Pagina 51 van: Bouwwereld #2 2019

lyseren van risico’s ontstaat inzicht in een
bepaalde keuze. Hierdoor kan een pro-
ces worden geoptimaliseerd (positieve
risico’s) waardoor kosten kunnen worden
bespaard. Soms blijken ook bepaalde
maatregelen niet nodig. Je ziet bijvoor-
beeld vanwege het feit dat luchtdichtheid
een belangrijk item is, dat afdichtingen te
pas en te onpas worden gebruikt. Lucht-
dichtingen kunnen hierdoor niet functio-
neel zijn, bijvoorbeeld wanneer deze aan
de buitenzijde van het binnenbad worden
aangebracht.
Risico’s ontstaan ook doordat hetgeen we
bedacht hebben, niet kan worden uitge-
voerd. Indien een detail wijzigt, moeten
de risico’s opnieuw worden in geschat.
Risico’s kunnen ook het gevolg zijn van
overmacht. Vooral bij een overspannen
markt zijn er risico’s aanwezig die het
gevolg zijn van taalproblemen en onvak-
kundige werknemers. Hierdoor kan er
van alles fout gaan en zijn beheersmaat-
regelen niet realistisch.

Voorbeeld van risico in het ontwerp
In Nederland worden plaatgevels nog
steeds bevestigd op (onvoldoende) ver-
duurzaamde houten stijlen. Bij toepassing
van een dergelijke plaatgevel bij relatief

hoge gebouwen (hoger dan 15 m) ont-
staat vrijwel zeker schade (gevelplaten
komen los) tussen vijf en vijftien jaar. Het
risico op falen is zeer groot. Hiermee
wordt niet voldaan aan het Bouwbesluit.
Een gevelconstructie van een woon- of
kantoorgebouw moet zodanig worden
ontworpen dat deze gedurende de refe-
rentieperiode (50 jaar) voldoende veilig
is. Vreemd genoeg is dit probleem nog
steeds niet doorgedrongen bij architec-
ten, gemeenten en aannemers. Hierdoor
wordt een onveilige situatie gecreëerd.
De beheersmaatregel is het toepassen
van een aluminium bevestigingsconstruc-
tie. De kosten hiervan zijn een stuk hoger
dan die van een houten bevestigings-
constructie, maar omdat het vrijwel zeker
is dat bij de houten bevestigingsconstruc-
tie schade optreedt, zijn hier de faal-
kosten weer veel hoger. Over dit risico
heeft Kiwa BDA al in 2007 een artikel
geschreven (zie literatuur). Dat heeft
weinig impact gehad.
Een houten bevestigingsconstructie
vormt tevens een risico op brandvoort-
planting via de spouw. Momenteel is dit
aspect een hot item. De auteur heeft
hierover al in 2011 een artikel gepubli-
ceerd in Bouwwereld (zie literatuur).

1 // Glasaantasting door onjuist ontwerp. Bij

het bovendetail loopt de spouwslabbe over de

bovenregel van het kozijn waardoor spouw-

water over het glas loopt. 2 // De gevelplaten

(ook gedegradeerd) komen na tien jaar los door

houtrot van de houten bevestigingsconstructie.

3 // Lekkage door onjuist ontwerp en verkeerde

uitvoering van funderingsaansluiting.

4 // Schade aan het metselwerk door onjuiste

uitvoering van de horizontale dilatatie.

Voorbeeld van risico in uitvoering
Het risico van vervuiling of aantasting van
glas door mortel van het betonstorten,
anhydrietvloeren of het aangieten van de
gaines van de natte knopen of alleen al
door het langs de betonelementen lopen
van water (waardoor het alkalisch wordt)
is erg groot. Het risico kan worden be-
perkt (beheersmaatregelen nemen) door
het glas te beschermen, de (prefab) be-
tonelementen vooraf te behandelen en
door tijdelijke opvang constructies aan de
gevel te hangen en steeds te verplaatsen.
De kosten hiervan zijn hoger dan tijdens
de bouw het glas frequent bewassen. Dit
moet dan echter wel mogelijk zijn. Bij het
gebruik van hefsteigers kan er gemakke-

51

GEVELDETAIL 71 //

BOUWWERELD //

42

3

50-51-52_geveldetail.indd 51 05-02-19 12:08