Pagina 69 van: Bouwwereld #11 2018
veilige vluchtroutes waarborgen. Hieron-
der staan de belangrijkste factoren die
van invloed zijn op het brandrisico in een
leidingschacht (zie ook afbeelding 2):
1. Branddoorslag richting leidingschacht.
2. Ontstaan van brand in de leiding-
schacht.
3. Brandvoortplanting over constructie-
onderdelen.
4. Brandvoortplanting via leidingen,
isolatie en kanalen in de schacht.
5. Intensiteit van een brand in de leiding-
schacht.
6. Rookverspreiding naar aangrenzende
ruimten.
7. Branddoorslag richting aangrenzende
ruimten.
Verder is het belangrijk of personen in
aangrenzende ruimtes zelfstandig kun-
nen vluchten. Daarnaast is ook de hoogte
van het gebouw van invloed op de warm-
teontwikkeling en branduitbreidings-
snelheid, door de schoorsteenwerking
van de schacht.
Verkleinen risicofactoren
Het is mogelijk het ontstaan van brand in
een schacht te voorkomen. Om dit te
bereiken moet een leidingschacht on-
toegankelijk zijn en mogen er geen ont-
stekingsbronnen aanwezig zijn. Is dit niet
mogelijk? Dan moet de leidingschacht in
een brandcompartiment gelegd worden.
Hiermee is branddoorslag richting een
aangrenzende ruimte zoveel mogelijk
voorkomen. Vanwege het risico op over-
belasting zijn ook 250V kabels een mo-
gelijke ontstekingsbron. Een minimaal
aantal kabels in een schacht kan wel
toegestaan worden. Staat de leiding-
schacht in (open) verbinding met een
technische ruimte? Dan moet het schei-
dingsvlak tussen technische ruimte en
schacht (bijv. schachtvoet) brandwerend
uitgevoerd worden, al helemaal als de
schacht buiten een brandcompartiment
ligt. Een gekozen oplossing moet natuur-
lijk altijd haalbaar en uitvoerbaar zijn!
In het Bouwbesluit staan eisen om brand-
voortplanting via de constructieonder-
delen te voorkomen. Maar, dit geldt niet
voor brandvoortplanting via leidingen en
kanalen. Het is niet verboden om mate-
rialen met brandklasse E te gebruiken in
een schacht. Daarom adviseren wij om
leidingen, kanalen en overige materialen
(bijvoorbeeld kanaalisolatie) met minimaal
Brandcompartiment/vluchtroute
Technische ruimte
E
–
o
f
W
-s
ch
ac
h
t
1
2
3
4
6
7
1. Branddoorslag richting leidingschacht;
2. Ontstaan van brand in de leidingschacht;
3. Brandvoortplanting over constructieonderdelen;
4. Brandvoortplanting via leidingen, isolatie en kanalen in de schacht;
5. Intensiteit van een brand in de leidingschacht;
6. Rookverspreiding naar aangrenzende ruimten;
7. Branddoorslag richting aangrenzende ruimten.
AFBEELDING 3.
RISICOANALYSE VOOR EISEN AAN LEIDINGSCHACHT, COMPARTIMENTERING
Tweezijdige brandscheiding: Brandwerendheid geldt in twee richtingen.
– schachtconstructie brandklasse A1
– materialen in schacht (leidingen, kanalen, isolatie) minimaal brandklasse D
– elektrakabels van type Moeilijk Brandbaar
– schachten brandwerend segmenteren per 50 meter
– technische ruimte/stookruimte volgens definitie regelgeving
Ontstekingsbron aanwezig in schacht?
(elektronica, elektronische apparaten, werktuig-
bouwkundige apparatuur, 250 kV elektrakabels)
NEE JA
Ontstekingsbronnen verwijderen,
schacht ontoegankelijk maken,
scheidingsvlak schacht/technische
ruimte brandwerend uitvoeren, en:
Schacht uitvoeren als
brandcompartiment
(tweezijdige brand-
scheiding rondom)
Grenst de leidingschacht
aan technische ruimte?
Kan het scheidingsvlak
schacht/technische ruimte
brandwerend uitgevoerd
worden?
Schacht mag buiten een
brandcompartiment
(eenzijdige brandscheiding rondom)
AFBEELDING 1. BRANDWERENDHEID LEIDINGSCHACHT
Brandcompartiment, of: Vluchtroute
Brandwerendheid tweezijdig
Leidingschacht: Brandcompartiment
Brandwerendheid eenzijdig
Leidingschacht: Géén brandcompartiment
Brandcompartiment, of: Vluchtroute
Brandcompartiment/vluchtroute
Brandcompartiment/vluchtroute Brandcompartiment/vluchtroute
AFBEELDING 2.
FACTOREN BIJ BRANDRISICO IN EEN VERTICALE LEIDINGSCHACHT:
3
5
1
Is een tweezijdige brandscheiding
(ook doorvoeringen) technisch uitvoerbaar?
Is de leidingschacht voor
personen toegankelijk?
Schacht inclusief technische
ruimte uitvoeren als brand-
compartiment (tweezijdige
brandscheiding rondom)
NEE
JA
JA
NEE
JA
NEE
JA
NEE
Eenzijdige brandscheiding: Brandwerendheid realiseren van buiten de leidingschacht naar
binnen de leidingschacht
JA
E
–
o
f
W
-s
ch
ac
h
t
brandklasse D te gebruiken, óf type Moei-
lijk Brandbaar voor bekabeling. Zo is de
veiligheid net zo goed gewaarborgd als
voor constructieonderdelen volgens het
Bouwbesluit. Dit draagt ook bij aan ver-
mindering van de intensiteit van de brand.
Een brand met hoge intensiteit in een
kleine ruimte zorgt namelijk eerder voor
branddoorslag.
Personen die niet zelf kunnen vluchten
moeten door de brandweer geëvacueerd
worden. Om hiervoor het gebouw langer
rookvrij te houden, is een rookwerend-
heid van S200 te adviseren. Grenst een
leidingschacht aan een vluchtroute? Dan
is ook een rookwerendheid van S200 te
adviseren om de vluchtveiligheid te ga-
randeren. Dit sluit aan bij toekomstige
eisen. Om schoorsteenwerking tegen te
gaan adviseren wij om de schachten
per 50 meter te segmenteren, net zoals
in de Handreiking brandveiligheid hoge
gebouwen. Dit is samen te vatten in een
beslis schema. Dit schema is in afbeelding
3 en 4 weergegeven.
De ontwerppraktijk
Binnen de woningbouw worden meter-
kasten vaak al per verdieping afgeschei-
69
Bouwfysica //
Bouwwereld //
68-69-70_lbp.indd 69 01-11-18 14:15