blok met twaalf woningen. Voor de pilot is gekozen voor een
blok dat gunstig was georiënteerd voor de plaatsing van PV-
panelen in de voorgevel. Het dakoppervlak was te klein voor
voldoende PV-panelen om genoeg stroom op te wekken voor
nul-op-de-meter. De geveloriëntatie is dus belangrijk voor het
resultaat. De achter gevel met de grote uitbouwen van de trap-
penhuizen is door de schaduwwerking daarvan minder geschikt.
De woningen zijn voor nul-op-de-meter all electric gemaakt. Ze
hebben in plaats van de gasgestookte cv-ketel nu een lucht-
warmtepompinstallatie op het dak. Op dat dak was daarnaast
nog plaats voor 124 PV-panelen van 300 Wp per paneel. Aan de
gevel zijn 136 PV-panelen van 170 Wp per paneel geplaatst. Dit
eerste blok zal vijf jaar worden gemonitord voordat wordt beslo-
ten of de andere bouwblokken ook zo worden aangepakt.
Isolatie van de schil
Het dak van het appartementengebouw was bij de vorige reno-
vatie al goed geïsoleerd. Daar is nu niets meer aan gedaan. De
vloer van de woningen op de eerste verdieping moest wel nog
Negen blokken met in totaal 126 portieketagewoningen uit de
jaren zestig aan de Lange West in Drachten zijn nodig weer aan
een grote renovatieronde toe. Bij een vorige renovatieronde in
de jaren tachtig is dubbel glas aangebracht en zijn de platte-
gronden gewijzigd: een kleine slaapkamer werd getransfor-
meerd tot badkamer en de douchecel achter de wc is bij de
keuken getrokken. In 1996 is een lift aangebracht in het trappen-
huis dat toen een uitbreiding buiten de gevel kreeg. De wonin-
gen worden nu voornamelijk door senioren bewoond; voor veel
meer dan twee personen zijn ze niet meer geschikt met een
bruto vloeroppervlakte van 87 m2.
Geveloriëntatie bepalend
Behalve het aanbrengen van dubbel glas is er bij die eerste
renovatie niets gedaan aan de isolatie van de woningen. Ditmaal
was het plan de spouw te isoleren en het oude dubbel glas te
vervangen door HR++-glas. Maar woningcorporatie Accolade
bedacht dat nul-op-de-meter misschien ook een optie was en
vroeg aannemersbedrijf Jorritsma een pilot uit te voeren bij een
Bij een pilot in Drachten voor een grootschalige renovatie van
vierlaagse woonblokken naar nul-op-de-meter zijn bij gebrek
aan voldoende ruimte op het dak PV-panelen als gevelafwerking
gemonteerd. Een gunstig georiënteerde gevel was hier een voordeel.
PV-panelen gevel
maken portiekflat
nul-op-de-meter
De koppen en voorgevel zijn
voorzien van een droog
isolatiesysteem met panelen van
IsoBouw, de achtergevel is
afgewerkt met het stucsysteem
van Sto Isoned. (Henri Vos
Fotografie/www.henrivos.nl)
45
Project duurzaamheid //tekstProductie en fotografie MarEin KolKMEijEr // tekenwerk HEnK HEusinKVElD
BouwwErElD //
44-45-46-47-48_duurzaamheid.indd 45 12-01-18 14:19
