9
zo’n veertig miljoen vierkante meter leeg, dat is gigantisch veel.
Daaronder vallen ook monumentale gebouwen zoals deze. Als
we niet goed oppassen, dan zijn we ze kwijt, voorgoed. Dat is
schrijnend, zeker als je beseft hoe hard we op dit moment ge-
bouwen nodig hebben. Voor starters, voor asielzoekers…”
Het is volgens Fajkovic belangrijk dat we goed blijven naden-
ken over hoe we leegstaand vastgoed een passende functie
kunnen geven. “Dat is de potentie waarover ik wil praten. Wo-
ningen, dáár hebben we gezien de huidige woningkrapte enorm
veel behoefte aan. Het zendgebouw staat er als een soort lege
kathedraal; ik zou willen uitdagen om hier een nieuwe invulling
voor te stellen, je kunt er tijdelijk iets in zetten of omheen bou-
wen, zodat mensen er kunnen wonen. Dat is de potentie die ik in
Radio Kootwijk zie; om de grote vraagstukken die we nu in bou-
wend Nederland aan het oplossen zijn, een antwoord te bieden.”
Het spannende is alleen dat er voorzichtig met het omringende
natuurgebied omgegaan moet worden. “Bij een herbestemming
spelen veel belangen. Maar we moeten met een dynamische
blik naar de gebouwde omgeving kijken. Gebouwen moeten
gemakkelijker van functie kunnen veranderen. De regelgeving
bemoeilijkt dat – daarin heeft de overheid een taak – maar het
is ook de tijdgeest; het NIMBY-effect. Ik kan me heel goed voor-
stellen dat de mensen die in het dorp wonen bezwaar zullen
maken. Ik vind dat we met die belangen wat luchtiger moeten
omgaan.”
Fajkovic denkt ook een antwoord te hebben op hoe het verder
moet: “Bouw circulair. Bouw iets wat de potentie heeft om na
een tijd volledig weer uit elkaar gehaald te kunnen worden. Ar-
chitectuur is mijns inziens altijd een tijdelijke oplossing. Wat de
samenleving vraagt, daarop moeten wij als architecten kunnen
inspringen. Gebouw A bestaat dit jaar precies honderd jaar en
is destijds neergezet met het idee: het is zo robuust, het zal altijd
blijven staan. Nu is het zaak om flexibel met zo’n gebouw om te
gaan en het de juiste functie te geven. Dat is de sleutel.” n
06-07-08-09_supergaafeldin.indd 9 29-09-2022 13:48