Pagina 25 van: Bouwwereld #11 2018

belangrijker om alle schepen op zee in de gaten te kunnen hou-
den. Van Breda noemt een aantal ontwikkelingen waardoor dat
nu juist wel heel goed in staal kan. De belangrijkste: de mogelijk-
heid om te werken met dubbelgekromd staal. Met moderne
ontwerp- en productietechnieken is het mogelijk om grote en vrij
dikke platen staal (14 mm en meer) dubbel te krommen. Daar-
mee kan een heel stijve toren worden gemaakt. De grote platen
zijn dubbelgekromd in de fabriek van Central Industry Groep CIG
in Groningen. De platen in de onderste ring meten 3 x 4,5 meter
en zijn 22 mm dik; de platen in de overige ringen zijn 8 meter
hoog en variëren in breedte van 1,7 tot 2,6 meter, met een dikte
van 17 mm. In het bovenste deel meten de platen 8 x 3 meter en
zijn ze 14 mm dik.
De vorm van de toren is ook vooral functioneel: onderin en
bovenin is ruimte nodig voor techniek. Het tussendeel is alleen
toegangszone en kan dus heel smal zijn. Dat leidde tot een
hyparschaal met een ellipsvormige doorsnede. De kop van de
toren is vervolgens functioneel gedraaid richting Nieuwe Water-
weg, waardoor de toren ook nog eens getwist werd. “Daarmee

Tot de Tweede Wereldoorlog werden torens vooral van staal
gemaakt. De stijfheid was gering en de beweging in dergelijke
bouwwerken was dus groot, mede door de geklonken verbin-
dingen. Na de Tweede Wereldoorlog werd beton dan ook hét
bouwmateriaal voor vuurtorens en radartorens en dergelijke.
De nieuwe radartoren op de Tweede Maasvlakte is een uitzon-
dering op die regel en is met een dragende huid van weervast
cortenstaal een opvallende verschijning. Ook de vorm is bijzon-
der. Vorm is in dit geval daadwerkelijk ook functie en laat esthe-
tica en functionaliteit volledig samensmelten. “Toen deze tender
zich aandiende zijn we bij elkaar gaan zitten om te kijken of we
in staal mee zouden kunnen doen of dat we het weer aan het
beton over zouden laten”, vertelt architect Syb van Breda, die
voor de radartoren samenwerkte met Hollandia Infra. “Na een
paar uur waren we eruit en besloten we mee te doen.”

Grote stijfheid
Voor de radartoren is stijfheid het allerbelangrijkste criterium,
ook en vooral bij hogere windsnelheden. Juist dan wordt het

De radartoren staat met zijn

voet in de zeewering, waar

slechts minimale werkzaam­

heden waren toegestaan.

(Foto: Aeroview)

de 70 meter hoge radartoren op de Tweede Maasvlakte is opgebouwd

met een dragende huid van dubbelgekromd cortenstaal, waardoor

een heel stijf geheel ontstaat. de asymmetrische getwiste hypar­

schaal vorm zorgt ervoor dat de wind minimaal vat krijgt op de toren.

Radartoren
vormt sterk staal

25

Project nieuwBouw //tekstProductie Henk wind // FotograFie Jane van raapHorsT foTografie //tekenwerk Henk Heusinkveld

Bouwwereld //

24-25-26-27_radartoren.indd 25 01-11-18 13:39