iets anders. De kosten daarvoor drukken op het pand. Het gaat
om een bedrijfsverzamelgebouw met zeven bedrijfsunits van
4,90 x 12 meter met een hoogte van 7,20 meter die apart of
gekoppeld worden verhuurd. Het is een pilot om te laten zien
dat het circulair financieel haalbaar is. Maar tevens om te tonen
dat het ook anders kan dan door toepassing van de standaard
goed gekeurde samenstellingen van bouwmaterialen of -syste-
men volgens het Bouwbesluit. Met de leveranciers zijn afspra-
ken gemaakt over de teruggave van de bouwproducten over
25 jaar. Alle producten hebben een materiaalpaspoort en zijn in
het BIM-model vastgelegd met de internationaal erkende levens-
cyclusanalyse (LCA) en CO2-voetprint.
Afwijkende bouwmethodieken
Bij de pilot in Deventer was een strokenfundering op staal
mogelijk. Het voor de fundering toegepaste beton bevat 100
procent granulaat in plaats van grind en is cementarm. Dat levert
een reductie op van 70 procent CO2-uitstoot. Hierover is overleg
met de gemeente Deventer geweest. Uit proeven bleek dat het
om een extra uithardingstijd van 2 à 3 dagen ging voordat het
beton op de vereiste 15 kN sterkte was.
De hier toegepaste vloer van SQAPE bevat geen cement maar
geopolymeer, een grondstof die bestaat uit hoogwaardige
secundaire mineralen uit industriële reststoffen. Deze worden
gemengd met vloeibare alkaliën, waardoor een chemische
re actie ontstaat. Dit resulteert in een kunstmatig geopolymeer-
gesteente met een sterk bindingennetwerk en hoge buig- en
treksterkte. Dat was nog niet eerder toegepast en officieel mag
daar – nog – niet mee gerekend worden omdat er geen cement
in zit. Om diverse nieuwe systemen uit te testen is de vloer in vijf
vakken verdeeld, waarbij voor de vakken verschillende metho-
dieken zijn toegepast: alleen onderwapening, alleen boven-
wapening, volledig gewapend, volledig ongewapend, zelf-
verdichtend en een met zelf-nivellerend beton.
De stalen draagstructuur is uit energetische en milieuoverwegin-
gen niet gelast. Dat scheelt een hoop energie en uitstoot van
giftige gassen. Alle onderdelen van de staalconstructie zijn met
koppelstukken, bouten en moeren in elkaar gezet. Het staal is
uit milieuoverwegingen niet behandeld of gepoedercoat.
Veel overleg
Cor van Dijken stelt dat circulair bouwen voor 25 procent gaat
over het doen maar voor 75 procent over samenwerken en over-
leg. “Het vinden van leveranciers die echt duurzame circulaire
producten leveren was nog niet zo gemakkelijk”, constateert Cor
De vloer is in vijf testvakken verdeeld met elk een ander type wapening
of beton.
Pilot circulair bedrijfspand
// Locatie: Dortmundstraat, Deventer
// Ontwikkelaar: Nexteria, VDR
Bouwgroep, Deventer
Tussen de deuren zijn geïsoleerde betonnen aanrijplinten geplaatst,
gemaakt met cementarm beton en BioFoam isolatie.
20 // BOUWWERELD
// PROJECT DUURZAAMHEID / EXPERIMENT
18-19-20-21-22-23_duurzaamheid.indd 20 05-02-19 12:05
