er een behoorlijk plan op tafel lag. De eerste plannen dateren
van eind jaren 90. Voor het definitieve ontwerp heeft de
gelouter de architect Jacq. de Brouwer samengewerkt met de
Spaanse Arquitectes Esteve Bonell & Josep M. Gil. Aan de kwali-
teit van het conceptuele ontwerp heeft het dus niet gelegen.
Vele prijzen
Bonell & Gil hebben hun sporen verdiend in Barcelona, de stad
van Gaudi. Zij kregen belangrijke internationale erkenning,
onder meer met de European Union Prize for Contemporary
Architecture – Mies van der Rohe Award in 1992. Maar ook de
prijzenkast van Bedaux de Brouwer mag er zijn met waarderin-
gen zoals BNA Beste Gebouw van het Jaar 2015, Architectuur-
prijs BNA Midden-Brabant 2010, 2012 en 2014 en niet te verge-
ten BNA Gebouw van het jaar Regio Zuid 2008 voor jawel, het
Pieter Vreedeplein in Tilburg. Een indrukwekkend koppel dus.
De jury zegt over het winnende ontwerp in 2008: “Er is sprake
van een voortreffelijk materiaal gebruik en uitmuntende detail-
lering”. Dat kan toch niet fout gaan, zou je zeggen.
In deze artikelenserie is natuursteen als plaatmateriaal voor
gevelbekledingen niet zo vaak aan de orde geweest. Een be-
kend project, dat ik heb behandeld in 2012, betrof de nieuwe
gevel van het Van Goghmuseum. Als mogelijke oorzaak heb ik
toen de elliptische vorm van de gevel genoemd. Zo’n vorm, en
dat geldt ook voor de ronde vorm, betekent namelijk dat de
vervormingen als gevolg van thermische belasting niet alleen in
het vlak plaatsvinden maar ook loodrecht daarop. De ankers die
veelal gebruikt worden voor de bevestiging van natuursteen
zoals graniet, zijn niet geschikt om dat soort vervormingen op
te vangen. De gevelplaten van de gebouwen aan het Pieter
Vreedeplein zijn echter recht. En toch zijn de beschadigingen
vergelijkbaar. Hoe komt dat?
Samenwerking
Alvorens in te gaan op die vraag, eerst iets over het project. Het
terrein waarop de bebouwing staat was zo’n tien jaar terug een
in verval geraakte zone tussen het station en de binnenstad van
Tilburg. Het heeft nogal wat voeten in de aarde gehad voordat
Gedeelte van het Pieter Vreede
plein in Tilburg, waaraan een
winkelcentrum is gelegen.
Sinds 2008 is Tilburg een complex rijker met winkels en woningen
aan het Pieter Vreedeplein, ontworpen door Bedaux de Brouwer
Architecten te Goirle. De gebouwplint is bekleed met natuursteen
panelen die nogal wat schade vertonen. Jammer van zo’n mooi plein.
Aanstootgevende
natuursteengevel
61
Gevels volGens Hendriks //AnAlyse Prof. ir. Nico HeNDrikS ([email protected]) // FotoGrAFie lock imAGeS
BouwwerelD //
61-62-63_nicohendriks.indd 61 07-02-18 15:25