Pagina 93 van: Bouwwereld #2 2020

93

A
rchitect Siebe Tettero ontwierp bij de renovatie van

een Amsterdamse villa een vijf verdiepingen hoge

trap in hogesterktebeton. Na oriënterende studies

met Arup engineers over de principes vroeg Siebe

Tettero aan Studio RAP het ontwerp van de trap tot op produc-

tievoorbereidingsniveau te ontwikkelen. In de ontwerpontwikke-

ling bleek dat iedere traptrede naar beneden toe opengewerkt

kon worden om op die manier via direct en reflecterend daglicht

lichttoetreding te optimaliseren. Producent mbX werd in een

vroeg stadium aan dit team toegevoegd vanwege zijn specifieke

vakkennis op het gebied van beton en mallenontwerp.

De drie individuele segmenten van de trapconstructie zijn ver-

ankerd met stalen gains die teruggekoppeld zijn naar een staal-

frame rondom het trappenhuis. Voor de productie van de drie

single cast elementen waren twee houten precisiemallen nodig,

die de sterk torderende volumes op hun plaats konden houden.

Ieder segment, met een gemiddeld gewicht van 5000 kg, is via

het bijna vijf meter brede daklicht boven aan het trappenhuis de

villa ingehesen.

één stortgang
Naast vormgeving speelden fabricage en montage een belang-

rijke rol in het ontwerpproces. mbX leverde in het voortraject sa-

Fotobijschrift kleur

< Er is goed nage-
dacht over de hand-
ling van het ontkisten
tot aan de montage
op locatie. Zo zijn
alle hijsvoorzienin-
gen geïntegreerd. De
trappen zijn op hun
kop gestort en met
een zelf ontworpen
kantelframemecha-
nisme door Mammoet
ontkist en gekanteld.
Daarna zijn de trap-
pen met een custom
made transportframe
vervoerd naar locatie.
De trappen moesten
via een daksparing
naar binnen.

Streamer

de crux

men met Verhoeven Timmerfabriek/Mammoet Nederland een

grote bijdrage aan het verwezenlijken van de trappen. Gezien

de vormgeving was het de wens van de opdrachtgever om elke

trap in één stortgang te produceren. Een enorme uitdaging, om-

dat natte knopen/stortnaden en koppelingen in de trap waren

uitgesloten. In elke trede van de trap is een dubbelgekromde

sparing opgenomen voor daglichttoetreding in het trappenhuis.

Door de complexe geometrie en het krachtenspel dat werd

ingeleid in de trap, zijn de trappen gewapend uitgevoerd. Het

vlechten en positioneren van de wapening in de ranke balustra-

den (50-80 mm) met minimale dekking was een precisieklus.

Hetzelfde geldt voor de open dubbelgekromde sparingen, die

in elke trede zijn opgenomen. Met name in de binnenboom met

een als het ware wokkelvormige geometrie, kwamen er enorme

spanningen in de wapening. Hier is zowel in het malontwerp als

de uitvoeringsfase rekening mee gehouden.

De trapelementen zijn geproduceerd onder geconditioneerde

omstandigheden. Ook is het mengsel gefinetuned om een ui-

terst wit oppervlak te garanderen. Men wilde een hoge graad

van afwerking bereiken, maar wel alle oppervlakte-imperfecties,

ontstaan door opgesloten luchtbellen, accepteren als een uit-

drukking van het specifieke en complexe productieproces. n

DE RENOVATIE VAN EEN VIllA IN AMSTERDAM
STElDE ARcHITEcT SIEbE TETTERO VOOR DE
uITDAGING HET GROTE DONkERE TRAPPENHuIS
IN HET HART VAN HET HuIS TE VERVANGEN
DOOR EEN ONTwERP DAT DE VERTIcAlE
cIRculATIE HANDHAAfDE éN HET DAGlIcHT
TOT DIEP IN DE VIjf VERDIEPINGEN HOGE
wONING zOu bINNENlATEN. IN lIjN MET HET
STERkE MONOlITHIScHE ONTwERP VAN HET
INTERIEuR IS GEkOzEN VOOR EEN TRAP IN
HOGESTERkTEbETON.
TEKST PETER DE wINTER FOTO’S MbX

DAGlIcHT MET
TRAP VAN
HOGESTERkTEbETON

92-93_cruxtrap.indd 93 26-03-20 15:35