Pagina 39 van: Bouwwereld #2 2020

39
ToolkiT voor
verduurzaming
daad archiTecTen bedachT op iniTiaTief van de gemeenTe emmen en
de bewoners een ToolkiT meT verduurzamingsmaaTregelen voor
de wijk emmerhouT. bij heT plan werd rekening gehouden meT
de oorspronkelijke archiTecTuur, de uiTvoeringskosTen en heT
gespikkelde woningbeziT.
TeksT daniël van capelleveen Beeld daad archiTecTen Tekenwerk henk heusinkveld
D
e bewoners van woonwijk emmerhout willen graag
hun woning verduurzamen, het liefst naar nul-op-
de-meter. daad architecten bedacht een toolkit
voor verduurzaming, zonder dat daarbij de karakte-
ristieke architectuur verloren gaat. de toolkit is toepasbaar voor
woningcorporaties en particuliere woningbezitters en biedt ook
een oplossing voor het gespikkelde woningbezit.
op het eerste gezicht is de wijk emmerhout een wijk zoals
zoveel jarenzeventig-woonwijken. Toch is deze wijk een geval
apart. het is een van de eerste woonerven ter wereld. de wijk is
zo ontworpen dat er zo min mogelijk straten tussen de wonin-
gen door lopen en dat gemotoriseerd verkeer zoveel mogelijk
wordt vermeden. inmiddels een welbekend concept in neder-
land, maar toentertijd was dat bijzonder. architecten van over de
hele wereld kwamen kijken naar de opzet van deze wijk. hoewel
emmerhout geen monumentale status heeft, is het wel een wijk
met bouw- en cultuurhistorische waarde.
op initiatief van de rijksdienst voor het cultureel erfgoed (rce)
heeft de gemeente samen met de wijkbewoners een prijsvraag
opgesteld en daar drie architectenbureaus voor benaderd. daad
architecten kwam als beste uit de bus, omdat zij daadwerkelijk een
oplossing boden voor het gespikkelde bezit. gespikkeld woningbe-
zit wil zeggen dat woningen in woonblokken of appartementenge-
bouwen deels in bezit zijn van woningcorporaties en deels zijn aan-
gekocht door particulieren. particuliere koopwoningen en sociale
huurwoningen staan dan dus door elkaar, waardoor het lastig is om
de woningen op dezelfde manier te verduurzamen.
het plan dat daad opstelde, gaat om twee woonblokken met
schuine kappen en een blok met platte daken. het architecten-
bureau koos daarbij voor een aanpak waarbij op drie niveaus
naar de wijk is gekeken: architectonisch, bouwkundig en ste-
denbouwkundig.
Slanke vormen
het eerste wat we deden, is de architectuur van de wijk bestu-
deren, vertelt martijn prins van daad. “wat vooral opvalt bij deze
woningen is de slankheid van de woningscheidende kolommen
en het platte betondak. ook de geleding van de woningen is
kenmerkend: de begane grond ligt terug ten opzichte van de
eerste verdieping.”
bij de studie werd het architectenbureau geholpen door een
voorbeeld van een duurzame renovatie van een aantal wonin-
gen in de wijk. prins: “een woningcorporatie heeft een nom-
renovatie van een blok woningen uitgevoerd. dat is verder goed
gelukt en met de renovatie is verder niets mis. de bewoners
zijn ook erg tevreden met het resultaat. omdat de isolatie van
buitenaf is aangebracht, is alles opgedikt. daardoor raken de
oorspronkelijke verhoudingen een beetje zoek, waarmee de
herkenbaarheid van het tijdsbeeld verdwijnt. dat vinden we jam-
mer en wilden we in ons plan voorkomen.”
ToolkiT voor verduurzaming
voor daad was het dus van belang dat de verduurzamings-
maatregelen het oorspronkelijke gevelbeeld niet aantasten.
Renovatietool
38-39-40-41-42-43_emmerhout.indd 39 26-03-20 15:26