Pagina 72 van: Bouwwereld #10 2017

Renovatie galerijflat leidt tot
hoger energieverbruik
Een galerijflat is in 2011 grondig gerenoveerd. De uitstraling is verbeterd en er zijn maatregelen
getroffen ter verbetering van de isolatie. Enkele bewoners klagen naderhand over een hogere
energierekening, terwijl juist een lager energieverbruik werd verwacht.

T

R

Radiatoren met radiatorknoppen

Aanvoerleiding voorzien van thermostaatknop

Externe temperatuursensor

R R

S

T

R

S

Radiator
slaapkamer

Radiator
woonkamer

Radiator
slaapkamer

Het in dit artikel besproken flatgebouw
telt acht verdiepingen en is gebouwd
omstreeks 1970. In het gebouw zitten drie
centrale kernen met liften en trappen­
huizen. Hier bevinden zich de entrees
vanwaaruit het complex wordt ontsloten.
In 2011 zijn de drie entrees vergroot en
qua aanzien verbeterd. Daarvoor zijn de
eerste drie verdiepingsvloeren in de trap­
penhuizen gedeeltelijk verwijderd, ten­
einde een hoge vide boven de entrees te
creëren. Bij de renovatie zijn ook de pa­
nelen in de gevelpuien van de woningen
vervangen door geïsoleerde exemplaren.
Bij woningen waar nog enkel glas aan­
wezig was, is geïsoleerd dubbel glas
geplaatst. Reeds aanwezig dubbel glas
is niet vervangen.

Probleem
Enkele jaren na de renovatie concluderen
enkele bewoners dat hun energieverbruik
blijvend is toegenomen. Als kantelpunt
duiden zij op de uitgevoerde renovatie­
werkzaamheden. De VvE betwist dit,
omdat de werkzaamheden juist moeten
hebben geleid tot een afname van het
energieverbruik. TechnoConsult wordt
gevraagd onderzoek te doen in de wo­
ning waar het energieverbruik het meest

de woningen en de vides is volgens de
tekeningen voorzien van isolatie achter
de kunststof gevelbekleding aan de zijde
van de vide. Na het wegnemen van en­
kele kunststof delen blijkt dat de isolatie
niet is aangebracht.
In de vide is vervolgens gedurende een
maand – in het stookseizoen – het kli­
maat gemonitord. Dat is ook gedaan in de
buitenlucht, nabij de vide. De gemiddelde
luchttemperatuur in de vide, ter hoogte
van de onderzochte woning, ligt slechts
twee graden hoger dan de buitenlucht­
temperatuur. De vide kan daarmee als
buitenruimte worden beschouwd. Dat
terwijl de scheidingswand in de woon­
kamer voor 2011 grensde aan een in­
pandige ruimte, die indirect werd ver­
warmd door de aanwezige verwarmings­
leidingen.
In de woonkamer is daarna een warmte­
verliesberekening gemaakt. De isolatie­
maatregelen aan de gevelpanelen heb­
ben geleid tot een afname van de warm­
tebehoefte van circa 600 watt. Het
ontbreken van de isolatie in de schei­
dingswand met de vide heeft geresul­
teerd in een toename van de warmte­
behoefte met circa 650 watt. Netto is de
warmtebehoefte dus niet afgenomen.
De gewogen graaddagen liggen gemid­
deld op circa 2950 in de periode vier jaar
voor de renovatie. In de periode vier jaar
na de renovatie is dit circa 2800. Op
basis hiervan is een stijging van het ener­
gieverbruik niet te verwachten.

Oorzaak
Het verbruik in de woningen wordt geme­
ten met radiatormeters, ook wel warmte­
kostenverdelers genoemd. Uit de ver­
bruikgegevens per radiator is opgemaakt
dat de toename van het verbruik groten­
deels wordt bewerkstelligd door de radi­
ator in de woonkamer. De radiatoren in
de woning zijn voorzien van standaard

is toegenomen. In deze woning zijn de
jaarlijkse energiekosten gestegen van
gemiddeld 800 euro in de vier jaar voor
de renovatie, tot gemiddeld 1200 euro in
de vier jaar na de renovatie.
De onderhavige woning in de flat is gele­
gen op de derde verdieping en grenst
aan het centrale trappenhuis. De woning
wordt al sinds 1990 door dezelfde bewo­
ner bewoond. Sinds 2011 grenst de woon­
kamer gedeeltelijk aan de nieuw gereali­
seerde vide met glazen vliesgevel. Daar
bevond zich voorheen een inpandige
opslagruimte. Door die opslagruimte
werden verwarmingsleidingen gevoerd,
die bij de renovatie zijn verlegd naar de
andere zijde van het trappenhuis. De
bewoner ervaart nu in de winterperiode
onbehaaglijkheid en koude, wanneer
wordt verbleven nabij de scheidende
wand met de vide. Alle woningen waar
het energieverbruik is toegenomen, be­
vinden zich op de onderste vier verdie­
pingen en grenzen aan de nieuw gereali­
seerde vides.

Onderzoek
TechnoConsult krijgt inzage in het dossier
van alle uitgevoerde werkzaamheden bij
de renovatie. De scheidingswand tussen

72 // Bouwwereld

TeksT en Beeld ir. Pieter Schinkel, technoconSult B.V. // Tekenwerk henk heuSinkVeld

72-73_bouwschade.indd 72 06-10-17 11:28