Pagina 67 van: Bouwwereld #2 2020
E
nergie-circulair noemt Lidl het zelf. Want door het in-
novatief koppelen van klimaattechniek, productkoeling,
energieopslag, warmteterugwinning en zonnepanelen
realiseert het nieuwste filiaal van Lidl in Nederland nul
op de meter en kunnen klanten tijdens het winkelen de accu
van hun elektrische auto opladen. Lidl werkt hard aan de transi-
tie naar een duurzame circulaire bedrijfsvoering. “Andy van den
Dobbelsteen, hoogleraar Climate Design & Sustainability aan
de TU Delft adviseert ons daarbij”, vertelt Arnold Baas, Mana-
ger Energiezaken bij Lidl Nederland. “Onze nieuwste distribu-
tiecentra zijn BREEAM gecertificeerd, het distributiecentrum
in Heerenveen (2012) Excellent en het laatste in Oosterhout
(2018) Outstanding (ontwerpcertificaat). Outstanding is nu
onze standaard. Sinds 2018 bouwen we alleen nog maar gas-
loze distributiecentra en filialen met energielabel A++++. Ons
volgende doel, waarmee we al gestart zijn, is om een volledig
CO2-neutraal filiaal te bouwen. In december 2018 waren alle
420 filialen in Nederland al van het gas af. Dat was een project
dat vier jaar tijd kostte. In Woerden is in september 2019 het
eerste energieneutrale filiaal geopend.”
Dubbele functie warmtepomp
Tot voor kort was het gebruikelijk dat er twee gescheiden sys-
temen werden geïnstalleerd in de supermarktfilialen: een ver-
warmingssysteem en een koelsysteem voor de levensmiddelen.
Die twee systemen zijn bij de Lidl Zero gecombineerd. De com-
pressor van de koeling is tevens de warmtepomp voor de ver-
warming van de winkel. De koelinstallatie is afgevuld met een
natuurlijk koudemiddel: CO2. “Soortgelijke oplossingen hebben
we al drie keer succesvol toegepast bij onze distributiecentra.
Door BREEAM zijn we op dit spoor gebracht, omdat BREEAM
Outstanding o.a. de inzet van synthetische koudemiddelen
maximaliseert tot minder dan 3 kg. Voor het project ZERO is de
expertise van de distributiecentra geschaald naar filiaalniveau”,
vertelt Robert Dierdorp, Projectmanager DC Bouw bij Lidl Ne-
derland. “Maar het bijzondere in Woerden is dat we geen traditi-
onele wko met twee open bronnen hebben gemaakt, maar een
warmte- en koudeopslag met energieheipalen als warmtewis-
selaars met de bodem.”
back-up
De grote hoeveelheid warmte die in de zomer wordt geprodu-
ceerd is dan niet nodig voor verwarming. Deze wordt dan via
lussen in de energiepalen, die als warmtewisselaar dienstdoen,
afgevoerd en opgeslagen in de bodem om ‘s winters weer te
worden opgepompt. Boven de 20 graden buitentemperatuur
wordt het systeem van de energiepalen vrijgegeven. Dat leidt
tot een COP-verbetering van de koel- en klimaatinstallatie. Op
het dak zijn twee CO2-gascoolers geïnstalleerd, die honderd
procent back-up leveren en werken in het tussenseizoen, als
er geen warmte nodig is in het filiaal en de buitentemperatu-
ren onder de 20 graden zijn. Daar staat tevens een drycooler
voor het regenereren van de energiepalen. De wko in de bodem
moet immers voldoen aan o.a. de BRL 11000 en thermisch in
67
liDl Zero, eerste
energieneutrale
supermarkt
MET 183 ENERgIEPALEN, EEN DAk VOL PV-PANELEN EN EEN HOgE
LUCHTDICHTHEID REgISTREERT DE EERSTE LIDL ZERO IN WOERDEN
NUL OP DE ENERgIEMETER. DE kOELINSTALLATIE LEVERT gENOEg WARMTE
VOOR VERWARMINg VAN HET gEBOUW.
TeksT en foTo’s Marein KolKMeijer Tekenwerk HenK HeusinKveld
ProjecT nieuwbouw
66-67-68-69-70-71_duurzaamheidlidl.indd 67 26-03-20 15:32