Pagina 72 van: Bouwwereld #11 2018

Thermische spanning leidt tot
lekkage in badkamers
In de badkamers van een groot zorgcomplex worden tijdens reguliere
onderhoudsinspecties bij een groot deel van de badkamers scheuren in het
wandtegelwerk vastgesteld. Niet lang daarna is er sprake van lekkage.

Een zorgcomplex in regio Den Haag,
eigendom van een woningbouwvereni­
ging, omvat circa 200 zorgappartemen­
ten verdeeld over 8 bouwblokken. In het
complex – bouwjaar 2008 – zijn cliënten
met een geestelijke en/of lichamelijke
beperking woonachtig. De individuele
kamers van de woongroepen zijn ieder
voorzien van een eigen badkamer. Het
gebouw is als volgt opgebouwd: beton­
nen kanaalplaatvloeren boven een kruip­
ruimte, bakstenen metselwerk buiten­
gevels met een kalkzandstenen binnen­
blad en lichte scheidingswanden van
cellenbeton of metalstud.

Probleem
Aanleiding voor het doen van onderzoek
is een melding van een lekkage vanuit de
badkamer van een van de zorgwoningen.
Bij gebruik van de douche treedt lekkage
op in de achtergelegen ruimte. De com­
plexbeheerder inspecteert de desbetref­
fende badkamer en stelt vast dat de lek­
kage het gevolg is van vochtindringing in
de wand van de douchehoek via de be­
vestigingspunten van een wandbeugel.
Tevens constateert hij scheuren in de
onderste wandtegels. Een nadere inspec­

zoek wijst uit dat de vloeren in de bad­
kamer, met uitzondering van de douche­
hoek, voorzien zijn van vloerverwarming.
Tevens worden relatief hoge temperatu­
ren vastgesteld ter plaatse van warm­
waterleidingen in de wanden. Bovenlig­
gend tegelwerk vertoont een holle klank.
Destructief onderzoek volgt bij een aantal
badkamers, waarbij enkele wand­ en
vloertegels zijn uitgenomen. Eén wand­
tegel heeft een fijne horizontale haar­
scheur net boven de vloeraansluiting.
Er is een holle klank waarneembaar bij
het kloppen op het gescheurde deel. De
aansluiting tussen de wand­ en de vloer­
tegels is afgewerkt met een kitvoeg. Na
het wegsnijden van de kitvoeg is zicht­
baar dat de wandtegel onder het niveau
van de tegelvloer doorloopt. De voeg
tussen de buitenste vloertegel en de
onderste wandtegel is gevuld met kunst­
harsgebonden voegmiddel. De vloer­
tegels sluiten derhalve koud aan op de
wandtegels.
Bij het verder vrijmaken van de aanslui­
ting wordt een kimstrookweefsel vast­
gesteld achter de onderste wandtegel.
De kimband is doorgezet tot onder de
dekvloer, waar het weefsel tot op de be­
tonvloer is aangebracht. De wandtegels
zijn tot onder het niveau van de dekvloer
doorgezet. De dekvloer is tussen de be­
tegelde wanden aangebracht. Er zijn
geen kantstroken aanwezig; de dekvloer
sluit koud aan op de onderste wand­
tegels, waarbij een scheur is ontstaan.

Analyse
Bij het destructief onderzoek is vast­
gesteld dat de dekvloer in de badkamer
tussen de binnenwanden is aangebracht.
Tijdens de bouw van het complex zijn
eerste alle binnenwanden geplaatst,
waarbij de wanden van de badkamers
direct volledig zijn betegeld. Vervolgens
is de dekvloer tussen de wanden aange­

tie bij een aantal andere badkamers wijst
uit dat de scheuren zich op meerdere
plekken openbaren. De wens voor nader
onderzoek door een onafhankelijk des­
kundige is ontstaan.

Onderzoek
TechnoConsult wordt ingeschakeld voor
onderzoek en advies. Eerst het onder­
zoek. Bij een rondgang langs de bad­
kamers wordt vastgesteld dat de scheu­
ren in het wandtegelwerk zich bij circa
85% van de badkamers voordoen. Vrijwel
alle badkamers vertonen een soortgelijk
schadebeeld: fijne (haar)scheuren in de
wandtegels enkele centimeters boven
het vloerniveau. Opvallend is dat deze
scheuren zich in veel gevallen voordoen
in tegenover elkaar gelegen binnen­
wanden. Incidenteel lijkt een gescheurde
tegel enigszins uit het vlak te zijn ver­
plaatst. De tegelvloeren vertonen over
het algemeen geen gebreken, maar kit­
naden zijn regelmatig onthecht.
Op basis van vochtmetingen wordt ver­
volgens duidelijk dat diverse wanden ter
plaatse van de douchehoek een verhoog­
de vochtgraad vertonen, nabij de aan­
wezige scheurtjes. Thermografisch onder­

72 // Bouwwereld

TeksT en Beeld ir. daan van Kinderen, TechnoconsulT B.v.

1

72-73_bouwschade.indd 72 01-11-18 14:16