSalland wel een oplossing te vinden. Bor-
gers monitort de gevel maandelijks en wil ook weten wat de
72-73-74-75-76-77-78-79-80-81_twello.indd 80 29-09-2022 15:05
