Pagina 75 van: Bouwwereld #07/2022
75
DE CRUX
krachtswerking in het prefab van vijf tot tien procent. Om die
reden hebben we in de onderste lagen van het prefab tussen
de vijf tot tien procent meer wapening laten meenemen om de
gevolgen van paalmisstanden op te kunnen vangen. Omdat de
eerste twee lagen in-situ zijn is daar flexibiliteit: we konden daar
ter plekke nog extra wapening toevoegen om op de eventuele
verhoogde krachtswerking in te kunnen spelen.”
Om de risico’s nog verder te verminderen en het ontwerp te op-
timaliseren, zijn voor aanvang van de bouw paaltesten (Rapid
Load Tests) uitgevoerd om te bepalen wat de daadwerkelijke
draagkracht van de palen is. “Sinds een aantal jaar zijn de paal-
puntfactoren voor palen verminderd en kun je met testen aan-
tonen of de factoren waar je mee kunt rekenen op jouw locatie
anders zijn”, legt Van der Sluis uit. “Omdat we hier vrij krap za-
ten, hebben we die testen uitgevoerd. Het bleek dat de draag-
kracht van de palen op de Haagse zandgrond groter was dan de
initieel berekende waarde, waardoor we uiteindelijk tien procent
minder palen konden toepassen. Daardoor ontstond weer meer
ruimte voor reservepalen en konden we de risico’s nog beter on-
dervangen. Bovendien betekent minder palen ook minder kans
op lekkages en bespaarde het flink in de kosten.” In totaal wa-
ren er 102 mogelijke paalposities, waarvan er 86 daadwerkelijk
zijn aangebracht. Slechts één paal is mislukt en herplaatst.
UNIEK PROJECT
Tijdens alle stappen in het voortraject en tijdens de uitvoering
onderhield het projectteam nauw contact met de gemeente
Den Haag. Die samenwerking verliep volgens Van der Sluis
prettig. “Alle stappen van het plan zijn van tevoren een-op-een
doorgenomen met Bouw en Woningtoezicht. Alles is continu in
samenspraak gegaan en we hebben echt goed als team kun-
nen samenwerken. Dat is geen vanzelfsprekendheid.”
Voor Plieger was zijn betrokkenheid bij het project een bijzonde-
re ervaring. “Deze complexiteit van het behoud van het verticale
evenwicht dat je continu moet bewaken, heb ik nog niet eerder
meegemaakt en was erg leerzaam. Je werkt in elke stap van
het stappenplan continu binnen een variërende bandbreedte
van evenwicht op basis van constructieve en geotechnische
capaciteiten en niveaus van belasting.” Dat balanceren, die re-
kenkundige exercitie om het goed te krijgen – dat is echt uniek”,
besluit hij. n
De boor waarmee de gaten in de keldervloer zijn geboord. De crusherboor werd gebruikt wanneer de funderingspalen obstakels
in de grond tegenkwamen.
Glenn Plieger,
constructief project-
leider bij Van
Rossum Raad-
gevende Ingenieurs.
Anne van der Sluis,
directeur van
Van Rossum Raad-
gevende Ingenieurs
en adviseur tijdens
het project.
PROJECTGEGEVENS
Project: Woontoren Adagio, onderdeel van
bouwproject Sonate
Locatie: Wijnhavenkwartier, Den Haag
Opdrachtgever: Delta Development Group
Ontwerp: MVSA Architecten
Hoofdconstructeur: Van Rossum Raadgevende
Ingenieurs
Geotechnisch advies: CRUX Engineering
Hoofdaannemer: Boele & van Eesteren
Paalfundering: Gebr. Van ’t Hek
Bouwperiode woontoren: eind 2019 tot half 2023
70-71-72-73-74-75_crux2.indd 75 03-11-2022 15:15